پنج شنبه, 29 تیر 1402 ساعت 09:03

آبکاری نیکل ترجمه کتاب راهنمای شرکت کانینگ بخش اول

نیکل یک فلز براق سفید است. دارای استحکام مکانیکی بالایی است، نسبتاً سخت است و در دمای معمولی پارامغناطیس است. حتی زمانی که در هوا داغ می شود، فقط به سختی اکسید می شود. با این حال، سطوح صیقلی در معرض اتمسفر به تدریج خورده می شوند.

نیکل به آرامی در هیدروکلریک و همچنین در اسید سولفوریک رقیق حل می شود. اسید نیتریک رقیق به سرعت به نیکل حمله می کند، اما غوطه ور شدن در اسید سولفوریک غلیظ سطح نیکل را غیرفعال می کند، در این حالت به راحتی مورد حمله قرار نمی گیرد.

نیکل ممکن است به صورت یک پوشش براق، نیمه براق یا مات رسوب کند. در حال حاضر اهمیت قابل توجهی بر روی خواص مکانیکی سپرده اعمال می شود.

برای کاربردهای مهندسی، شکل‌پذیری و سختی با تنظیم ترکیب محلول و شرایط عملیاتی از اهمیت زیادی برخوردار است، خواص پوشش را می‌توان برای برآورده کردن نیازهای کاربردهای مختلف تغییر داد. منجر به شکست زودرس پوشش می شود.

پوشش تزئینی

نیکل پرمصرف ترین فلز آبکاری است و بزرگترین کاربرد آن به عنوان یک روکش تزئینی است که در آن نیکل به دنبال کروم براق رسوب می کند. این پوشش، که عموماً به عنوان صفحه کروم براق شناخته می شود، ترکیبی از محافظت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر سایش، تحمل در برابر دماهای بالا و جذابیت تزئینی است که توسط چند سیستم پوششی دیگر وجود دارد. لایه کروم ظاهر پوشش نیکل را حفظ می کند و همچنین ارزش محافظتی سیستم پوشش را بهبود می بخشد. روکش کروم نیکل براق معمول تر است، اما اکنون استفاده قابل توجهی از پوشش های نیکل کروم ساتن انجام می شود.پوشش نیکل ممکن است از محلول های آبکاری نیکل از انواع زیر استفاده شود:1. نیکل براق 2. آلیاژ آهن نیکل براق3. نیکل نیمه براق4. نیکل مات 5. نیکل گردان6. نیکل ساتن توجه داشته باشید، نیکل مشکی که در صفحه 402 در نظر گرفته شده است، ذخایر نیکل واقعی نیست. پوشش های کاربردی نیکل:علاوه بر این کاربردهای تزئینی، آبکاری نیکل الکترولس نیز به طور گسترده در صنعت استفاده می شود.کاربردها شامل ساخت قطعات فرسوده یا ماشین کاری شده است، الکتروفرمینگ گرامافون، ابزار پرس و قالب، روکش صفحات چاپ و تولید انواع الکترو برای صنعت چاپ، تولید مش نیکل ریز و آبکاری طیف وسیعی از قطعات که نیاز به پوشش سخت، مقاوم در برابر سایش و مقاوم در برابر خوردگی دارند.رسوب نیکل ممکن است از محلول هایی که قبلا ذکر شد و علاوه بر آن از محلول هایی از انواع زیر اعمال شود:

7. نیکل سولفامات

8. نیکل الکترولس

ضخامت پوشش های نیکل همانطور که در فصل اصول کلی آبکاری، صفحات 279 و 284 نشان داده شد، ضخامت یک پوشش آبکاری شده به چگالی جریان و زمان آبکاری بستگی دارد. در اکثر مقالات، چگالی جریان در سطح بسیار بالا خواهد بود، و در لبه ها بیشتر از سطوح فرورفته است. هرچه شکل قطعه پیچیده‌تر باشد، این تغییرات بیشتر خواهد بود. در طراحی یک جیگ آبکاری، نکته مهم این است که طوری طراحی شود تا چگالی جریان قطعات مختلف کمترین اختلاف را با هم داشته باشند. ضخامت تخمینی پوشش سطح قطعه، از طریق میزان جریان اعمال شده و زمان آبکاری قابل محاسبه است. این مقدار محاسبه شده متوسط در کل سطح قطعات خواهد بود و در برخی نقاط ضخامت بیشتر از مقدار متوسط و در برخی دیگر مانند گودی یا فرورفتگی ها کمتر از مقدار متوسط خواهد بود. جدول زیر زمان مورد نیاز بر حسب دقیقه، برای پوشش ضخامت متوسط نیکل در چگالی جریان های مختلف را نشان می دهد. جدول بر اساس بازده کاتد 94 تا 96 درصد است.

نرخ پوشش، زمان بر حسب دقیقه برای میانگین ضخامت مشخص شده:

دانسیته جریان فرآیند amp/dm²	0.5	1	1.5	2.0	2.5
زمان به دقیقه برای اعمال پوشش یک میکرون	10.4	5.2	3.4	2.6	2.1
amp/dm^{2 دانسیته جریان فرآیند}	3	3.5	4	5
زمان به دقیقه برای اعمال پوشش یک میکرون	1.7	1.4	1.3	1	0.85
amp/dm^{2 دانسیته جریان فرآیند}	7		9
زمان به دقیقه برای اعمال پوشش یک میکرون	0.74	0.65	0.57	0.52	0.47

برای کسب اطلاعات مرجع در مورد مشخصات مورد نیاز و رابطه بین میانگین ضخامت پوشش و حداقل ضخامت مورد نیاز به صفحه 369 مراجعه شود.اکثر مشخصات آبکاری نیازمند حداقل ضخامت معین در سطوح قابل توجه است، به طور کلی مناطقی که می توان با یک توپ 20 میلی متری لمس کرد. به منظور حصول اطمینان از حداقل ضخامت مورد نیاز، لازم است ضخامت متوسطی که بیشتر از حداقل ضخامت مورد نیاز ا ست لحاظ شود. که برای مثال، برای دستیابی به ضخامت 20 میکرون ، محاسبات بر اساس 25 میکرون لحاظ شود و برای اطمینان نمونه های ابکاری شده ضخامت واقعی اعمال شده کنترل و چک شود. بعد از ان زمان آبکاری قطعات برای اطمینان از برآورده شدن نیاز مشخص شده تنظیم گردد.علاوه بر آن باید به تغییرات چگالی جریان بر روی سطح یک قطعه در حال آبکاری، همچنین قطعات مختلف داخل یک جیگ و نیز قطعات شابلن های مختلف در نظر گرفت. ****روش های تعیین ضخامت پوشش نیکل در فصل 29 شرح داده شده است. ***مشخصات مورد نیازویژگیهای مختلف مورد نیاز پوشش‌های تزئینی نیکل کروم، تعیین کننده حداقل ضخامت پوشش مورد نیاز بر روی سطوح خاص می باشد و همچنین آزمایش‌های عملکردی برای تعیین اینکه آیا پوشش از کیفیت رضایت‌بخشی برخوردار است، را مشخص میکند. این تست ها شامل چسبندگی، شکل پذیری، تنش داخلی و مقاومت در برابر خوردگی میباشد. آزمایش‌های مختلفی که ممکن است مشخص شوند، در فصل 29 توضیح داده شده‌اند. کلیات ویژگیهای پوشش به شماره گروه یا طبقه‌بندی کاربردی قطعه مرتبط میباشد تا مشخصات کاربردی مورد نیاز را تامین نماید. زمانیکه که ویژگیهای مورد نیاز قطعه تعریف می شود بایستی در کنار تعریف خواص مورد نیاز ، طبقه بندی گروه پوشش نیز مشخص گردد. استاندارد بریتانیا 1224: 1970 پوشش های آبکاری شده نیکل و کرومضخامت مورد نیاز این مشخصات در زیر آورده شده است.مشخصات چهار شرط خدمات را پوشش می دهد:طبقه بندی سرویس دهی شماره 4-در شرایط خورندگی بسیار شدید در فضای باز طبقه بندی سرویس دهی شماره 3- فضای باز در شرایط عادی. طبقه بندی سرویس دهی شماره 2- در فضای سرپوشیده در فضاهایی که ممکن است متراکم شود، به عنوان مثال آشپزخانه و حمام.طبقه بندی سرویس دهی شماره 1- در فضای سرپوشیده در فضای خشک گرم، به عنوان مثال دفاتر سه نوع پوشش نیکل، یعنی:b - برای پوشش نیکل در شرایط کاملا براق.p - برای نیکل مات یا نیمه براق که نیاز به پرداخت برای براقی کامل دارد، حاوی کمتر از 0.005 درصد گوگرد و دارای کش آمدگی بیشتر از 8 درصد است.****d - برای پوشش نیکل دو لایه یا سه لایه که لایه زیرین آن حاوی کمتر از 005/0 درصد گوگرد و درصد افزایش طول (کشیدگی) بیشتر از 8 درصد و لایه بیرونی حاوی بیش از 04/0 درصد گوگرد است. ضخامت لایه زیرین در پوشش های دولایه نباید کمتر از 60 درصد ضخامت کل نیکل باشد و در پوشش های سه لایه نباید کمتر از 50 درصد کل ضخامت لایه رویی نیکل باشد. یعنی در هر صورت کمتر از 20 درصد کل ضخامت نیکل نباشد. اگر سه لایه وجود داشته باشد، لایه میانی باید حاوی گوگرد بیشتری نسبت به لایه بالایی باشد و نباید از 10 درصد ضخامت کل نیکل تجاوز کند.

جدول بر اساس داده های موجود در B.S. 1224; 1970» که حداقل ضخامت نیکل را بر روی فلزات پایه مختلف با انواع جایگزین پوشش کروم پوشش می دهد. مقادیر ضخامت بر حسب میکرومتر (میکرون) داده می شود -1 میکرومتر (PM) - 0.001 میلی متر - 0.00004 اینچ.

	Nickel			Service Condition Number
	Deposit		4			3		2	i
		r	f	mc/mp	r	f	mc/mp	*	*
Chromium deposit Nickel+Chromium on steel.	b				40		30	20	10
Chromium deposit Nickel+Chromium on steel.	p	40	—	30	30	—	25	20	10
Chromium deposit Nickel+Chromium on steel.	d	40	40	30	30	30	25	20	10
Copper+ Nickel+	b	_	_	25x	30x	_	20x	lOx	5z
Chromium on steel (or iron]	P	30x	—	25x	25v	—	20y	lOx	5z
x—Copper—20 pm y—Copper—15 Pm z—Copper—10 Pm	d	30x	30x	25x	25y	25y	20y	lOx	5z
Copper+Nickel+	b	_	35	35	35	25	25	15	8
Chromium on Zinc	p	35	35	25	25	25	20	15	8
Alloy. Copper—8 pm.	d	35	35	25	25	25	20	15	8
Nickel+Chromium	b	_	_	25	20	20	20	10	5
on Copper or Copper	P	30	—	25	20	20	20	10	5
Alloy.	d	30	30	25	20	20	20	10	5
Nickel-f Chromium	b	_	_	_	40	_	30	20	10
on Aluminium or	P	40	—	30	30	—	25	20	10
Aluminium Alloy.	d	40	—	30	30	—	25	²⁰	10

*برای شرایط سرویس شماره 2 و 1، می توان از هر نوع پوشش کروم استفاده کرد به جز اینکه با آلومینیوم یا آلیاژ آلومینیوم، کروم بدون ترک مجاز نیست. چهار نوع پوشش کروم براق، یعنی:r - برای کروم معمولی با حداقل ضخامت 0-3 میکرومتر .f - برای کروم بدون ترک از لبه‌های قطعه تا 25 درصد عرض قطعه یا 10 میلی‌متر هر کدام کمتر است، و حداقل ضخامت 0.8 میکرومتر.m or me - برای کروم ریز ترک خورده، داشتن بیش از 250 ترک در هر 10 میلی متر در هر جهت که یک شبکه بسته را در کل سطح قابل توجه تشکیل می دهد، که با یکی از روش های ارائه شده در ضمیمه E تعیین می شود، و دارای حداقل یک ضخامت 0.3 میکرومتر *. (با بسیاری از فرآیندها، ضخامت قابل ملاحظه ای بیشتر، تقریباً 0.8 میکرومتر ، برای دستیابی به الگوی ترک لازم مورد نیاز است.)

mp - برای کروم ریز متخلخل، حاوی حداقل 10000 ترک در 100 میلی‌متر مربع زمانی که با روش ارائه شده در پیوست E.2 تعیین می‌شود و دارای حداقل ضخامت 0.3 pm است. منافذ باید با چشم غیرمسلح نامرئی باشند.ممکن است پس از یک دوره کارکرد در مورد پوشش کروم mp و mp با ضخامت 0.3 pm مقداری درخشندگی از بین برود که در برخی از کاربردها غیرقابل قبول است. این تمایل را می توان با افزایش میزان ضخامت پوشش کروم تا 0.5 pm استفاده شده است که در این صورت نامگذاری های اصلاح شده باید به شرح زیر باشد:

Cr me (0.5)

Cr mp (0.5)

الگوی ترک مشخص شده در حداقل ضخامت کروم 0.3 pm را می توان با رسوب کروم بر روی یک لایه نیکل تحت تنش کششی به دست آورد. کاربر ممکن است شماره شرایط سرویس را مشخص کند و به پلیتر اجازه دهد تا انواع رسوبات نیکل و کروم مورد استفاده را انتخاب کند یا شماره طبقه بندی پوشش خاص مورد نیاز را ارائه دهد.مشخصات و توصیه های ISOمشخصات و توصیه های ISO توسط سازمان بین المللی استاندارد صادر شده است. تا سال 1971 نتایج ISO به عنوان توصیه های ISO و با پیشوند حرف R منتشر می شد. در ژانویه 1972 ISO شروع به صدور استانداردهای بین المللی کرد. به دلایل عملی، به هر دو نوع اسناد معمولاً استانداردها گفته می شود. پیش بینی می شود که در آینده استانداردهای ملی بر اساس استانداردهای صادر شده توسط سازمان بین المللی باشد.ضخامت نیکل مورد نیاز برای مشخصات زیر در جدول زیر آورده شده است. شماره‌های شرایط سرویس و انواع ذخایر نیکل و کروم مشخص شده برای استاندارد بریتانیا 1224 در صفحه 369 فهرست شده‌اند. استاندارد بین المللی ISO 1456: 1974پوشش های آبکاری شده نیکل به علاوه کروم.استاندارد بین المللی ISO 1457: 1974پوشش های آبکاری شده مس به اضافه نیکل به علاوه کروم روی آهن یا فولاد.جدول بر اساس داده های مندرج در مشخصات ISO 1456 و 1457، حداقل ضخامت نیکل را برای رسوب گذاری بر روی فلزات پایه مختلف با انواع جایگزین پوشش رویی کروم نشان می دهد.مقادیر ضخامت بر حسب میکرومتر (میکرون) داده می شود -1 میکرومتر (pm) = 0.001 میلی متر ^ 0.00004 اینچ.

	Deposit					Service Condition Number			1
Chromium deposit		r	f	mc/mp	r	f	mc/mp	*	*
ISO 1456 Nickel -‘-Chromium	b			40	40		30	20	10
on steel.	P	40		30	30		-5	20	10
	d	40	40	30	30	30	25	20	10
ISO 1457 Copper —Nickel +	b			25x	30x		20x	lOx	5z
Chromium on steel (or iron)	P	30x	—	25x	25y	__	20y	lOx	5z
	d	30x	30x	25x	25y	25v	20y	lOx	5z
x—Copper—20 pm y—Copper—15 pm z—Copper—10 pm
ISO 1456
Copper + N ickel +	b	—	35	35	35	25	25	15	8
Chromium on Zinc	P	35	35	25	25	25	20	15	8
Alloy.	d	35	35	25	25	25	20	15	8
Copper—8 pm.
ISO 1456
N ickel + Chromium	b	—	—	25	20	20	20	10	5
on Copper or Copper	P	30	—	25	20	20	20	10	5
Alloy.	d	30	30	25	20	20	20	10	5

* برای شرایط سرویس شماره 2 و 1 می توان از هر نوع پوشش کروم استفاده کرد.استاندارد بریتانیا 4601: 1970 پوشش های آبکاری شده نیکل به علاوه کروم روی مواد پلاستیکیشرایط سرویس مانند B.S.1224 است (لطفاً به صفحه 369 مراجعه کنید)، با حرف A یا B نشان دهنده شرایط دمایی است که باید در آزمایش چرخه حرارتی استفاده شود.الف - محدودیت دمایی 80 درجه سانتیگراد و دمای اتاق.ب - محدودیت دمایی -40 درجه سانتیگراد و 80 درجه سانتیگراد.نوع شرایط دمایی که احتمالاً پوشش در حین کار با آن مواجه می شود، آزمایش چرخه حرارتی را تعیین می کند که قطعه پوشش داده شده در معرض آن قرار می گیرد.جدول بر اساس داده های موجود در B.S. 4601: 1970، حداقل ضخامت نیکل را برای رسوب روی پلاستیک با انواع جایگزین روکش کروم می دهد.مقادیر ضخامت بر حسب میکرومتر (میکرون) داده می شود -1 میکرومتر (pm) = 0.001 میلی متر - 0.00004 اینچ.

	Nickel	Service Condition Number
	Deposit	4A or 4B		3A or 3B		2AorB	lAorB
Chromium deposit		r \| f j mc/mp	r	f	mc/mp	*	•
Nickel +Chromium	b	Thicknesses and types	15	15	12	8	5
on plastics.	P	of coatings thicker	15	15	12	8	5
	d	than those specified for Service Conditions No. 3A or 3B to be agreed between purchaser and supplier.	15	15	12	8	5

* برای شرایط سرویس شماره 2 و I می توان از هر نوع پوشش کروم استفاده کرد. استاندارد بریتانیا 3382: 1965 پوشش آبکاری شده بر روی اجزای رزوه ایقسمت 3: نیکل یا نیکل به اضافه کروم روی اجزای فولادی.قسمت 4: نیکل یا نیکل به اضافه کروم روی مس و اجزای آلیاژ مس (از جمله برنج).این مشخصات مربوط به اجزای رزوه‌دار است و ضخامت رسوبی که باید اعمال شود با قطر رزوه پیچ مطابق جدول زیر مرتبط است. ضخامت پوشش نیکل

	Millimetre dimensions				Inch dimensions
Basic major diameter of screw thread		Batch average thickness		Basic major diameter of screw thread		Batch average thickness
Over	Up to and including	Minimum	Maximum	Over	Up to and including	Minimum	Maximum
mm	mm	mm	mm	in	in	in	in
1.52	3.20	0.0038	0.0051	0.060	0.126	0.000 15	0.000 20
3.20	6.35	0.0051	0.0064	0.126	0.250	0.000 20	0.000 25
6.35	12.70	0.0064	0.0076	0.250	0.500	0.000 25	0.000 30
12.70	19.05	0.0076	0.0089	0.500	0.750	0.000 30	0.000 35

تجهیزات آبکاری برای محلول های آبکاری نیکلنوع تجهیزات مورد استفاده برای آبکاری رک در فصل 7، صفحات 107 تا 142 توضیح داده شده است. برای تولید در مقیاس بزرگ معمولاً از تجهیزات آبکاری خودکار استفاده می شود که در آن اجزاء به طور خودکار از طریق مراحل پیش تصفیه، آبکاری و پس آبکاری مختلف منتقل می شوند. تجهیزات بارل به طور گسترده ای برای آبکاری نیکل براق قطعات کوچک استفاده می شود. برای این منظور در حال حاضر استفاده از بارل های آبکاری افقی غوطه ور مانند واحدهای Electrominik و Glydo همانطور که در صفحات 143 تا 154 توضیح داده شده است، معمول است.***

ویرایش تا تاریخ 20/02/02انجام شده

***مخازن

برای جلوگیری از احتمال آلودگی فلزی محلول، از تجهیزات لاستیکی یا پلاستیکی استفاده می شود. علاوه بر این، ضروری است که لاستیک از درجه تایید شده، یعنی Vulcron باشد. در برخی از لاستیک ها احتمال آلودگی محلول توسط شتاب دهنده ها و پرکننده های موجود در مخلوط لاستیک وجود دارد. به عنوان یک اقدام احتیاطی اضافی، تجهیزات جدید با روکش لاستیکی باید با اسید رقیق داغ همانطور که در صفحه 160 توضیح داده شده قبل از استفاده درمان شوند.

مخزن دارای اتصالات آند و کاتد لازم به داشتن منبع جریان مستقیم ولتاژ پایین است. با راه‌حل‌هایی که با سرعت 3.0 تا 6.5 آمپر بر dm2 (30 تا 60 آمپر/ft2) کار می‌کنند، یک منبع 8 ولتی به طور کلی کافی است. برای بارل آبکاری، عملیات با چگالی جریان بالا و در مخازن بسیار بزرگ ممکن است یکسوساز 12 یا 16 ولتی لازم باشد.محلول‌های آبکاری نیکل براق معمولاً در دمای 50 تا 55 درجه سانتی‌گراد (120 تا 130 درجه فارنهایت) کار می‌کنند و گرمایش محلول ممکن است با استفاده از کویل بخار تیتانیوم، مبدل حرارتی در سیستم گردش محلول، سیلیس یا تیتانیوم فراهم شود. بخاری‌های غوطه‌وری محفظه‌ای، یک سیم‌پیچ بخار نیکل در محفظه گرمایش، یا یک روکش آب گرم‌شده با گاز.در مواردی که از کویل های بخار تیتانیوم استفاده می شود، اقدامات احتیاطی شرح داده شده در صفحه 161 هنگام تمیز کردن مخزن لاستیکی با اسید باید رعایت شود.با کویل بخار نیکل، احتمال آندی شدن آن و حل شدن آن در محلول آبکاری وجود دارد. برای جلوگیری از این اثر سیم پیچ از طریق یک مقاومت متغیر به کاتد متصل می شود. این مقاومت به قدری تنظیم می شود که خوردگی سیم پیچ نیکل به حداقل می رسد و در شرایط عملیاتی معمولی میزان بسیار کمی از نیکل رسوب می کند. فیلتراسیون مداوم محلول آبکاری برای اطمینان از اینکه رسوبات درخشان به دست آمده عاری از زبری هستند ضروری است. موضوع فیلتراسیون در صفحات 195 تا 206 مورد بحث قرار گرفته است. تجهیزات فیلتراسیون تحت فشار نیز برای تصفیه محلول آبکاری با موادی مانند کربن فعال استفاده می شود.

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

چهارشنبه, 19 بهمن 1401 ساعت 15:55

توالی فرآیند در آبکاری نیکل کروم

توالی فرایند و فرمولاسیون نیکل کروم که در صنعت آبکاری استفاده میشود

بسته به نوع فلز پایه ممکن است فقط مس اسیدی یا مس اسیدی یا هر دو استفاده شود

فرمولاسیون نیکل برقی / فرمولاسیون کروم / فرمولاسیون مس سیانیدی

توالی فرایند نیکل کروم به شرح زیر میباشد

شروع عملیات
زنگ زدایی با فروکلین یا اسید
شستشو 1
شستشو 2
چربیگیری گرم مطابق دستور العمل شرکت تولید کنننده
شستشو 3
چربگیری الکتریکی برای فرایند های حساس مثل نیکل کروم
شستشو 4
اسید سولفوریک 10%
شستشو 5
مس سیانیدی با ولتاِز 3 الی 6 ولت و دمای 40 الی 50 درجه سانتیگراد
شستشو 6
مس اسیدی در صورت نیاز شامل سولفات مس 200 + اسید سولفوریک 40 الی 50 گرم در لیتر ولتاژ 2 الی 3 ولت
شستشو 7
اسید سولفوریک 10%
شستشو 8
شستشو 9
وان نیکل برقی شامل سولفات نیکل 300 + کلراید نیکل 50 + اسید بوریک 40 گرم در لیتر پی اچ 4.5 ولتاژ 4 الی 5
شستشو 10
شستشو 11
پایان نیکل
آبکاری کروم شامل 250 الی 300+اسید سولفوریک 2.5 الی 3 گرم در لیتر دما 50 درجه سانتیگراد ولتیاژ 6الی 8 ولت
شستشو 12
متاب بی سولفیت سدیم برای خنثی سازی کروم
شستشو 13
شستشو 14
خشک کن
پایان نیکل کروم

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

دوشنبه, 15 بهمن 1397 ساعت 19:40

مهندس فرشچی

مدیرعامل نیکاب شیمی

آبکاری نقره

فرایند های آبکاری

اطلاعات بیشتر کلیک کنید

تلفن همراه: 09122026239

منتشرشده در مشورت با خانه آبکار

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

دوشنبه, 15 بهمن 1397 ساعت 19:33

علیرضا خلجزاده

مدیرکل خانه آبکار

طرح توجیهی راه اندازی آبکاری

مدیریت آبکاری

تلفن همراه: 09021795902

منتشرشده در مشورت با خانه آبکار

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

دوشنبه, 15 بهمن 1397 ساعت 19:25

مهندس رفیعی

مدیرعامل پردازش فلز

نیکل کرم

کنترل کیفیت آبکاری

اطلاعات بیشتر کلیک کنید

تلفن همراه: 09125022320

منتشرشده در مشورت با خانه آبکار

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

شنبه, 10 تیر 1396 ساعت 13:11

دوره تخصصی کاربردی نیکل/کرم - جهاد دانشگاهی شریف

انجمن آبکاری	جهاد دانشگاهی شریف	پوششهای صنعتی

دوره تخصصی کاربردی نیکل/کرم - جهاد دانشگاهی شریف

جهاد دانشگاهی شریف با همکاری نشریه پوشش های صنعتی و انجمن آبکاری برگزار میکند

هدف از برگزاری دوره:

آبکاری نیکل - کرم دارای کاربرد فراوانی در پوشش قطعات تزئینی و صنعتی نظیر: انواع یراق‌آلات، لوستر، شیرآلات، قطعات خودرو و غیره می‌باشد. این دوره جهت آموزش عملی این پروسه ها تعریف شده است.

محتوای دوره:

شرح آبکاری نیکل؛
شرح آبکاری کرم؛
کنترل وان‌های آبکاری نیکل و کرم؛
نقش افزودنی‌ها وان‌ها؛
آنالیز محلول‌ها؛
آبکاری نیکل (به‌صورت عملی)؛
آبکاری کرم (به‌صورت عملی)؛
پرسش و پاسخ.

قابلیت‌های کسب شده

پس از طی دوره:

شرکت‌کنندگان پس از طی دوره، با فرآیند آبکاری نیکل و آبکاری کرم و ساخت آنها و همچنین کنترل فرآیند آشنا می شوند.

پیش‌نیاز دوره: آشنایی با آبکاری

مدت دوره: یک روزه - 8 ساعت

هزینه دوره: (شامل: حضور در دوره+ ناهار+ پذیرایی+ پکیج اهدایی+گواهینامه معتبر از مرکز آموزش جهاد دانشگاهی صنعتی شریف)

شماره تماس جهت کسب اطلاعات بیشتر: 22321817- 22874342 نمابر: 22740878

تماس با انجمن آبکاری 44842240

منتشرشده در معرفی دوره های آموزشی آبکاری

برچسب‌ها

نیکل کرم

ادامه مطلب...

شنبه, 20 خرداد 1396 ساعت 19:02

دوره آموزشی تخصصی آبکاری نیکل-کروم

دوره آموزشی تخصصی آبکاری نیکل-کروم

با اعطای گواهینامه معتبر

سرفصل های دوره آبکاری الکتریکی نیکل

فصل اول : مقدمه

فصل دوم : آماده سازی سطح قطعه

2-1- روش های مختلف آماده سازی

2-2- آماده سازی فلزات و آلیاژهای مختلف

2-2-1-آماده سازی فولاد

2-2-2-آماده سازی آلومینیوم و ...

فصل سوم : اصول الکتروشیمیایی پوشش دهی

3-1-مقدمه

3-2-قوانین فارادی

3-3-عوامل موثر در آبکاری الکتریکی

3-3-1-چگالی جریان

3-3-2-PHحمام

3-3-3-دمای حمام

3-3-4-تلاطم محلول

فصل چهارم : آبکاری الکتریکی نیکل

4-1-مقدمه

4-2-کاربرد آبکاری نیکل

4-3-خواص پوشش نیکل

4-4-مکانیزم ترسیب نیکل

4-5-حمام های آبکاری نیکل

4-6-تجهیزات آبکاری نیکل

4-7-آند های نیکل

4-8-مشکلات حمام های آبکاری نیکل

4-9-روش حذف آلودگی فلزی و آلی

4-10-نحوه براق شدن پوشش نیکل

فصل پنجم : آزمایش پوشش ها

5-1-آزمایش چسبندگی

5-2-آزمایش سایش

5-2-آزمایش خوردگی

فصل ششم :مقدار پوشش نیکل

6-1-روش محاسبه مقدار نیکل ( وزنی )

6-2-استانداردها و ضخامت های پیشنهادی

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت جزئیات ثبت نام با شماره های 65735158 یا 09021795902 تماس حاصل نمایید.

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

نیکل کرم

ادامه مطلب...

دوشنبه, 24 آبان 1395 ساعت 14:08

استاندارد ISO 1456 پوشش فلزی- پوشش کامپوزیتی نیکل کروم و مس /نیکل کروم

1- دامنه استاندارد پوشش مس و نیکل کروم
2- مراجع استاندارد
3- اصطلاحات و تعاریف پیرامون پوشش فلزی- پوشش کامپوزیتی نیکل کروم و مس /نیکل کروم
4-اطلاعاتی که باید خریدار خدمات پوشش به ابکار بدهد
..ا4.1. اطلاعات ضروری نظیر روش انجام تست چسبندگی / روش انجام تست خوردگی / طراحی قطعه / نقاط حساس قطعه و ..

5- شماره استاندارد شرایط کاری قطعه: 1 عادی 2 متوسط 3شدید 4 خیلی شدید و 5 فوق العاده شدید
6- تعیین شرایط خدمات

7- خدمات مورد نیاز برای پوشش
8- نمونه ارائه شده

استاندارد ISO 1456 با موضوعپوشش فلزی- پوشش کامپوزیتی نیکل کروم و مس /نیکل کروم جهت اگاهی و استفاده علاقمندان موجود میباشد.

برای دریافت متن کامل استاندارد با شرکت جلاپردازان پرشیا تماس بگیرید.

banner agahi2

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

پنج شنبه, 15 بهمن 1394 ساعت 10:26

استاندارد ISO 1456/2 پوشش معدنی فلزی الکتریسیته و دیگر پوشش ها:پوشش نیکل،نیکل / کروم،مس /نیکل / کروم

1- دامنه استاندارد پوشش معدنی الکتریسیته
2- منابع اصلی استاندارد
3- تعاریف و اصطلاحات پیرامون پوشش معدنی فلزی الکتریسیته و دیگر پوشش ها:پوشش نیکل،نیکل به علاوه کروم،مس نیکل به علاوه کروم
4- اطلاعاتی که باید خریدار خدمات پوشش به ابکار بدهد. شامل :
اطلاعات ضروری
اطلاعات اضافی
اطلاعات عمومی برای پوشش
5- تعیین مشخصات اطلاعات
تعداد خدمات پوشش
نوع پوشش مس
نوع پوشش نیکل
انواع و ضخامت کروم
6- اطلاعات مورد نیاز مانند:

شکل ظاهری
ضخامت پوشش
پوشش نیکل دو و سه لایه
میزان چسبندگی
مقاومت در برابر خوردگی در CASS، Corrodkote و آزمون اسپری نمک
الزامات آزمون STEP
شکل پذیری
گرمایش و تسکین استرس قبل از پوشش
درمان هیدروژن تردی برجسته
ارائه نمونه

استاندارد ISO 1456/2 پوشش معدنی فلزی الکتریسیته و دیگر پوشش ها:پوشش نیکل،نیکل / کروم،مس /نیکل / کروم
.جهت اگاهی و استفاده علاقمندان موجود میباشد

برای دریافت متن کامل استاندارد با شرکت جلاپردازان پرشیا تماس بگیرید.

banner agahi2

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

یکشنبه, 11 بهمن 1394 ساعت 11:23

استاندارد آبکاری مس نیکل کروم شماره ملی 2161

استاندارد ملی شماره 2161

پوششهای فلزی-پوششهای الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم و مس به انضمام نیکل و کروم

Metallic coatings – Electrodeposited coatings

of nickel plus chromium and of copper plus

nickel plus chromium

دویست و چهل و نهمین کمیته ملی استاندارد مکانیک و فلزشناسی مورخه 23/3/8

رئیس سمت یانمایندگی

همایون عقیلی(لیسانس مهندسی متالوژی) موسسه استانداردوتحقیقات صنعتی ایران

اعضا

احسانی،ابوالفضل(فوق لیسانس اقتصاد) وزارت صنایع ومعادن ایران

بردبار،منصوره(کمک کارشناس) موسسه استانداردوتحقیقاتصنعتی ایران

پیروزبخت،نیره(فوق لیسانس متالورژی) موسسه استانداردوتحقیقاتصنعتی ایران

قدیمی،فریده(فوق لیسانس شیمی) اداره کل استانداردوتحقیقات صنعتی آذربایجان شرقی

قزلباش،پریچهر(لیسانس فیزیک) موسسه استانداردوتحقیقاتصنعتی ایران

محرمی،مهرداد(فوق لیسانس متالورژی) مرکزپژوهش متالورژی رازی

نوروزی،سعید(دکتری) مشاورونماینده ریاست موسسه استانداردوتحقیقات

صنعتی ایران

banner agahi2

دبیر

نوروزی زاده،حمیرا(لیسانس مهندسی صنایع) نماینده مدیریت هماهنگی تدوین استاندارد دبیر

کمیسیون پوشش های فلزی-پوشش های الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم و مس به انضمام نیکل وکروم

رئیس سمت یانمایندگی

منصوری،یعقوب دانشگاه محقق اردبیلی

اعضا

آقای یلشکری،وحید(فوق لیسانس متالوژی) شرکت کلیداورنگ

اسدی،علیرضا(لیسانس شیمی) اداره کلاستاندارد و تحقیقات صنعتی

آذربایجان شرقی

خسروی پور،محمدعلی(فوق لیسانس متالوژی) تراکتورسازی تبریز

قدیمی،فریده(فوق لیسانس شیمی) اداره کلاستانداردوتحقیقات صنعتی

آذربایجان شرقی

منطقی،زهرا(لیسانس مهندسی شیمی) شرکت ملی گازایران

دبیر

الفت،علیرضا(فوق لیسانس مهندسی شیمی) اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی

آذربایجان شرقی

2- ISO 1456 (2003): Metallic coatings – Electrodeposited coatings of nickel plus chromiumand of copper plus nickel plus chromium.

پوشش های فلزی-پوشش های الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم ومس

به انضمام نیکل وکروم

پیشگفتار استاندارد " پوشش های فلزی- پوشش های الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم و مس به انضمام نیکل و کروم" که که نخستین بار در سال 1372 تهیه گردیده بر اساس پیشنهادهای رسیده ، بررسی و تایید کمیسیون فنی مربوطه برای دومین بار مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در دویست و چهل و نهمین کمیته ملی استاندارد مکانیک و فلز شناسی مورخ 23/3/85 مورد تصویب قرار گرفته است اینک به استناد بند یک ماده سه قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 بعنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در موقع لزوم و تجدید نظر خواهد شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها ارائه شود، در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوطه مورد توجه قرار خواهد گرفت بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ملی ایران باید از آخرین تجدیدنظر آنها بهرهگیری کرد. در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط و نیازهای جامعه، در حد امکان بین این استاندارد و استاندارد ملی کشورهای صنعتی پیشرفته هماهنگی ایجاد شود. منابع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است : 1 -استاندارد ملی ایران بشماره 2161) سال 1372 :(آبکاری (پوشش های الکترولیتیکی نیکل به انضمام کرم)

1- هدف و دامنه کاربرد هـدف از تدویـن ایـن اسـتاندارد تعییـن الزامات لازم برای تزئین، آبکاری نیکل و کروم و پوشش های مس به انضـمام نـیکل و کـروم بـر روی آهن، فولاد، آلیاژهای روی، مس و آلیاژهای آن و آلومینیم و آلیاژهای آن برای ایجـاد ظاهـری جـذاب بـرای افـزایش مقاومـت خوردگـی می باشد. شناسه پوشش مشخص می کند که انواع و ضـخامت هـای آن مـتفاوت بـوده و راهنمایی در انتخاب شناسه پوشش مرتبط با شرایط کاری بوده که محصول پوشـش داده شـده در معـرض آن اسـت. این استاندارد شرایط سطحی مورد نیاز برای فلز پایه را قبل از فرآیند پوشـش دهـی دربـر نمـی گـیرد و قابل کاربرد برای پوشش های روی ورق، تسمه، سیم در شکل غیرساختاری و بست های دنده پیچ یا فنرهای کلافی شکل نمی باشد. الـزامات بـرای تغیـیر پوشـش های آبکاری مس به انضمام نیکل و کروم روی مواد پلاستیکی در استاندارد بند 2 پیوسـت ج آورده شـده اسـت. پوشـش های مشابه به جز آنهایی که لایه رویی کروم را ندارد در استاندارد بند 1 پیوسـت ج آورده شـده اسـت. اسـتانداردهای بند 3 و 4 پیوست ج به ترتیب برای الزامات پوشش های نیکل و کروم جهت فرآیندهای مهندسی بکار می روند.

2- مراجع الزامی مـدارک الزامیزیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. به این ترتیب آن مقـررات جزئـی از ایـن اسـتاندارد محسـوب مـی شـود. در مـورد مـراجع دارای تـاریخ چاپ و یا تجدید نظر، اصـلاحیه هـا و تجدید نظـرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد امکـان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و / یا تجدید نظر، آخرین چاپ و / یا تجدید نظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است.

2-1 ISO 1463, Metallic and oxide coatings – Measurement of coating thickness – Microscopicalmethod.

2-2 ISO 2064, Metallic and other inorganic coatings – Definition and conventions coating themeasurement of thickness .

2-3 ISO 2079, Surface treatment and metallic coatings – General classification of terms.

2-4 ISO 2080, Surface treatment and other inorganic coatings – Vocabulary.

2-5 ISO 2177, Metallic coatings – Measurement of coating thickness – Coulometricmethod by anodic dissolution.

2-6 ISO 2361, Metallic coatings – Electrodeposited nickel coatings on magnetic and nonmagneticsubstrates - Measurement of coating thickness – Magnetic method.

2-7 ISO 2819, Metallic coatings on metallic substrates– Electrodeposited and chemicallycoatings – Review of method available for testing adhesion.

2-8 ISO 3497, Metallic coatings – Measurement of coating thickness – X-ray spectrometricmethods.

2-9 ISO 3543, Metallic and non-metallic coatings – Measurement of thickness – Betabackscatter method.

2-10 ISO 3882, Metallic and other inorganic coatings – Review of methods of measurement ofthickness.

2-11 ISO 4519, Electrodeposited metallic coatings and related finishes – Sampling proceduresfor inspection by attributes.

2-12 ISO 4541 (1978), Metallic and other non-organic coatings – Corrodkote corrosion test(CORR).

2-13 ISO 9220, Metallic coatings – Measurement of coating thickness – Scanning electronmicroscope method.

2-14 ISO 9227 (1990), Corrosion tests in artificial atmospheres – Salt spray tests

2-15 ISO 9587, Metallic and other inorganic coatings – Pretreatments of iron or steel to reducethe risk of hydrogen embrttlement.

2-16 ISO 9588, Metallic and other inorganic coatings – Post-coating treatments of iron or steelto reduce the risk of hydrogen embrttlement.

2-17 ISO 10289 (1999), Methods for corrosion testing of metallic and other inorganic coatingson metallic substratees – Rating of test specimens manufactured and articles subjected tocorrosion tests.

2-18 ISO 10587, Metallic and other inorganic coatings – Test for residual embrittlement inboth metallic-coated and uncoated xternally- threated articles and rods- Inclined wege method.

2-19 ISO 16348, Metallic and other inorganic coatings – Definitions and conventionsconcerning appearance.

2-20 ASTM B 764-94, Standard test method for simultaneous thickness and electrochemicalpotential determination of individual layers in multilayer nickel deposit (STEP test).

3 - تعاریف و اصطلاحات

اصـطلاحات و تعاریف مورد نیاز در این استاندارد ملی در استاندارد بند 2-2 و 2-3 و 2-4 و 2-19 آورده شده است.

4 اطلاعات فراهم شده توسط مشتری به آبکار

4-1 اطلاعات ضروری

لازم اسـت مشـتری طـبق این استاندارد ملی و به هنگام سفارش طرحها جهت آبکاری یکسری اطلاعات را که در ایـنجا بـه آنها اشاره شده است آماده کنند. اطلاعات ذیل در ارتباط با قرارداد یا سفارش خرید یا طراحیهای مهندسی است

4-1-1 طرح(به بخش6مراجعه شود)

4-1-2 ظاهـر مـورد درخواسـت بـراق یـا کـدر (بـه بخـش6-3 و 7-1 مراجعه شود) یا اینکه به جای آن نمونـه هایـی که پرداخت نهایی مورد نظر یا گستره پرداخت را نشان می دهند توسط مشتری ارائه شود (بند 7-1 را ببینید).

4-1-3 سطوح مهم روی نقشه اجزا نشان داده شده یا تهیه نمونه ها بصورت مناسب علامت گذاری شده

4-1-4 نوع آزمون خوردگی (جدول 8 و 7-5 را ببینید)

4-1-5 نوع آزمون چسبندگی (7-4 را ببینید)

4-1-6 میزان عیوبی که قادر است روی سطوح کم اهمیت تحمل شود (بند 7-1 را ببینید)

4-1-7 مکـان هـای روی سـطوح مهـم برای اثرات تماس یا آویختن که این اثرات غیرقابل اجتناب هستند. (بند 7-1 را ببینید)

4-1-8 روش نمونه گیری و سطوح قابل قبول (بخش 8 را ببینید).

4-1-9 مقاومـت کششی فولاد و هرگونه الزاماتی که برای قبل و بعد از عملیات مختلف روی آهن یا فولاد جهت کاهش خطر تردی هیدروژن، بعلاوه روش های آزمون تردی هیدروژنی است ( بند 7-8 و 7-9 را ببینید)

4-2 اطلاعات تکمیلی

اطلاعات ذیل ممکن است به هنگام خریداری توسط خریدار ارائه شود:

4-2-1 وسایل آزمون STEP (7-6 را ببینید)

4-2-2 ضـخامت مـورد نیاز روی سطوحی که نمی توانند توسط یک گلوله به قطر 20 میلیمتر تماس یابند (بند 7-2 را ببینید)

4-2-3 آیا زیر لایه مس لازم است یا خیر؟ (بند 6-1 و 6-2 را ببینید).

5 - عددشرایط کاری

عـدد شـرایط کاری، جهت مشخص کردن درجه محافظت لازم که مرتبط با شدت شرایطی که یک محصول در معرض آن قرار می گیرد، بکار می رود، طبق مقیاس زیر می باشد:

5- فوق العاده سخت 4-خیلی سخت 3-سخت 2-متوسط 1-ملایم

شاخص شرایط کاری برای تعدادی از شرایط کار متفاوت در پیوست الف آورده شده است

6 - طرح

6-1 کلـیات: مـنظور از طـرح مشـخص کـردن نوع و ضخامت پوشش های مختص به هر عدد شرایط کاری می باشد (جدول 1 تا 6 برای زیر مجموعه های مختلف را ببینید) و شامل موارد زیر می باشد:

6-1-1 عـبارت "پوشش آبکاری الکترولیتی"؛ شماره این استاندارد ملی، که به دنبال آن یک خط تیره قرار می گیرد.

6-1-2 نماد شیمیائی برای فلز پایه (یا برای فلز اصلی در صورت آلیاژ بودن) که به دنبال آن علامت(/) آورده شده است

/ Cu برای مس وآلیاژهای مس /Zn برای آلیاژهای روی

/ Fe برای آهن وفولاد / Al برای آلومینیوم یا آلیاژهای آن.

6-1-3 نمادشیمیائی مس(Cu) اگرمس یاپوشش های برنجی دارای بیش از 50%مس باشد بعنوان یک زیرلایه بکارمی رود.

6-1-4 عـددی کـه کمتریـن ضـخامت پوشش مس را مشخص میکند (برحسب میکرومتر) هنگامی که قابل اعمال باشد.

6-1-5 حرف کوچک مشخص کننده نوع زیرپوشش مس(بند 6-2 را ببینید)

6-1-6 نمادشیمیائی نیکل(.(Ni

6-1-7 یک عدد مشخص شده از حداقل ضخامت موضعی پوشش نیکل (برحسب میکرومتر)..

6-1-8 حرف مشخص کننده نوع پوشش نیکل (بند 6-3 راببینید)

6-1-9 نمادشیمیائی کروم.(Cr)

6-1-10حرف یا حروف مشخص کننده نوع کروم و حداقل ضخامت موضعی(بند 6-4 را ببینید).

جدول 1 – پوشش های نیکل به انضمام کروم برروی آهن یافولاد

عددشرایط کاری	نام اختصاری	عددشرایط کاری	نام اختصاری
5	Fe/Ni 35d Cr mc Fe/Ni 35d Cr mp	2	Fe/Ni 20b Cr r Fe/Ni 20b Cr mc Fe/Ni 20b Cr mp Fe/Ni 20p Cr r Fe/Ni 20p Cr mc Fe/Ni 20p Crmp Fe/Ni 20s Cr r Fe/Ni 20sCr mc Fe/Ni 20s Cr mp
4	Fe/Ni 40d Cr r Fe/Ni 30d Cr mc Fe/Ni 30d Cr mp Fe/Ni 40p Cr r Fe/Ni 30p Cr mc Fe/Ni 30p Cr mp	1	Fe/Ni 10b Cr r Fe/Ni 10p Cr r Fe/Ni 10s Cr r
3	Fe/Ni 30d Cr r Fe/Ni 25d Cr mc Fe/Ni 25d Cr mp Fe/Ni 30p Cr r Fe/Ni 25p Cr mc Fe/Ni 25p Cr mp Fe/Ni 40bCr r Fe/Ni 30b Cr mc Fe/Ni 30b Cr mp	-	-

جدول2-پوشش های نیکل ومس به انضمام کروم برروی آهن وفولاد

عددشرایط کاری	نام اختصاری
5	Fe/Cu 20a Ni 30d Cr mc Fe/Cu 20a Ni 30d Cr mp
4	Fe/Cu 20a Ni 25d Cr r Fe/Cu 20a Ni 25d Cr mc Fe/Cu 20a Ni 25d Cr mp Fe/Cu 20a Ni 30p Cr r Fe/Cu 20a Ni 25p Cr mc Fe/Cu 20a Ni 25p Cr mp Fe/Cu 20a Ni 30b Cr mc Fe/Cu 20a Ni 30b Cr mp
3	Fe/Cu 15a Ni 25d Cr r Fe/Cu 15a Ni 20d Cr mc Fe/Cu 15a Ni 20d Cr mp Fe/Cu 15a Ni 25p Cr r Fe/Cu 15a Ni 20p Cr mc Fe/Cu 15a Ni 20p Cr mp Fe/Cu 15a Ni 35d Cr mc Fe/Cu 15a Ni 25b Cr mp Fe/Cu 20a Ni 25b Cr mc
2	Fe/Cu 20a Ni 10b Cr r Fe/Cu 20a Ni 10p Cr mc Fe/Cu 20a Ni 30s Cr mp
1	Fe/Cu 10a Ni 5d Cr r Fe/Cu 10a Ni 5d Cr mc Fe/Cu 10a Ni 20d Cr mp
یادآوری- یک پوشش اولیه مس، با ضخامت 5 تا 10 میکرومتر عموما روی آهن و فولاد ایجاد می شود، از یک محلول سیانید مس قبل از آبکاری با مس اسیدی چکشخوار جهت جلوگیری از رسوب غوطه وری و رسوبات چسبنده استفاده می شود. ممکن است پوشش اولیه مس (مس عریان) برای هر بخش از مس اسیدی چکشخوار که در جدول 2 ارائه شده است جایگزین شود

جدول3-پوشش های نیکل به انضمام کروم برروی آلیاژهای روی

عددشرایط کاری	نام اختصاری	عددشرایط کاری	نام اختصاری
5	Zn/Ni 35d Cr mc Zn/Ni 35d Cr mp	3	Zn/Ni 25d Cr r Zn/Ni 20d Cr mc Zn/Ni 20d Cr mp Zn/Ni 25p Cr r Zn/Ni 20p Cr mc Zn/Ni 20p Cr mp Zn/Ni 35b Cr r Zn/Ni 25b Cr mc Zn/Ni 25b Cr mp
4	Zn/Ni 35d Cr r Zn/Ni 25d Cr mc Zn/Ni 25d Cr mp Zn/Ni 35p Cr r Zn/Ni 25p Cr mc Zn/Ni 25p Cr mp Zn/Ni 35b Cr mc Zn/Ni 35b Cr mp	2	Zn/Ni 15b Cr r Zn/Ni 15p Cr r Zn/Ni 15s Cr r
-	-	1	Zn/Ni 8b Cr r Zn/Ni 8p Cr r Zn/Ni 8s Cr r
یادآوری- جهت اطمینان از چسبندگی پوشش های نیکل بعدی، باید آلیاژهای روی در ابتدا با مس آبکاری شوند. معمولا لایه اولیه مس از یک محلول سیانید مس بصورت الکتروترسیبی بکار میرود. اما محلول های قلیائی مس عاری از سیانید نـیز بکـار برده می شوند. حداقل ضخامت لایه مس اولیه8 تا 10 میکرومتر می باشد. برای قطعاتی با شکل پیچیده، ممکن اسـت حداقل ضخامت مس به 15 میکرومتر افزایش پیدا کند تا از پوشش کافی روی سطوحی با چگالی کم جریان (که بـیرون از سـطح مهـم هستند) اطمینان حاصل شود. معمولا وقتی که ضخامت مس موردنظر بیشتر از 10 میکرومتر باشد رسوب الکترولیتی نرم هموار کننده مس از محلول های اسیدی روی رسوب اولیه مس سیانیدی اعمال می شود

جدول4-پوشش های مس ونیکل به انضمام پوشش های نیکل کروم روی آلیاژهای روی

عددشرایط کاری	نام اختصاری	عددشرایط کاری	نام اختصاری
5	Zn/Cu20a Ni30d Cr mc Zn/Cu20a Ni30d Cr mp	3	Zn/Cu15a Ni25d Cr r Zn/Cu15a Ni20d Cr mc Zn/Cu15a Ni20d Cr mp Zn/Cu15a Ni25p Cr r Zn/Cu15a Ni20p Cr mc Zn/Cu15a Ni20p Cr mp Zn/Cu20a Ni30b Cr r Zn/Cu20a Ni20b Cr mc Zn/Cu20a Ni20b Cr mp
4	Zn/Cu20a Ni30d Cr r Zn/Cu20a Ni20d Cr mc Zn/Cu20a Ni20d Cr mp Zn/Cu20a Ni30p Cr r Zn/Cu20a Ni20p Cr mc Zn/Cu20a Ni20p Cr mp Zn/Cu20a Ni30b Cr mc Zn/Cu20a Ni30b Cr mp	2	Zn/Cu20a Ni10b Cr r Zn/Cu20a Ni10p Cr r Zn/Cu20a Ni10s Cr r
-		1	Zn/Cu10a Ni8b Cr r Zn/Cu10a Ni8p Cr r Zn/Cu10a Ni8s Cr r
یـادآوری- جهـت اطمیـنان از چسبندگی پوشش های نیکل بعدی، باید آلیاژهای روی در ابتدا آبکاری شوند. معمولا لایه دوم مـس با یک محلول سیانید مس الکترو ترسیبی می شوند، اما محلول مس قلیائی عاری از سیانید نیز بکار برده میشوند. حداقل ضـخامت لایـه اولـیه مـس 8 تـا 10 میکرومـتر مـی باشد. برای پوشش های پیچیده، ممکن است حداقل ضخامت مس به 15 میکرومتر افزایش پیدا کند تا از تبدیل کافی روی سطوح بیرونی با چگالی کم اطمینان حاصل شود. معمولا وقتی که ضخامت مـس مشـخص بیشـتر از 10 میکرومـتر باشد الکترو ترسیبی مس از محلول اسیدی با درجه ضعیف، روی رسوب سیانید مس اولیه استفاده می شود

جدول5-پوشش های نیکل به انضمام کروم روی مس وآلیاژهای مس

عددشرایط کاری	نام اختصاری
4	Cu/Ni30d Cr r Cu/Ni25d Cr mc Cu/Ni25d Cr mp Cu/Ni30p Cr r Cu/Ni25p Cr mc Cu/Ni25p Cr mp Cu/Ni30b Cr mc Cu/Ni30b Cr mp
3	Cu/Ni25d Cr r Cu/Ni20d Cr mc Cu/Ni25d Cr mp Cu/Ni25p Cr r Cu/Ni20p Cr mc Cu/Ni20p Cr mp Cu/Ni30b Cr r Cu/Ni25b Cr mc Cu/Ni25b Cr mp
2	Cu/Ni10b Cr r Cu/Ni10p Cr r Cu/Ni10s Cr r
1	Cu/Ni15b Cr r Cu/Ni15p Cr r Cu/Ni15s Cr r

جدول6-پوشش های نیکل به انضمام کروم روی آلومینیم وآلیاژهای آن

عددشرایط کاری	نام اختصاری
5	Al/Ni40d Cr mc Al/Ni40d Cr mp
4	Al/Ni50d Cr r Al/Ni35d Cr mc Al/Ni35d Cr mp
3	Al/Ni30d Cr r Al/Ni25d Cr mc Al/Ni25d Cr mp Al/Ni35p Cr r Al/Ni30p Cr mc Al/Ni30p Cr mp
2	Al/Ni20d Cr r Al/Ni20d Cr mc Al/Ni20d Cr mp Al/Ni25b Cr r Al/Ni25b Cr mc Al/Ni25b Cr mp Al/Ni20p Cr r Al/Ni20p Cr mc Al/Ni20p Cr mp Al/Ni20s Cr r Al/Ni20s Cr mc Al/Ni20s Cr mp
1	Al/Ni 10d Cr r
یـادآوری - برای آلومینیوم و آلیاژهای آلومینیوم، رسوب های غوطه وری از روی و قلع و رسوب الکترولیتی مس و سایر زیر پوشش ها به عنوان بخشی از آماده سازی برای الکترو ترسیبی، جهت اطمینان از چسبندگی قبل از اعمال پوشش های نیکل که در این جدول آورده شده است بکار می رود.

6-2 انواع پوشش مس

نماد"a"برای مس چکشخوار ونرمال کتروترسیبی شده ازمحلول های اسیدی بکارمی رود.

6-3 انواع پوشش های نیکل

نوع پوشش نیکل توسط نماد ذیل شناسائی می شود:

b برای نیکل رسوب داده شده درشرایط کاملا" براق.

p برای نیکل تیره یانیمه روشن که بطورمکانیکی براق شده است.

s برای نیکل تیره یانیمه روشن،تیره که نبایدبطورمکانیکی براق شده باشد.

d پوشش های نیکل سه لایه یادولایه،که ویژگی های آن درجدول7 آورده شدها ست.

جدول7-الزامات لازم برای پوشش های دوگانه وسه گانه نیکل

لایه ها (انواع پوشش نیکل)	درصد ازدیاد طول ویژه	مقدار گوگرد درصد وزنی	ضخامت درصدی از کل ضخامت پوشش
لایه ها (انواع پوشش نیکل)	درصد ازدیاد طول ویژه	مقدار گوگرد درصد وزنی	سه لایه	دو لایه
زیرین	بزرگتر از 8	کوچکتر از 005/0	50 تا 70	بزگتر یا مساوی 60
میانی (لایه با گوگرد بالا)	-	بزرگتر از 15/0	کوچکتر یا مساوی 10	-
بالایی	-	بزرگتر از 04/0 و کوچکتر از 15/0	بزرگتر یا مساوی 30	10 تا 40
یادآوری: 1 :روش آزمون برای تعیین ازدیاد طولی ویژه (یا نرمی) در ضمیمه (ت) آورده شده است. 2 :مقـدار گوگـرد بـرای تعییـن نوع محلول آبکاری نیکل مورد استفاده، مشخص شده است. روش ساده برای تعیین مقـدار گوگرد رسوب نیکل روی ماده پوشش داده شده وجود ندارد. ولی تعیین درست روی نمونه آزمون بطور ویژه آماده شده با استفاده از روش ارائه شده در پیوست (ث) آورده شده است. 3 :معمـولا" تشـخیص نـوع و تعیین نسبتهای لایه های نیکل توسط آزمایش میکروسکوپی مقطع پوشش داده شده قطعه آماده شده مطابق با استاندارد ملی بند 2-1 یا توسط آزمون STEP میسر است.

6-4 انواع وضخامت کروم

انـواع و ضـخامت هـای کـروم بـاید توسط نمادهایی که در زیر بعد از نماد شیمیایی Cr آورده شده است بیان شود:

r برای کروم منظم (بعبارت دیگر مرسوم) کروم با ضخامت موضعی حداقل 3/0 میکرومتر

mc بـرای کروم ریز ترک 1 که دارای بیشتر از 250 ترک در هر سانتی متر در هر جهت بوده و شکل گرفته از یـک شـبکه بسـته روی تمـام سـطح تشـکیل یافـته و توسـط یکـی از روشهـای تعریف شده در پیوست ب انـدازهگـیری شـود و دارای ضـخامت 3/0 میکرومـتر است. ممکن است با برخی فرآیندها ضخامت بیشتری از کـروم (درحـدود 8/0 میکرومـتر) برای بدست آوردن الگوی ترک لازم باشد که در این حالت حداقل ضخامت موضعی باید در شناسه پوشش بصورت ذیل مشخص شود: ( 8/0 (mc C

د 2 mP :بـرای کـروم دارای مـتخلخل ریـز زمانـی کـه توسـط روش ارائه شده در پیوست (ث) اندازهگیری میشود و دارای حداقل ضخامت موضعی 3/0 میکرومتر است. تخلخلها نیز باید قابل مشاهده با چشم غیر مسلح یا دید تصحیح شده باشند

یـادآوری 1– کـروم مـتخلخل اغلب توسط تغییر شکل کروم روی یک لایه نیکل نازک ویژه بدست میآید که شامل ذرات بیاثر (عایق) است لایه نیکل مخصوص روی نیکل b و s و p یا d نیکل اعمال میشود.

یادآوری 2 - ممکن است افت جلا بعد از یک دوره کاری در رسوبات کروم mp یا mc وجود داشته باشد که در بعضی از کاربـردها غـیرقابل قـبول باشد. این گرایش میتواند توسط افزایش ضخامت پوشش کروم به 5/0 میکرومتر کاهش یابد. برای هر حالتی کروم یا ریز تخلخل کروم در جدول 1 تا 6 آورده شده است.6-5شناسه

مثال :مـثال: یـک پوشـش روی فـولاد شـامل 20 میکرومتر (حداقل) مس نرم و چکشخوار به انضمام 30 میکرومتر (حداقل) نیکل براق به انضمام 3/0 میکرومتر کروم ریزترک طبق ذیل طراحی میشود: Fe/Cu20a Ni30b Cr mc - ISO 1456 : آبکاری پ

پوش شآبکاری: Fe/Cu20a Ni30b Cr mc - ISO: 1456

یادآوری-برای سفارش جزئیات مشخصات محصول باید نه تنها شامل شناسه محصول باشد بلکه باید دیگر الزامات اصلی برای کارکرد محصول خاص را بیان کند (بخش 4 را ببینید)

7 الزامات

1-7 شکل ظاهری

روی سطح عمده نباید عیوب آبکاری براحتی قابل رویت باشد، اثراتی مثل تاول زدن، حفره، زبری، ترک سطوح بـدون آبکـاری زنگ زدگی یا تغییررنگی. مقدار محدوده عیوب روی سطح فرعی که آشکار می شود باید توسط مشـتری مشخص شود. قسمت هایی که نشانه های دندانه دار روی سطوح باارزش اجتناب ناپذیر است، مکان آنها روی سـطح بـاید توسـط مشـتری مشـخص شـود. ظاهـر عمـل بـاید یکنواخت و از رنگ مورد توافق باشد و نمونه های مورد آزمون تایید شده مصنوعی باید برای اهداف مقایسه ای بکار روند.

7-2 ضخامت موضعی

ضـخامت پوشـش مشخص شده در شناسه باید کمترین ضخامت موضعی باشد. کمترین ضخامت موضعی یک پوشـش حاصـل از الکتروترسیبی باید در هر نقطه روی سطح اصلی اندازهگیری شود تا آنجائی که با یک گلوله بـه قطـر 20 میلیمتر بتواند تماس یابد مگر مورد دیگری توسط مشتری مشخص شود. ضخامت پوشش حاصل از الکتروترسیبی باید توسط یکی از روش ارائه شده در پیوست پ اندازه گیری شود

7-3پوشش های دولایه وسه لایه نیکل

الزامات لازم برای پوشش های دوگانه و سه گانه در جدول 7 آورده شده است.

7-4چسبندگی

پوشـش بـاید به قدر کافی به فلز پایه چسبیده و لایه های مجزا از یک پوشش چند لایه نیکل باید به سایر لایه ها بطور مناسب بچسبد برای این آزمون به استاندارد بند 2-7 مراجعه شود. نباید هیچ تفکیک پوشش از زیر لایه یا هر نوع بین لایه های پوشش اتفاق بیافتد

یادآوری –

یـادآوری – در آبکـاری این مسئولیت آبکار است که روشی برای آمادهسازی سطح قبل از نتایج رسوب الکتریکی تهیه کند که قادر به برآوردن الزامات این بخش باشد

7-5 مقاومت درمقابل خوردگی در) CASS پاشش نمک استیک اسید)

قطعـات پوشـش داده شـده بـاید در معرض یک آزمون خوردگی طبق جدول 8 در زمان معین که مناسب برای عـدد شـرایط کـاری ویـژه اسـت، قـرار گـیرد. آزمون مخصوصی که در هر مورد بکار برده می شود باید توسط مشـتری مشـخص شود. آزمون های خوردگی در استانداردهای بند 2-12 و 2-14 آورده شده و یک متوسطی از کنـترل پیوسـتگی کیفیـت پوشش ارائه می دهد. ولی مدت زمان لازم و نتایج این آزمون ها نسبت کمتری با عمر کـار وسـیله پوشـش داده شـده دارد. بعـد از ایـنکه پوشـش ها در معرض آزمون خوردگی مناسب قرار گرفتند، آزمایش شده و مطابق با استاندارد ملی بند 2-17 درجه بندی میشوند. کمترین نرخ درجه بعد از آزمون خوردگی باید 9 باشد.

جدول8-آزمون های خوردگی برای شرایط کار

فلز پایه	عدد شرایط کاری	زمان آزمون خوردگی (h)
فولاد روی یا آلیاژهای روی، مس یا آلیاژهای مس، آلیاژهای آلومینیوم		آزمون اسید استیک نمکی (استاندارد بند 2-14)	آزمون کوروکت (استاندارد بند 2-12)	آزمون CASS (استاندارد بند 2-14)
	5	-	-	64
	4	144	16*2	24
	3	96	16	16
	2	48	8	8
	1	8	-	-

7-6الزامات آزمون STEP

زمانـی کـه مشخصـاتی توسـط مشـتری ارائه شود اختلاف پتانسیل الکتروشیمیایی بین لایه های منفرد نیکل باید برای پوشش های چند لایه توسط آزمون STEP ارائه شده در استاندارد بند 2-20 اندازه گیری شود.

درپوشش های نیکل سه لایه،اختلاف پتانسیل STEP میان لایه نیکل بافعالیت بالاولایه نیکل براق بین 15 تا 35 میلی ولت است ولایه با فعالیت بالا (آند) همیشه فعالیت بیشتری از لایه نیکل براق دارد.

یادآوری: مقادیر STEP به طور دقیق مشخص نشده اند و برای گستره محدوده های مورد نیاز برخی توافق ها وجود دارد. برای مثال اختلاف پتانسیل STEP میان ایه نیکل روشن ونیمه روشن بین محدوده 15 تا 200 میلی ولت وبرای لایه نیکل نیمه روشن (کاتد) همیشه بیشتر از لایه روشن است.

7-7چکش خواری

ازدیـاد طـول یـا انعطـاف پذیری لایه نیکل نیمه براق در پوشش های نیکل چند لایه همانند زیر پوشش مس، باید طبق جدول 7 و مطابق روش مخصوص در پیوست (ت) انجام گیرد

7-8عملیات تنش زدایی قبل ازپوشش

زمانـی کـه مشـتری تعییـن میکند قطعات فولاد که استحکام کشش نهایی برابر یا بزرگتر از 1000 مگاپاسکال ( 31HRC (دارنـد و آن بخـشهـا دارای تـنش کششـی اسـت کـه توسط ماشین کاری، سنگزنی، صاف کردن یا عملیات شکل دهی سرد ایجاد شده اند، باید قبل از تمیز کاری و رسوب فلز تحت عملیات تنشزدایی قرار گیرد. روش ها و رده های عملیات تنش زدایی باید توسط مشتری تعیین شود ( به استاندارد بند 2-15 مراجعه شود). فولادهـای اکسـید شـده بـاید قـبل از پوشش کاری تمیز شوند. برای فولادهای با استحکام بالا، پاک کننده های قلیایـی غـیر الکترولیتـی و نـیز آندی و همچنین روش های تمیز کاری مکانیکی برای اجتناب از خطر هیدروژن تردی در حین فرآیند تمیز کاری ترجیح داده می شود.

7-9 عملیات حذف تردی هیدروژن

قطعـات فـولادی بـا استحکام کشش نهایی برابر یا بزرگتر از 1000 مگاپاسکال (31HRC ،(باید بخوبی قطعات سـخت شـده سطحی، عملیات حرارتی رفع تردی هیدروژنی مطابق روش های ارائه شده و مراحل تعریف شده در استاندارد بند 2-16 یا تعیین شده توسط مشتری داشته باشند. ______________________________________________________________ 2- Stress Relife Treatment ممکـن اسـت تاثیر عملیات حذف تردی هیدروژن توسط یک روش آزمون تعیین شده توسط مشتری یا روش آزمـون اسـتاندارد اندازه گیری شود. برای مثال استاندارد بند 2-18 روشی برای اندازه گیری تردی هیدروژن باقی مـانده قطعـات را شـرح می دهد. فنرهای آبکاری الکتریکی یا سایر قطعات در معرض خمیدگی قبل از رفع ترد شدن هیدروژنی نباید نم شوند.

یادآوری–پوشـش هـای ارائـه شـده درایـن استاندارد ملی نادر هستند، حتی اگر برای قطعات فولادی که دارای استحکام کششی بزرگتر از 1000 مگاپاسکال دارند بکار روند و حتی اگر عملیات حرارتی شوند. اگر چنین پوشش هایی به فولادهایی کـه مسـتعد ترد شدن هیدروژنی هستند اعمال شود و پس از آبکاری الکتریکی گرم کردن مورد نیاز باشد، مشتری باید آگاه باشد که گرمایش ممکن است موجب تغییر رنگ و ترد شدن پوشش نیکل که دارای گوگرد است، شود

.

8 -نمونه برداری

روش نمونه برداری باید از روش های تعیین شده در استاندارد بند 2-11 انتخاب شود و ضمنا مراتب تطابق باید توسط مشتری تعیین شودپیوست الف

(اطلاعاتی)

مثال هایی ازاعدادمختلف شرایط کاری

الف- 1شرایط کاری شماره5

فضای بیرون در شرایط خیلی سخت که مدت زمان طولانی برای محافظت بسته نیاز باشد.

الف- 2شرایط کاری شماره4

فضای بیرون درهرشرایط سختکاری

الف-3شرایط کاریشماره3

شرایط بیرونی که مرطوب شدن اتفاقی یا مکرر اتفاق می افتد

الف-4 شرایط کاری شماره2

شرایط داخل،جایی که احتمال تراکم وجوددارد

الف-5 شرایط کاریشماره1

شرایط داخل در هوای گرم وخشک

پیوست ب

(الزامی)

تعیین ترک وتخلخل در پوشش های کرومی

ب-1کلیات :ریزتـرکهـا معمـولا" توسط آزمون میکروسکوپی مستقیم بدون پیش عملیات تشخیص داده 1 مـی شـود. ولی در موارد بحث، روش رسوب مس بعنوان وسیله نشان دهنده ترک پیشنهاد می شود و برای نشان دادن ریز تخلخل ها ضروری است (بند ب-3 را ببینید)

ب-2آزمون میکروسکوپی برای ترک هابدون پیش عملیات

سـطح را بـرای تـرک در نـور انعکاسـی زیـر یـک میکروسـکوپ نـوری در یک شرایط مناسب آزمایش کنید. میکرومـتر چشـمی یـا وسـیله ای مشـابه بـرای نشـان دادن فاصـلهای کـه ترک ها شمارش می شوند، بکار برید. اندازه گیری را در طول معین انجام دهید که تعداد 40 ترک شمارش شود.

ب-3 روش رسوب مس برای ترک وخلل و فرج(آزمون سولفات مس)

ب-3 -1اساس کار

الکتروترسـیب مـس از یـک محلول اسیدی سولفات در چگالی جریان پایین یا ولتاژ پایین فقط روی لایه نیکل اتفاق میافتد که در معرض ناپیوستگی های کروم قرار دارد. این روش بعنوان روش سریع برای تخمین یکنواختی ترک ها یا تخلخل ها یا برای شمارش آنها بکار می رود. در حالت آخر باید یک میکروسکوپ را بکار برد

ب -3-2روش آزمون

ایـن یـک روش فـوری بـرای عملـیات آبکاری بشمار میرود. اگر تاخیری نباشد آزمونه را پیش از آزمون برای جلوگـیری از هر گونه عملیات الکترولیتی تمیز کنید. با بکار بردن آزمونه بعنوان کاتد، مس را در حدود 1 دقیقه در یک حمام حاوی محلول در حدود 200 گرم بر لیتر از سولفات مس(II (پنج آبه (5H2O.CuSO4 (و 20 گرم ______________________________________________________________ 1- Pre- Treatment بـر لیـتر اسـید سـولفوریک (H2SO4 (در دمـای 5± ٢٠ درجـه سلسـیوس و میانگیـن چگالـی جریان 30 آمپر برمترمربع رسوب دهید. کافی است که آزمونه و آندها قبل از اینکه در حمام فرو برده شوند، به منبع جریانی متصل شوند. در حالتـی کـه آزمونـه چند روز بعد از رسوب کروم بکار برده شود، آزمونه را در یک محلول حاوی 10 تا 20 گـرم بـر لیـتر نیـتریک اسید 65 درجه سلسیوس برای مدت 4 دقیقه غوطه ور کنید تا قبل از مرحله رسوب مس بـرای آشـکار شـدن تـرک ها کمک کند. اندازه گیری را در طولی انجام دهید که حداقل 40 ترک یا 200 تخلخل شمارش شود.

پیوست پ

(الزامی)

روش آزمون اندازه گیری ضخامت

پ-1کلیات:استانداردملی ایران

… . .. روشهای اندازهگیری ضخامت پوششهای فلزی و نیکل را بیانمیکند. روش های زیر بطور گسترده بکار برده می شوند:

پ-2 آزمون های مخرب

پ – 2-1 روش میکروسکوپی

نیتریک اسید / 2 روش ارائـه شـده در اسـتاندارد بـند 2-1 را در صـورت نـیاز بکار ببرید، با محلول ظاهر کننده یادآوری-اسـتیک اسـید گلاسـیال اشـاره شـده در آن و یا برای پوشش های مس به انضمام نیکل، محلولی از یک قسمت حجمی استیک اسید (با چگالی 40/1 گرم بر میلی لیتر) به 5 قسمت حجمی استیک اسید گلاسیال بکار برید.

یادآوری- کاربرد این محلول حککاری قادر میسازد ضخامت لایههای مختلف در پوششهای دو یا سه لایه قابل تشخیص شده و بنابراین اندازه گیری شوند.پ-2-2 روش کولومتری

روش کولومـتری در اسـتاندارد بـند 2-5 ارائـه شـده اسـت، اگـر ترکیـب آن معلوم باشد برای اندازه گیری کل ضـخامت پوشـش نیکل و ضخامت مس و ضخامت لایه آلیاژ مس زیر لایه بکار میرود در هر نقطه روی سطح با اهمیت می تواند توسط یک توپ با قطر 20 میلیمتر تماس یابدپ-2-3 روش میکروسکوپ الکترونی (SEM)

ایـن روش در اسـتاندارد ملـی بـند 2-13 ارائـه شـده اسـت کـه برای اندازه گیری ضخامت لایه های منفرد در پوشش های چندلایه بکار می رود

پ-2-4 آزمونSTEP

ضخامت لایه های منفرد نیکل در پوشش های دو یا سه لایه میتواند توسط آزمون STEP اندازه گیری شود.

یـادآوری - در صـورت بـروز اخـتلاف روش کولومـتری بـرای انـدازه گیری ضخامت پوشش کرم و برای پوشش نیکل با ضـخامت کمـتر از 10 میکرومـتر بکـار مـی رود. روش میکروسـکوپی بـرای انـدازه گـیری ضـخامت پوشش های نیکل و زیرپوشش های 10 میکرومتر و بالاتر استفاده میشودپ-3آزمون های غیر مخرب

پ-3-1- روش مغناطیسی(فقط قابل استفاده برای پوشش های نیکل)

روش ارائه شده دراستانداردبند2-6 رابکاربرید.

یادآوری- این روش به تغییرات در نفوذپذیری پوشش حساس است

.

پ-3-2 روش برگشتی اشعه بتا (فقط قابل استفاده درغیاب زیر پوشش مس )

روش ارائه شده دراستاندارد بند2-9 رابکاربرید.

یـادآوری – ایـن روش کـل ضـخامت پوشش را اندازهگ یری می کند که شامل یک زیر لایه مس (در صورت وجود) است. ضـخامت ایـن زیر پوشش می تواند قابل تشخیص از پوشش های بیرونی شود. با بکار بردن این روش در ارتباط با استاندارد بند 2-5 ،برای پوشش های نیکل و کروم، و همچنین استاندارد بند 2-6برای پوشش های نیکل آورده شده است.

پ-3-3- طیف سنجی اشعهX

روش ارائه شده دراستانداردبند2-8 رابکارببرید.

پیوستت

(الزامی)

آزمون چکشخواری

ت-1 هدف

این پیوست روشی برای اندازه گیری ازدیاد طول ویژه چکشخواری یا نیکل الکتروترسیبی بر روی قطعه آزمون ارائه می دهد و میانگین ارزیابی چکشخواری پوشش را بیان میکند

یـادآوری - آزمـون بـرای کنـترل کـردن این که نوع رسوب نیکل که با الزامات پوشش مشخص شده در جدول 7 مطابقت میکند و در ارزیابی چکشخواری سایر پوشش ها هم کاربرد دارد، مورد استفاده می باشد.ت-2 اساسکار

ایـن آزمـون براسـاس خمـش قطعه آزمون که با نیکل آبکاری شده و دور یک میله با قطر معین برای تولید یک حداقل ازدیاد طول 8 درصد توسط آزمون حجمی پوشش برای آشکارسازی ترکدار شدن بکار میرود ت-3 وسایل لازم

ت-3-1 میله باقطر1/0± 5/11 میلیمتر

ت- 4 آماده سازی قطعه آزمون

ققطعه آزمون بطول 150 میلی متر به عرض 0/1 میلیمتر و ضخامت 1/0 ± 1 میلیمتر طبق روش زیر تهیه کنید: یـک ورق از فلـز پایـه مناسـب مشابه با ماده ای که پوشش داده می شود به جز ورق برنج نرم اگر فلز پایه آلیاژ روی باشـد، جـدا کنید. ورق به قدری بزرگ باشد تا اینکه امکان بریدن باریکه آزمون حداقل به عرض 25 میلی متر نوار را از آن بدهد. تحـت همـان شـرایط و در همـان حمـام، مطـابق وسـایل قبلـی، بر روی طرف جلا داده شده ورق با نیکل به ضـخامت 25 میکرومـتر آبکـاری انجـام میگیرد. تکه آزمونه را از ورق پوشش داده شده با یک گیوتین یا برش تخـت بـبرید، لـبه بلـند آزمون را حداقل از سمت پوشش داده شده بوسیله سنگ زنی یا لبه زین، گرد یا پخدار کنید.

ت- 5 روش آزمون

قطعـه آزمـون را بـه طـرف پوشش داده شده، توسط فشار اعمالی پایدار با زاویه 180 درجه میله خم کنید تا دو انـتهای قطعـه باهم موازی باشند و مطمئن شوید که تماس بین تکه آزمونه و میله در طول خمیدگی حفظ شود، طرف محدب تکه آزمونه خمیده شده را بصورت چشمی برای رویت ترکها مورد آزمون قرار دهید.ت-6 بیان نتایج

پوششـی را کـه فـرض میشود حداقل ازدیاد طول 8 درصد را برآورده میکند، تهیه کنید. که بعد از آزمون هیچ شکافی در بین سطح محدب بوجود نیاید

پیوست ث

(الزامی)

تعیین گوگرد موجود درنیکل الکتروترسیبی

ث-1 اندازه گیری توسط احتراق و تیتراسیون یدات

در صـورت نـیاز مقـدار گوگـرد الکتروترسـیبی نیکل باید اندازه گیری شود که این کار توسط سوختن یک تکه نمونـه از نـیکل در حضور اکسیژن در یک کوره القایی انجام می گیرد. دی اکسید گوگرد خارج شده، در محلول اسـیدی پتاسـیم یـدات/ نشاسـته جذب می شود. سپس محلول با پتاسیم یدات تیتر میشود که این محلول بطور روزانه برای جبران تغییرات ناشی از بازیافت دی اکسیدگوگرد استاندارد می شود. ایـن روش بـرای نـیکل الکترو ترسیبی شامل گوگرد قابل کاربرد است که گوگرد آن در محدوده 005/0 درصد وزنی تا 5/0 درصد وزنی قرار گرفته باشد.این روش برای نیکل الکترو ترسیبی شامل گوگرد قابل کاربرد است که گوگرد آن در محدوده 005/0 درصد تا 5/0 درصد وزنی قرار گرفته است.

یـادآوری - وسـایلی عمومـی برای این کار در دسترس هستند که با استفاده از روش های تشخیص هدایت گرمایی و مادون قرمز، دی اکسید گوگرد تولید شده از سوختن کار می کنند و توسط تجهیزات کامپیوتری بطور سریع مقدار گوگرد را میتوان قرائت کرد.

ث-2 اندازه گیری توسط تشکیل سولفید وتیتراسیون یدات

متـناوبا مقـدار گوگـرد نـیکل الکتروترسـیبی بـاید توسـط تـبدیل گوگـرد موجود در نیکل به سولفید هیدروژن انـدازه گـیری شـود کـه ایـن کـار توسـط فـرآوری بـا هـیدروکلریک اسید و هگزاکلروپلاتنیک اسید (به عنوان شـتاب دهـنده بـرای انحـلال) انجـام مـی گـیرد. سولفید هیدروژن خارج شده با سولفات روی آمونیاکی واکنش مـی دهـد و سولفید روی تشکیل شده با محلول پتاسیم یدات تیتر می شود. نتایج براساس پتاسیم یدات به عنوان استاندارد اولیه می باشند

پیوست ج

(اطلاعاتی)

مرجع شناسی

1- ISO 1458 (200), Metallic coatings- Electroposited coatings of nikel

2- ISO 4525 (2003), Metallic coatings- Electroposited coatings of nikel plus chromium onplastic materials.

3- ISO 4526 (2004), Metallic coatings- Electroposited coatings of nickel alloys for engineering purposes.

4- ISO 6158 (2004), Metallic coatings- Electroposited coatings of chromium for engineeringpurposes.

5- Annual Book of ASTM Standards 2002, ASTM International, West Conshohocken, PA,p. 489.

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

یکشنبه, 11 بهمن 1394 ساعت 11:11

استاندارد آبکاری نیکل کروم روی مواد پلیمری پلاستیکی ملی 8242

استاندارد ملی شماره 8242

پوشش هاي فلزي- آبکاري الکتريکي نيکل وکروم روي سطوح موادپليمري پلاستيکي- الزامات

Metallic coating- Electroplated coating

of nickel plus chromium on plastics materials-

Requirements

کميسيون استاندارد" پوشش هاي فلزي- آبکاري الکتريکي نيکل وکروم روي سطوح موادپليمري پلاستيکي "

رئيس سمت يا نمايندگي

منصوري،يعقوب(دکتراي شيمي) --دانشگاه محقق اردبيلي

اعضاء

آقايي لشکري،وحيد(کارشناس ارشد متالورژي) --شرکت کليد اورنگ

ابراهيم فر،رضا(کارشناس شيمي) --اداره کل استانداردو تحقيقات صنعتي --آذربايجان شرقي

الفت شنب غازان،عليرضا (کارشناس ارشدمهندس شيمي) اداره کل استانداردوتحقيقات صنعتي -آذربايجان شرقي

خسروي،محمد(کارشناسارشدمتالورژي) -شرکت ريخته گري تراکتور سازي تبريز

عمراني خواه،جليل(کارشناس ارشدشيمي) -شرکت کلر پارس

banner agahi2

دبير

قديمي ،کلجاهي، فريده (کارشناس ارشدشيمي) -اداره کل استانداردو تحقيقات صنعتي -آذربايجان شرقي

دويست و سي و چهارمين اجلاسيه کميته ملي استاندارد مکانيک و فلزشناسي

مورخ 20/6/84

رئيس --سمت يانمايندگي

مصحفي،زهرا(کارشناس ارشدشيمي) --عضو هيئت علمي دانشگاه اميرکبير

اعضاء

آقايي لشکري، وحيد(کارشناس ارشد متالورژي) --شرکت کليد اورنگ

اله ياري،حسن (کارشناس اقتصاد صنعتي) --سازمان حمايت ازحقوق مصرف کنندگان و -- توليدکنندگان

دلفي،حسين (کارشناس) -نماينده مديريت مکانيک و فلزشناسي -موسسه استاندارد

سرابي،علي اصغر(دکتراي متالورژي) -عضو هيئت علمي دانشگاه اميرکبير

عقيلي،همايون (کارشناس) -نماينده معاونت تحقيقات صنايع فلزي --موسسه استاندارد

قديمي کلجاهي،فريده --(کارشناس ارشدشيمي) --اداره کل استاندارد و تحقيقات صنعتي --آذربايجان شرقي

منصوري،يعقوب(دکترايشيمي) --عضو هيئت علمي دانشگاه محقق اردبيلي

موسوي،ليلا (کمک کارشناس) --کمک کارشناس نماينده مديريت هماهنگي -تدوين استاندارد

نواني،محمد(کارشناس ارشدمتالورژي) --دفترمنابع الکتريکي و فلزي

نوروزي،سعيد(دکتري) --مشاور و نماينده رياست موسسه استاندارد

وصالي،رضا(کارشناس) --قائم مقام مديرعامل مرکز پژوهش متالورژي رازي

دبير

نوروزي زاده،حميرا (کارشناس) --نماينده مديريت هماهنگي تدوين استاندارد

پيشگفتار

استاندارد "پوشش¬هاي فلزي- آبکاري الکتريکي نيکل وکروم روي مواد پليمري پلاستيکي "كه توسط كميسيون فني مربوطه تهيه وتدوين شده ودر دويست وسي وچهارمين جلسه كميته ملي استاندارد مکانيک وفلز شناسي مورخ 20/6/84 مورد تصويب قرارگرفته است،اينك به استناد بند يك ماده سه قانون اصلاح قوانين ومقررات مؤسسه استاندارد وتحقيقات صنعتي ابران مصوب بهمن ماه٣٧١بعنوان استاندارد ملي ايران منتشرمي¬شود.
براي حفظ همگامي وهماهنگي با تحولات وپيشرفت هاي ملي وجهاني درزمينه صنايع،علوم وخدمات،استانداردهاي ملي ايران درموقع لزوم وتجديد نظرخواهدشد وهرگونه يشنهادي كه براي اصلاح ياتكميل اين استانداردها ارائه شود،در هنگام تجديد نظردركميسيون فني مربوطه مورد توجه قرارخواهدگرفت بنابراين براي مراجعه به استانداردهاي ملي ايران بايدازآخرين تجديد نظر آن ها بهره گيري كرد.
درتهيه وتدوين اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط ونيازهاي جامعه،درحدامكان بين اين استاندارد و استاندارد ملي كشورهاي صنعتي پيشرفته هماهنگي ايجاد شود. منبع وماخذي كه براي تهيه اين استانداردبه كاررفته به شرح زيراست :

ISO 4525, 2003: Metallic coating- Electroplated coating of nickel plus chromium onplastics materials

مقدمه

پوشش هاي فلزي-آبکاري الکتريکي نيکل وکروم روي سطوح مواد پليمري پلاستيکي

روش سنتي آماده سازي پلاستيک ها براي آبکاري شامل الکتروترسيب١لايه مس اسيدي چکش خوارقبل از آبکاري با نيکل وکروم ،جهت برآورده کردن الزامات چرخه حرارتي مي باشد. حذف مس وجايگزين کردن آن با نيکل چکش خوار يک روش جديد جهت تسهيل بازيافت پلاستيک هاي آبکاري شده درپايان عمرمحصول مي باشد. نيکل وکروم به آساني مي تواند از پلاستيک جداشده وبه طور مستقيم درتوليد فولاد زنگ نزن بکاررود درحالي که پوشش هاي توام مس ونيکل وکروم به دليل اثرات مضر مس برروي خواص فولاد به جداسازي وحذف کامل مس نيازدارند. اگرچه روش سنتي هنوز به طورگسترده بکار مي رود،لکن درحال حاضردراروپاصنايع خودرو ولوله هاي ساختماني،نيکل چکش خواررابه دليل منافع حاصل ازبازيافت،جايگزين زيرپوشش هاي مس کرده اند. اين روش هادرتجديد نظراين استانداردمورد توجه قرارگرفته اند. درصورتي که مقاومت چرخه حرارتي يک الزام باشد،اين استاندارد ويژگي هاي پوشش نيکل آبکاري شده وکروم تزئيني برسطح مواد پلاستيکي رابا زيرپوشش مس يانيکل،مجاز مي کند.
پيشرفت هاي جديد درآماده سازي پلاستيک هابراي آبکاري ماننداستفاده ازکاتاليزورهاي پالاديوم يوني، حذف ترسيب بدون جريان برق وخورنده هاي کروميک /سولفوريک اسيد،حتي ضروري تراز دستورالعمل هاي لازم جهت فرآيندهاي آبکاري است. آماده سازي مناسب سطح براي دستيابي به کارکرد رضايت بخش پوشش آبکاري شده برروي موادپلاستيکي لازم است.
درمورد مصنوعات پلاستيکي که با تکنيک هاي ويژه که شامل يک تغييرفازاست (نظير--قالب گيري) توليد مي شوند ،لازم استفر آيند آبکاري حداقل٢٤ساعت بعدازتوليد صورت گيرد.

١هدف ودامنه کاربرد

هـدف از تدويـن ايـن اسـتاندارد، تعيين الزامات پوشش هاي آبکاري شده تزئيني نيکل به انضمام کروم، در مس بر روي مواد پليمري پلاستيکي مي باشد. اين استاندارد استفاده از ٤ حضـور يـا غـياب زيـر پوشـش هاي را براي تامين الزامات چرخه حرارتي مناسب مجاز ميکند. ٥ زيرپوشش مس يا نيکل چکش خوار اين استاندارد براي پوششهاي مواد پلاستيکي که در مهندسي به کار ميروند، کاربرد ندارد

٢مراجع الزامي

مدارك الزامي زيرحاوي مقرراتي است كه درمتن اين استاندارد به آنها ارجاع داده شده است بدين ترتيب آن مقررات جزئي ازاين استاندارد محسوب مي شود درمورد مراجع داراي تاريخ چاپ ويا تجديد نظر،اصلاحيه ها وتجديدنظرهاي بعدي اين مدارك موردنظرنيست معهذا بهتراست كاربران ذينفع اين استاندارد،امكان كاربردآخرين اصلاحيه ها وتجديد نظرهاي مدارك الزامي زيررامورد بررسي قراردهند درمورد مراجع بدون تاريخ چاپ ويا تجديدنظر ،آخرين چاپ وياتجديد نظرآن مدارك ارجاع داده شده موردنظر است .

استفاده ازمراجع زيربراي كاربرداين استاندارد الزامي است :

2-1 ISO 1463:2003 Metallic and oxide coatings- Measurement of coating thickness- Microscopical method

2-2 ISO 2064:1996 Metallic and other inorganic coatings- Definitions and conventions concerning the measurement of thickness

2-3 ISO 2080:1981 Surface treatment, metallic and other inorganic coatings Vocabulary

2-4 ISO 2177:2003 Metallic coatings-Measurement of coating thickness- Coulometric method by anodic dissolution

2-5 ISO 2361:1982 Electrodeposited nickel coatings on magnetics and nonmagnetic substrates-Measurement of coating thickness-Magnetic method

6-2ISO 3497:2000 Metallic coatings- Measurement of coating thickness- X-ray spectrometric methods

2-7 ISO 3543:2003 Metallic and non-metallic coatings – Measurement of thickness – Beta backscatter method

2-8ISO 4519:1980 Electrodeposited metallic coatings and related finishes Sampling procedures for inspection by attributes

2-9ISO 8401:1986 Metallic coatings-Review of methods of measurement of ductility

2-10ISO 9227:1999 Corrosion tests in artificial atmospheres – Salt spray tests

2-11ISO 10289:1999 Methods for corrosion testing of metallic and other inorganic coatings on metallic substrates- Rating of test specimens and manufacturedarticles subjected to corrosion tests

2-12ISO 16348: 2003 Metallic and other inorganic coatings- Definitions and conventions concerning appearance

2-13ASTM B764-94, Standard Test Method for Simultaneous Thickness and Electrochemical Potential Determination of Individual Layers in MultilayerNickel Deposit (STEP Test)

٣اصطلاحات وتعاريف

دراين استاندارد،اصطلاحات و / ياواژههاي نوشته شده دراستاندارد بندهاي2-2، 2-3 و 2-13 مورد استفاده مي باشد.

٤آگاهيهاي لازم جهت آبکاري

4-1 آگاهي هاي اساسي

هنگاميکه قطعات سفارش داده شده طبق اي ناستانداردملي درمعرض آبکاري قرارميگيرند،خريدار بايد آگاهي هاي زير رابه صورت مکتوب(درقراردادياسفارش خريدياروي نقشه مهندسي)ارائه کند.

4-1-2 طرح(بند٦راملاحظه کنيد)

٤-١-٢ شکل ظاهري مورد نياز مانند روشني، مات يا رنگي بودن؛ همچنين نمونهاي که مورد تاييد خريدار است بايد توسط خريدار تهيه شده و براي مقايسه طبق بند ٧-٢ مورد استفاده قرار گيرد.

4-1-3 سـطوح اصـلي٦ کـه بـايد در نقشـه قطعات و نمونه هاي تهيه شده به طور مناسب علامت گذاري شوند

4-1-4 قسمتهاي اضافي ازسطح اصلي که لازم است ضخامت موضعي درآنها اعمال شود.

٤-١-٥ موقعيـت سطوح اصلي براي اثر محل هاي تماس، موقعي که اين اثرها اجتناب ناپذير مي باشند (بند ٧-٢ را ملاحظه کنيد).

٤-١-٦ آيـا زيرپوشـش هاي مس يا نيکل بايد براي فراهم کردن الزامات چرخه حرارتي بکار روند (بندهاي ؛)٨-٧و ٦-٧ ،٣-٧

٤-١-٧ آيـا آزمـون هـاي خوردگـي به طور مدام انجام مي گيرند يا به صورت چرخ هاي(بند ٧-٧ را ملاحظه کنيد)؛

4-1-8٤-١-٨ ايـن که آيا آزمون هاي خوردگي و حرارتي (بندهاي ٧-٦ و ٧-٧ (بايد به طور جداگانه روي آزمونه ها انجام گيرد يا به طور متوالي با استفاده از همان نمونه ها (به بند ٧-٨ مراجعه کنيد) واين که آيا نمونه ها بايد با روش شبيه سازي حين آزمون نصب يا جدا شوند (پيوست الف)

4-1-9 همه الزامات آزمون STEP(به بند 7-9 مراجعه کنيد)

4-1-10روش هاي نمونه برداري وسطح موردقبول (به بند٨مراجعه کنيد)؛

4-1-11 طرح نوع پلاستيک که بايدآب کاري شود (به بند 7-1 مراجعه کنيد)؛

4-2 آگاهي هاي تکميلي

آگاهي هاي تکميلي زيرممکن است درموقع مناسب توسط خريدار ارائه شود.

الف) محدوديت هاي گستره عيوب مجازسطح،حاصل ازقالبگيري (به بند 7-1 مراجعه کنید).

ب) گستره عيوب مجاز روي سطوح فرعي

٥ عددشرايط کاري

عـدد شرايط کاري بايد توسط خريدار براي تعيين درجه حفاظت مورد استفاده قرار گيرد که بستگي به شدت شـرايطي کـه يک محصول در حين آزمون تحمل ميکند داشته و بر اساس درجه بندي زير مورد استفاده قرار مي گيرد.

٥فوقالعاده سخت
٤خيلي سخت
٣سخت
٢متوسط
١ملايم
شرايط نوعي مورداستفاده که درآنهاعددهاي شرايط کاري مختلف مناسب مي باشند درپيوست ب آورده شده است.
٦طرح

6-1 کليات

منظورازطرح مشخص کردن نوع وضخامت هاي پوشش هايي است که براي هر شرايطکاري مناسب بوده (جدول١ملاحظه کنيد) وشامل موارد زيراست:
الف) عبارت "پوشش آبکاري شده" ،شماره اين استاندارد ملي که به دنبال آن يک خط تيره قرارمي گيرد؛
ب) حروف PL مشخص کننده يک ماده پلاستيکي که به دنبال آن علامت(/) آورده شده است.
پ) علامت شيميايي Cu برای زیرپوشش مس (با علامت شیمیایی Niبرای زیر پوشش نیکل)، زيرزير پوشش های مس يانيکل فقط زماني بايد حذف شوند که بنابه اظهارخريدارلزومي براي مقاومت چرخه حرارتي وجودنداشته باشد.
ت) عددمشخص کننده کمينه ضخامت موضعي براي زيرپوشش مس(يانيکل) برحسب ميکرومتر؛
ث) حرف کوچک مشخص کننده نوع زيرپوشش مس يانيکل ) به بند٦-2 مراجعه کنيد)؛
ج) علامت شيميايي Ni براي نيکل؛
چ)عددمشخص کننده کمينه ضخامت موضعي براي پوشش نيکل برحسب ميکرومتر؛
ح) حرف مشخص کننده نوع پوشش نيکل (به بند 6-3 مراجعه کنید)
خ) علامت شيميايي Cr براي کروم
د) حرف ياحروف مشخص کننده نوع وضخامت پوشش يالايه کروم (به بند 6-5 مراجعه کنيد).

جدول۱- پوشش هاي روي مواد پلاستيکي

لایه نوع پوشش نیکل	ازدیاد طول ویژه (درصد)	مقدار گوگرد درصد جزء وزنی	ضخامت به عنوان درصدی از ضخامت کل نیکل
لایه نوع پوشش نیکل	ازدیاد طول ویژه (درصد)	مقدار گوگرد درصد جزء وزنی	دولایه	سه لایه
لايه زيرين(s)	>٨	<٠/٠٠٥	٦٠≥	تا
لایه میانی (لایه با گوگرد زیاد)	-	> 15/0	-	١٠≤
لايه بالايي(b)	-	04/0> و 15/0<	10 تا 40	٣٠≥
۱. روش آزمون براي اندازه گيري درصدازديادطول ويژه(ياچکش خواري)درپيوست پمشخص شده است. ٢ مقادير گوگرد براي نشان دادن نوع محلول آبکاري نيکل به کار ميرود. هيچ روش ساده اي براي اندازه گيري مقدار گوگرد در نيکل ترسيب شده روي يک قطعه پوشش داده شده وجود ندارد. با اين وجود، اندازه گيري هاي دقيق روي يک نمونه آزمون که به طور ويژه تهيه شده است ممکن مي باشد(پيوست ت را ملاحظه کنيد). ٣ معمولا تشخيص نوع و اندازه گيري نسبت لايه هاي نيکل با آزمون هاي ميکروسکوپي قسمت صيقلي شده و خورده شده يک قطعه که مطابق استاندارد بند ۲-۱ تهيه شده باشد يا به وسيله آزمون STEP ممکن مي باشد

عدد شرایط کاری طرح پوشش جزئی برای پوشش های مس و انضمام نیکل و کرم طرح پوشش جزئی برای پوشش های نیکل به انضمام کروم

طرح پوشش جزئي براي پوششهاي نيکل به انضمام کروم	طرح پوشش جزئي براي پوششهاي مس به انضمام نيکل و کروم	عددشرايط کاري
PL/Ni20dp Ni20d Cr mp(or mc)	PL/Cu 15a Ni30d Cr mp(or mc)	5
PL/Ni20dp Ni20d Cr PL/Ni20dp Ni20d Cr mp(or mc)	PL/Cu 15a Ni30d Cr r PL/Cu 15a Ni25d Cr mp(or mc)	4
PL/Ni20dp Ni15b Cr r	PL/Cu 15a Ni25d Cr r PL/Cu 5a Ni20d Cr mp(or mc)	3
PL/Ni20dp Ni10b Cr r	PL/Cu 15a Ni15b Cr r PL/Cu 15a Ni10b Cr mp(or mc)	2
PL/Ni20dp Ni7b Cr r	PL/Cu 15a Ni7b Cr r	1

6-٢انواع زيرپوشش مس يانيکل

نوع زيرپوشش مس بايد باعلامت زيرمشخص شود:
a براي مس چکشخوار ترازکننده سطح الکتروترسيب شده ازمحلول هاي اسيدي.
نوع زيرپوشش نيکل بايدباعلامت زيرمشخص شود:
dp براي نيکل ستوني چکشخوارالکترو ترسيب شده ازمحلول هاي ويژه پيش آبکاري
يادآوري نوعني کل لازم براي مقاومت چرخه حرارتي ممکن است به وسيله آبکاري واتز يامحلول نيکل سولفامات عاري ازافزودني هاي آلي يا براقکننده هاوهمچنين ازفرمولاسيون مخصوص که ارايه کنندگان فرآيند آبکاري عرضه می کنند، بدست مي آيد. براي اطلاعات تکميلي پايداري،مراجع ]5-3[ پيوست ها را ملاحظه کنيد.

6-٣انواع نيکل

نوع نيکل به کاررفته براي زيرپوشش هاي مسي يانيکلي بايدباعلامت هاي زيرمشخص شود:
b براي نيکل ترسيبي درشرايط کاملا براق
s براي نيکل کدريا شبه براق که نبايد به طورمکانيکي صيقلي شده باشد؛

جدول۲- ويژگي هاي پوشش هاي نيکلي۲و۳لايه

ضخامت به عنوان درصدي از ضخامت کل نيکل سه لایه	ضخامت به عنوان درصدي از ضخامت کل نيکل دو لايه	مقدار گوگرد درصد جزء وزني	ازدياد طول ويژه (درصد)	لايه نوع پوشش نيکل
٧٠ تا ٥٠	≥٦٠	<٠/٠٠٥	>8	(s) لایه زیرین
≤10	-	> 0/15	-	لايه مياني(لايه با گوگرد زياد)
≥٣٠	٤٠ تا ١٠	<٠/١٥ و< ٠/٠٤	-	(b)لایه بالایی

روش آزمون براي اندازهگيري درصد ازدياد طول ويژه(يا چکش خواري) در پيوست پ مشخص شده است. ۱

٢ مقادير گوگرد براي نشان دادن نوع محلول آبکاري نيکل به کار ميرود. هيچ روش سادهاي براي اندازه گيري مقدار گوگرد در نيکل ترسيب شده روي يک قطعه پوشش داده شده وجود ندارد. با اين وجود، اندازه گيري هاي دقيق روي يک نمونه آزمون که به طور ويژه تهيه شده است ممکن مي باشد(پيوست ت را ملاحظه کنيد).

٣ معمولا تشخيص نوع و اندازهگيري نسبت لايه هاي نيکل با آزمون هاي ميکروسکوپي قسمت صيقلي شده و خورده شده يک قطعه که مطابقاستاندارد بند ۲-۱ تهيه شده باشد يا به وسيله آزمون STEP ممکن مي باشد

ازدياد طول ويژه(يا چکش خواري) در پيوست پ مشخص شده است.

d براي پوشش هاي نيکل دوياسه لايه که،ويژگي هاي آن درجدول٢ارائه شده است.

6- ٤پوشش هاي دو وسه لايه

ويژگي هاي پوشش هاي نيکلي دو وسه لايه درجدول۲خلاصه شده اند.

۱. روش آزمون براي اندازه گيري درصد ازدياد طول ويژه(ياچکش خواري)درپيوست مشخص شده است.
٢مقاديرگوگرد براي نشان دادن نوع محلول آبکاري نيکل به کارمي رود. هيچ روش ساده اي براي اندازه گيري مقدار گوگرددرنيکل ترسيب شده روييک قطعه پوشش داده شده وجودندارد.بااين وجود،اندازه گيري هاي دقيق روي يک نمونه آزمون که به طور ويژه تهيه شده است ممکن مي باشد (پيوست تراملاحظه کنيد).
٣معمولاتشخيص نوع واندازه گيري نسبت لايه هاي نيکل باآزمون هاي ميکروسکوپي قسمت صيقلي شده وخورده شده یک قطعه که مطابق استانداردبند 2-1 تهيه شده باشديابه وسيله STEP ممکن مي باشد.

5-6- انواع وضخامت پوشش کروم

انواع وضخامت هاي پوشش کروم بايدباعلامت هاي زيرکه بعدازعلامت شيميايي ،Cr،قرارمي گيردبه شرح زيرمشخص شود.
r : کروم منظم (متداول) داراي کمينه ضخامت موضعي3/0 میکرومتر؛
mc –کروم ريزترک –که داراي بيش از ٢٥٠ترک درسانتيمتردرهرجهت باشد ويک شبکه بسته روي تمام سطح اصلي تشکيل دهد وبايک يازروش هاي مشخص شده درپيوست اندازه گيري شودوداراي 3/0 ميکرومترباشد. دربعضي فرآيندها ممکن است ضخامت بزرگ ترکروم (حدود 8/0 میکرومتر) براي به دست آوردن الگويترکل ازباشد،دراين حالت،کمينه ضخامت موضعي بايددرپوشش به شکل(8/0) Cr mc نشان داده شود.
mp کروم متخلخل با منافذکمينه١٠٠٠٠درسانتيمترمربع زماني که بايک ياز روش هاي مشخص شده درپيوست ثتعيين مي شود وداراي کمينه ضخامت موضعي 3/0 ميکرومترمي باشد. تخلخل هابايدباچشم غيرمسلح يابينايي اصلاح شده،قابل رويت باشد.
يادآوري١– کروم متخلخل اغلب باترسيبکرومروييک لايه نيکل نازک ويژه که حاوي ذرات نارساناي خنثي می باشد، حاصل می شود. لایه نیکل مخصوص روی نیکل نوعd يا b اعمال مي شود.
یادآوری 2- درحالتي که کروم ازنوع ريزترک (mc) یا ريزسوراخ (mp) باشد، ممکن است پسازيک دوره کارکرد جلاي پوشش کاهش يابد. که براي بعضي کاربردها مناسب نيست. اين تمايل باافزايش کمينه ضخامت پوشش کروم تا٥/0 ميکرومتردرهرحالتي که کروم ريزسوراخ (mp) یا ریز ترک دار (mc) درجدول١مشخص شده است کاهش يابد.

6-6 مثال يازشناسه

پوشش آبکاري شده روي پايه اي پلاستيکي ( PL) داراي کمينه ضخامت١٥ميکرومترمس اسيدي براق(Cu15a) و کمينه١٠ميکرومترنيکل براق ( Ni10b) به انضمام کمینه 3/0 میکرومتر کروم ریز ترک یا ریز سوراخ [Cr mp (mc)] بايدبه طريق زيرمشخص شود.
پوشش آبکاري شده(يا PL/Cu 15a Ni 10b Cr mp (mc
پوشش آبکاري روي پايه پلاستيکي (PL) داراي ضخامت کمينه٢٠ميکرومترنيکل چکش خوار (Ni 20 dp) وکمينه٢٠ميکرومترنيکل٢لايه (Ni20d )به انضمام کمينه 3/0 ميکرومترکروم ريزتخلخل ((Cr mp بايدبه شرح زيرمشخص شود.
پوشش آبکاري PL/Ni20d Cr mp
براي مقاصد سفارشي علاوه برويژگي هاي محصول جملات واضح درموردسايرويژگي هاي لازم جهت کارکردمحصول ويژه باشد. (بند٤راملاحظه کنيد).

7- الزامات

7-1 زيرآيند

موادپلاستيکي بايدقابليت آبکاري داشته باشند وبايدطوري فرموله شده باشندکه پوشش هاي فلزي توانايي سازگاري بااين استاندارد ملي براي زماني که پوشش هابه طورصحيح به کارمي روند (به بند مراجعه کنيد) داشته باشند.
عيوب درسطح پلاستيک هاي قالب گيري شده نظيرساچمه اي شدن،اثرات بيرون راني،پليسه،اثرات راهگاه،خطوط جدايش،بازشدگي وسايرموارد مي تواند تاثيرنامطلوب برروي شکل ظاهري ونحوه پوشش دهي روي مواد پلاستيکي داشته باشد. بنابراين ازمسئوليت آبکاري کننده درموردعيوب پوشش حاصل از به کاربردن پلاستيک هاي قالبگيري شده چشم پوشي مي شود،مگراينکه آبکاري کننده قالب گير هم باشد. همچنين بهتراست ويژگي هاي پوشش قطعات آبکاري،شامل محدوديت هاي مناسبي درميزان رواداري سطح معيوب حاصل ازقالب گيري باشد (به بند4-2 الف مراجعه کنيد).

7-2 شکل ظاهري

روي سطح اصلي نبايدعيوب قابل رويت واضح نظيرتاول زدگي،حفره ها،ناهمواري،ترک ها،محل هاي آبکاري نشده،زنگزدگي يابيرنگ شدگي وجودداشته باشد. گستره عيوب که ممکن است روي سطح فرعي موجودباشدبايدتوسط خريدارمشخص گردد. هرجاکه نشانه هاي تماس روي سطوح اصلي غيرقابل اجتناب باشند،موقعيت آن بايد توسطخريدارمشخص گردد. شکل ظاهري بايديکنواخت وداراي رنگت وافق شده باشد.نمونه هاي تاييدشده دست سازبايد براي مقايسه مورداستفاده قرارگيرد (به بند۴-1 ب) واستانداردبند 2-12 مراجعه کنید.

7-3ضخامت زيرپوشش مس يانيکل

کمينه ضخامت موضعي زيرپوشش مس بايد١٥ميکرومتروکمينه ضخامت موضعي زيرپوشش نيکل بايد٢ ميکرومترباشد (به بند٤-1 ج و جدول ١مراجعه کنيد).

7- 4ضخامت موضعي

ضخامت يک پوشش مشخص شده طرح بايدکمينه ضخامت موضعي باشد. کمينه ضخامت موضعي پوشش الکتروترسيبي بايددرهرنقطه ازسطح اصلي که مي تواند باساچمه اي به قطر٢٠ميليمترتماس حاصل کند،اندازه گيري شود .ضخامت پوشش هاي الکتروترسيبي بايدبايک يازروش هاي داده شده در پيوست ج اندازه گيري شود.

7- 5 چکش خواري

کمينه مقدارچکش خواري براي مس،نيکل dp ونيکل شبه براق موقعي که باروش داده شده درپيوست پ آزمون مي شود،بايد٨ درصدباشد. درميان سطح محدب نمونه هاي آزمون شده هيچ ترکي نبايد موجود باشد. ترک هاي لبه کوچک نبايد منجربه عيب شود.

7- 6چرخه حرارتي

آزمون چرخه حرارتي،براي ارزيابي ميزان چسبندگي مي باشدو تاثيرفرآيند آماده کردن پلاستيک براي آبکاري رانشان مي دهد. نوسانات زياد دما به هنگام اننخاب عددشرايط کاري والزامات چرخه حرارتي بايددرنظرگرفته شود. محدوده هاي مناسب دما براي هرعددشرايط کاري درجدول الف - ١آورده شده است.
پس ازسه چرخه آزمون چرخه حرارتي مشخص شده دربندالف - ٣،قطعه هاي پوشش داده شده نبايد هيچ گونه عيوب قابل رويت باچشم غير مسلح يا ديداصلاح شده نظيرترک، تاول زدگي،حفره،فرورفتگي يا کج شدگي ازخودنشان دهند.
يادآوري استفاده ازآزمون چرخه حرارتي نيازبه آزمون چسبندگي جداگانه راحذف مي کند.

7- 7 آزمون خوردگي تسريع شده

قطعات پوشش داده شده بايدباآزمون خوردگي CASS که دراستانداردبند 2-10 مشخص شده است، حداقل٢٤ساعت پس ازآبکاري، وبه مدتي که درجدول چ - ١بيان شده است درعددشرايط کاري ويژه موردآزمون قرارگيرد.
يادآوري مدت زمان آزمون خوردگي که درجدول چ - ١نشان داده شده است وسيله اي براي کنترل پيوستگي وکيفيت پوشش هاست والزام ارابطه اي بامدت عمري اکارکردقطعه تکميل شده درعملکرد واقعيت ندارد.
زمان اشاره شده درجدول چ - ۱يابايد مداوم باشد وياشامل دوره زماني مناسب۸يا۱۶ساعته با دوره هاي استراحت بين۱تا۱۶ساعت طبق توافق خريدار وآبکارباشد.
درجه بندي حفاظتي بايدطبق استانداردبند٢-11 براي هريک ازقطعات آزمون شده نسبت داده شوند به طوري که ميزان جلوگيري پوشش نيکل به انضمام کروم ازخوردگي زيرپوشش مس ونيکل ونمايان شدن زيرآينده اي پلاستيکي باشد. ممکن است درجه بندي تکرقمي منحصرابرپايه وضع ظاهري قسمت هاپس ازآزمون خوردگي تعيين شود. براي پيروي ازاين استانداردملي،درجه بندي ظاهري نبايدکمتراز٨ساعت پس ازآزمون خوردگي باشد.
يادآوري- تخريب پوشش براي آزمون برخي پوشش هاقابل انتظاراست.

7- 8چرخه حرارتي ترکيبي وآزمون خوردگي تسريع شده

ممکن است آزمون خوردگی با آزمون چرخه حرارتی برای اجزایی که با الزامات عدد شرایط کاری 5، 4 و 3 آبکاری می شوند ترکیب شود. برای قطعات آبکاری شده با عدد شرایط کاری 5 و 4 سه چرخه لازم است و برای آنهایی که با عدد شرایط کاری 3 آبکاری میشوند دو چرخه لازم میباشد.
عیوب قطعات پوشش داده شده پس از هر چرخه، از چرخه ترکیبی حرارتی با چرخه خوردگی که مطابق پیوست چ آزمون شده اند باید بررسی شوند.
يادآوري-استفاده ازچرخه حرارتي ترکيبي وآزمون خوردگي،جايگزين آزمون هاي جداگانه تعريف شده دربند7-6 و 7-7 مي شوند.

7-9 الزامات آزمونSTEP

درصورتي که توسطخريدارمشخص شود،اختلاف پتانسيل الکترود بين لايه هاي مجزاي نيکل بايدبراي پوشش هاي چند لايه بروش آزمون STEP که دراستانداردبند 2-13 توضيح داده شده است،اندازه گيري شود. درپوشش هاي نيکل سه لايه،اختلاف پتانسيل STEP بين لايه نيکل خيلي فعال ويژه ولايه نيکل براق درمحدوده۱۵الي۳۵ميلي ولت است ولايه خيلي فعال هميشه فعالتر(آندي) ازلايه نيکل براق است. اختلاف پتانسيل STEP بين لايه نيکل نازک،بلافاصله زيرکروم (به عنوان مثال شامل ريزتخلخل ياريزترک دارشدن) ولايه نيکل براق۵تا۳۰ميلي ولت بوده ولايه نيکل براق هميشه فعال تر(آندي)ازلايه نيکل نازک بکاررفته قبل ازکروماست.
يادآوري- هرچندکه مقادير جهاني STEP تصويب نشده اندبرخي توافق هادرمحدوده خواسته شده وجوددارد. براي مثال،اختلاف پتانسيل STEP بين لايه نيکل شبه براق وبراق درمحدوده١٠٠تا٢٠٠ميلي ولت مي باشد ولايه نيکل شبه براق بهترازلايه نيکل براق کاتدي است.

8- نمونه برداري

روش نمونه برداري بايدازروش داده شده دراستاندارد2-8انتخاب شود. سطوح قابل قبول بايدتوسط خريدارمشخص شوند (به بند 4-1- خ مراجعه کنید).

9- روش هاي آزمون

به استثناي روش هاي داده شده درپيوست ث وپيوست ج،تمام روش هاي آزمون نبايد زودتراز۲۴ساعت پس ازآبکاري انجام گيرند.

پيوست الف

آزمون چرخه حرارتي
(الزامي)

الف. ١ دستگاه ها

دستگاه بايدشامل محفظه عايق گرمايش وسرمايش هواي جاري باقدرت کافي براي تامين وکنترل دماي ازپيش تنظيم شده باشد.
يادآوري-دومحفظه مي تواندجداسازي شده يابه نحوي ساخته شودکه متشکل ازيک محفظه باشد.
کنترل کننده وثبت کننده مورداستفاده درکنترل محفظه کاليبراسيون وثبت بايدبادقت١± درجه سلسيوس دماي تنظيم شده راداشته باشد. تمام نقاط موجود درمنطقه کاري محفظه آزمون بايددرمحدوده٣± درجه سلسيوس دماي تنظيم شده باقي بماند. جريان هواجهت حصول سرعت يکنواختي گرمايش وسرمايش بايد درطي آزمون درتمام قسمت هاکنترل شود.

الف. ٢ فاصله زماني پس ازآبکاري
فاصله زماني بين تکميل عمليات آبکاري وآزمون چرخه حرارتي برروي نتايج تاثيرمي گذارد. اين زمان بايد 2± ٢٤ساعت باشد.

الف. ٣ روش اجراي آزمون
ممکن است قطعات به صورت نصب نشده ياشده که باروش شبيه سازي که توسطخريدارمشخص شده است،درمحفظه قرارگيرد. محفظه باقطعاتي که بايدآزمون شوند،پرمي شود. جايگيري قطعات دردرون محفظه،باذکرشماره واندازه قطعات ثبت مي شود. محدوده دماي چرخه حرارتي بايدمطابق باعددشرايط کاري مشخص شده ازجدول الف. ۱انتخاب شود.
يک چرخه حرارتي کامل بايدشامل قرارگرفتن قطعه هادراتاقک بادماي اتاق(5± 20درجه سلسیوس) و گرم کردن اتاقک تاآخرين حد،ياقراردادن قطعه هابه طورمستقيم درداخل اتاقک درحددماي نهايي و اجراي مرحله الف تا ت باشد.

الف) قطعه هارابه مدتي ک ساعت دربالاترين دماقراردهيد.
ب)دماي قطعه هارابه دماي٣±20 درجه سلسيوس برساني دودر این دما به مدت یک ساعت (این کار معمولا با خارج کردن قطعات از اتاقک انجام می گیرد) نگهداری کنید.
پ)قطعه هابه مدتي کساعت درپايين ترين دماقراردهيد.
ت) دماي قطعه هارابه دماي٣±٢٠درجه سلسيوس برسانيد وآنهارابه مدت٣٠دقيقه دراين دما نگهداري کنيد.

جدول الف. ١– محدوده دمايي چرخه حرارتي
عدد شرایط کاری محدوده دما(درجه سلسیوس)
بالا پایین
5 85 40-
4 80 40-
3 80 30-
2 75 30-
1 60 30-

پيوست ب

مثال هايي ازشرايط مناسب براي عددشرايط کاري مختلف
(اطلاعاتي)

ب. ١عددشرايط کاري٥
فضاي بيرون درشرايط بسياربسيارسخت براي مدت زمان طولاني(بيش از۵سال)براي پوشش هاي تزئيني موردنيازاست.

ب. ٢عددشرايط کاري٤
فضاي بيرون درشرايط بسيارسخت

ب. ٣عددشرايط موردکاري٣
شرايط بيرون،جايي که گاهگاهي به وسيله باران ياشبنم مرطوب مي شود.

ب. ٤عددشرايط کاري٢
شرايط داخل،جايي که احتمال تراکم وجوددارد.

ب. ٥عددشرايط کاري١
شرايط داخل دراتمسفرگرم وخشک

جدول الف. ١– محدوده دمايي چرخه حرارتي

عدد شرایط کاری	محدوده دما(درجه سلسیوس)
عدد شرایط کاری	بالا	پایین
5	85	40-
4	80	40-
3	80	30-
2	75	30-
1	60	30-

پيوست پ

آزمون چکش خواري

(الزامي)

پ. ١آماده کردن قطعه آزمون

قطعه آزمون آبکاري شده به طول١٥٠ميليمتر،عرض١٠وضخامت١ميلي متررابه روش زيرتهيه کنيد.
صفحه برنجي نرم راکه درازاوپهناي آن درحدود٥٠ميليمتربيشترازقطعه آزمون نهايي باشد صيقلي کنيد. يک طرف صفحه رابا لايه اي ازنيکل(ويامس) به ضخامت٢٥ميکرومتردرهمان شرايط ودر همان حمام که قطعات مربوطه آبکاري مي شوند،بپوشانيد.
قطعه مورد آزمون راازصفحه آبکاري شده بوسيله گيوتين ببريد. لبه هاي بلند قطعه آزمون راکمينه درطرفي که آبکاري شده است بادقت سوهان کاري کنيد.

پ. ٢روشکار
قطعه آزمون آبکاري شده رابافشارثابتي روي تيغه اي که قطرانحناءسرآن5/11 ميليمتراست ازدوطرف خم کنيدتا دوانتهاي قطعه آزمون بهحالت موازي بايکديگرقرارگيرد. اطمينان حاصل کنيدکه قطعه آزمون درطول مدت خم کردن باتيغه درتماس باشد.

پ. ٣ارزيابي
چنانچه درسطح محدب پوشش قطعه هاي آزمون هيچگونه ترکي وجودنداشته باشد،درصدازديادطول پوشش بزرگتراز ۸مي باشد که ازفرمول زيرمحاسبه مي گردد:
که درآن:

E ازديادطول برحسب درصد؛

T ضخامت کل فلزپايه و رسوب برحسب ميليمتر

D قطرتيغه برحسب ميليمتراست.
براي محاسبه E بايدواحدهايي کساني براي T و D مورداستفاده قرارگيرد.
براي مقايسه،پوشش وضخامت کل قطعه هاي آزمون بايديک سان باشد.
اين روش يک روش مطابق باروش تعريف شده دراستانداردبند٢-٩است.

پيوست ت

اندازه گيري مقدارگوگرددرنيکل الکتروترسيب شده
(الزامي)

ت. ١ اندازه گيري با روش احتراق وحجم سنجي محلوليدات
مقدارگوگرد موجود درنيکل الکتروترسيب شده بايددرصورت لزوم به وسيله احتراق آزمايه نيکل در حضوراکسيژن دريک کوره القايي اندازه گيري شود. دي اکسيدگوگرد حاصله توسط محلول اسيدي شده پتاسي ميديد /نشاسته جذب مي شود. سپس بامحلول پتاسي ميداتکه به طورتازه نسبت به فولاد بامحتواي معلوم گوگرد براي جبران تغيير روزانه دربازيابي گوگرد دي اکسيد استاندارد شده است تيترمي شود.
اين روش براي نيکل الکتروترسيب شده حاوي گوگرد بيان مي شود،درمحدوده۰۰۵/0 درصدتا۵ / 0 جزءوزني کاربرددارد.
يادآوري- دستگاههاي تجاري دردسترس مي باشندکه بااستفاده ازآشکارسازي زيرقرمزوهدايت حرارتي مقدار دي اکسيدگوگرد حاصل ازاحتراق رااندازه گيري مي کنندوبااستفاده ازکامپيوترمقدارگوگرد رامستقيما نشان مي دهند.

ت. ٢ اندازه گيري بااستفاده ازتشک يل سولفيد وحجم سنجي يدات
مقدارگوگرددرنيکل الکتروترسيب شده بايدبااستفاده ازتبديل گوگردموجوددرنيکل به هيدروژن سولفيد دراثرواکنش با هيدروکلريدريک اسيد حاويه گزاکلروپلاتينيک اسيدمحلول،به عنوان تسريع کننده انحلال اندازه گيري شود. هيدروژن سولفيدتشکيل شده باروي سولفات آمونياک يواکنش مي دهد. روي سولفيد تشکيل شده بامحلول پتاسيم يدات حجمي استاندارد،تيترمي شود. نتايج براساس پتاسيم يدات به عنوان استاندارد اوليه بيان مي شوند.

پيوست ث

تعيين ترک وتخلخل درپوشش هاي کروم
(الزامي)

ث. ١کليات
معمولاريزترک هابه وسيله بررسي هاي ميکروسکوپي مستقي بدون آماده سازي قابل تشخيص هستند. با وجوداين،روش ترسيب مس(به بند ث . ٣مراجعه کنيد) به عنوان وسيله اي براي آشکارکردن ترک هادر بررسي هاتوصيه مي شودوبراي آشکارکردن ريزتخلخل هاضروري است.

ث. ٢بررسي ميکروسکوپي براي تعيين ترک هابدون آماده سازي
سطح مورد نظررابراي تشخيص ترک ها درزيرنورمنعکس شده به وسيله يک ميکروسکوپ نوري با بزرگنمايي مناسب بررسي کنيد. ازريزسنج چشمي ياوسيله مشابه يبراي تعيين فاصله اي که ترک ها شمارش مي شونداستفاده کنيد. براي اندازه گيري طولي راانتخاب کنيدکه کمينه٤٠ترک شمارش شوند.

ث. ٣روش ترسيب مس براي تعيين ترک هاوتخلخل ها (آزمون مس سولفات)

ث. ٣,١اساس کار
الکتروترسيبم سازي ک محلول اسيدي مس سولفات باچگالي جريان کمياولتاژ پايين فقط درروي لايه زيرين نيکل که ازطري قترک ها،تخلخلهاوسايرناپيوستگيهاکه درمعرض محلول قرارگرفته است اتفاق مي افتد. اين روش ممکن است به عنوان يک روش سريع براي بررسي چشمي يکنواختي ترک هايا تخلخل هايابراي شمارش آنهابه کاررود. درحالت اخيربايد ازيک ميکروسکوپ استفاده شود.

ث. ٣.٢روش کار
بهترين موقع استفاده ازاين آزمون بلافاصله پس ازاتمام عمل آبکاري است. چنانچه هرگونه تاخيري روي دهد،آزمون هراقبل ازآزمون چربي زدايي کنيد. ازچربي زدايي الکتروليتي خودداري کنيد. آزمون هرابه عنوان کاتد به مدتي ک دقيقه درداخل حمامي که حاوي٢٠٠گرم درليترمس سولفات٥آبه و٢٠گرم درليتر سولفوریک اسید (سولفوریک اسید با چگالی 84/1 گرم در لیتر) با دمای 5 ±20 درجه سلسيوس نگه داريد و با جریان 30 آمپر بر متر مربع پوشش دهید.
لازم است آزمونه وآند قبل ازآن که درمحلول آبکاري غوطه ورشوند به جريان برق متصل شوند.

درمواردي که آزمون چندروزپس ازآبکاري کروم انجام مي شود،براي کمک به ظهورترک هاوتخلخل ها، آزمون هرادرمحلول١٠تا٢٠گرم درليترنيتريک اسيد (باچگالي نسبي٤/1 گرم برليتر) به مدت٤دقيقه دردماي٦٥درجه سلسيوس قبل ازپوشش دادن مس غوطه ورکنيد .اندازه گيري رابراي طولي انجام دهيد که درآن کمينه٤٠ترکيا کمينه٢٠٠تخلخل شمارش شده باشد.

پيوست ج

روش هاي آزمون تعيين ضخامت
(الزامي)

ج. 1روش هاي مخرب

ج. 1.1روش ميکروسکوپي
ازروش مشخص شده دراستانداردبند۲-۱استفاده کنيد،درصورت لزوم ازمحلول خورنده نيتريک اسيد/ استيک اسيد گلاس يالکه دراين استاندارد مشخص شده است يااسيدي که درپوشش هاي مس به انضمام نيکل به کارمي روداستفاده کنيد (يک قسمت محلول نيتريک اسيد باچگالي۴/1 گرم درليتروپنج قسمت استيک اسيد گلاسيال).
يادآوري- استفاده ازخورنده هاتشخيص واندازه گيري ضخامت لايه هاي مختلف در پوشش هاي دووسه لايه رامقدور مي سازد.

ج. 1.2روش هاي کولومتري
روش هاي کولومتري اشاره شده دراستانداردبند۲-۴ممکن است براي اندازه گيري ضخامت پوشش هاي کروم،ضخامت کلي نيکل وضخامت مس درهرنقطه ازسطح اصلي که بتواند باگلوله اي به قطر۲۰ ميليمترتماس حاصل کندمورداستفاده قرارمي گيرد. ممکن است کمينه ضخامت موضعي موردنيازبراي قسمت هاي اضافي سطح اصلي توسط خريدارمشخص شود.

ج. 2روش هاي غيرمخرب

ج. ٢.1روش مغناطيسي(فقط براي پوشش هاي نيکل کاربرددارد)
ازروشمشخص شده دراستانداردبند۲- ۵استفاده کنيد.
يادآوري- اين روش به تغييرات نفوذ پذيري پوشش هاحساس است.

ج. 2. 2 روش اشعه برگشتيβ(فقطدرصورت عدم وجودزيرپوشش هاي مس کاربرددارد)
ازروش مشخص شده دراستانداردبند٢- 7 استفاده کنيد.
يادآوري- اين روش ضخامت کلي پوشش شامل زيرپوشش مس را-درصورتوجود-اندازه مي گيرد .بااين وجود ضخامت اين زيرپوشش مي تواندبااستفاده ازاين روش وتلفيق آن بااستانداردبند٢- 4 براي پوشش هاي نيکل وکروم ياتلفيق آن با روش مشخص شده دراستانداردبند٢- 5 براي پوشش هاي نيکل،ازپوشش بيروني ترتشخيص داده شود.

ج. 2.3 روش طيف سنجي بااشعهX
ازروش مشخص شده دراستانداردبند٢-٦استفاده کنيد.

ج. 3گزارش آزمون
گزارش آزمون بايدشامل آگاهي هاي زيرباشد:

الف)روش آزمون مورداستفاده دراندازه گيري ضخامت،شامل اشاره به اين استانداردملي وپيوست ب.
ب) شرايط ويژه آزمون
پ)خلاصه اي ازنتايج آزمون ضخامت.
ت)نام ومشخصات آزمون کننده.
ث)تاريخ آزمون.

پيوست چ

تلفيق چرخه حرارتي وآزمون خوردگي
(الزامي)

چرخه اي ازآزمون حرارتي وآزمون خوردگي شامل مراحل الف تا پ است:

الف) قطعه پوشش داده شده بايددرمعرض يک چرخه١٦ساعته مطابق با روش اجرايي ذکرشده در استانداردبند٢-10 قرارگيرد (آزمون.(SCAS
ب) قطعات بايد فقطبعدازهرچرخه آزمون CASS با آب يون زدايي شده،شستشوداده شوند.
پ) سپس قطعات آبکاري شده بايدتحت چرخه حرارتي مطابق با روش ذکرشده دربند الف. ٢وبا استفاده ازمحدوده دمايي داده شده درجدول الف. ١موردآزمون قرارگيرند.
یادآوري درصورت نيازبراي عددچرخه حرارتي بند 7-6 وبراي عددچرخه ترکيبي آزمون هاي حرارتي وخوردگي بند٧- ٨ را ملاحظه کنيد.

جدول چ. ١- مدت زمان آزمون خوردگي مناسب براي عددشرايط کاري

عددشرايط کاري

مدت زمان آزمون CASS(ساعت)

5

4

3

2

1

48

32

16

8

الف

الف-باوجودي که هيچ مدت زمان آزموني براي عددشرايط کاري١داده نشده است،چنين پوشش هايي ممکن است تحت آزمون پاشش استيک اسيد- نمک مطابق بااستاندارد٢ – 10 قرارگيرند.مدت زمان آزمون توافقي بوده ونبايدبيش از٨ساعت باشد

.

پيوست ح

مرجع شناسي
(اطلاعاتي)

[1] ISO 1456, Metallic coatings - Electrodeposited coatings of nickel plus chromium and of copper plus nickel plus chromium.
[2] ISO 2859-0, Sampling procedures for inspection by attributes — Part 0:
introduction to the ISO 2859 attribute sampling system.
[3] MÖBIUS, A. and TOLLS, E., Plating on Plastic — New Developments in the
Field of Chemistry, Trans. IMF, 1999, 77 (1), B9.
[4] HURLEY, J. L. and CHART, J. E., Dependence of Thermal Cycle Response of
Plated Plastic on the Mechanical Properties of the Electroplate, Plating, 62, 127, 1975.
[5] DI BARI, G. A., Decorative Electrodeposited Nickel-Chromium Coatings —
Corrosion Performance on Steel, Zinc, Plastics and Aluminium, Metal Finishing, June
1977.
[6] Annual Book of ASTM Standards 2002, ASTM International, West Conshohocken
PA, p. 489.
ICS: 25.220.40

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری پلاستیک

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

چهارشنبه, 07 بهمن 1394 ساعت 19:08

استاندارد خودرویی شماره B15 4120 پوشش های مس، نیکل و کروم به روش الکترولیتی

1 موضوع
2 مشخصات روکش ها
2.1 جدول مشخصات و آزمایشات خوردگی روکش هایی که برای بهبود ظاهر و محافظت در برابر خوردگی استفاده می شوند.
2.1.1 قطعات خارجی
2.1.2 قطعات داخلي
2.1.3 قطعات نيكل كاري شده
2.1.4 قطعاتي كه پوشش مسي دارند.
2.1.5 پرداخت و صيقل
2.1.6 ارتباط با علامت گذاري ISO
2.2 جدول مشخصات پوششهاي كروم سخت
3 مشخصاتي كه بايد بررسي شود.
3.1 اندازه گيري ضخامت پوشش
3.2 محاسبه چسبندگي و شكنندگي پوشش.
4 نحوة بيان بر روي مدارك
5 تاريخچه و مدارك مورد اشاره
5.1 تاريخچه
5.2 مدارك مورد اشاره

banner agahi2

1 موضوع

دستورالعمل حاضر در ارتباط با پوشش¬های الکترولیتی زیر می باشد:
• پوشش مس، نیکل، نیکل- کروم و مس- نیکل- کروم که برای بهبود ظاهر و محافظت از قطعات فلزی (فولاد و آلیاژهای روی) بکار برده می شود.
• پوشش کروم سخت برای بهبود مقاومت سایشی قطعات فولادی مورد ساتفاده در مجموعه های مکانیکی و محافظت آنها در برابر خوردگی .
پوشش های تزئینی کروم را می توان بصورت براق، نیمه براق و یا مات (کدر) سفارش داد.

2 مشخصات روکش ها

2.1 جدول مشخصات و آزمایشات خوردگی روکش هایی که برای بهبود ظاهر و محافظت در برابر خوردگی استفاده می شوند.
2.1.1 قطعات خارجی
(روکش مس، نیکل، کروم و نیکل- کروم)

ملاحظات	آزمايشات		تركيب مطلوب پوشش (1)			فلزپوشش داده شده	علامتي كه بايد در شكل ذكر گردد
	Corrod-kote ME D23 1325	Cass-Test (3) MED 231001	حداقل ضخامت لايهها به ميكرون	ماهيت نيكل	ماهيت كروم
	2سيكل بدون خوردگي يا زنگ زدگي	32 ساعت بدون خوردگي يا زنگ زدگي	NI 40	دوپلكس	معمولي	فولاد	CrE-1
			NI 30	دوپلكس	ترك ريز يا تخلخلهاي ريز
			CU 15 NI 15	دوپلكس يا براق	ترك ريز يا تخلخلهاي ريز
بررسي محل اتصال قالب كه ميتواندمشكلات پرداخت قطعه رادرپيداشته باشد.	2سيكلهيچگونه علامتخوردگي قابل قبولنمي باشد	32 ساعت هيچگونه علامتخوردگي قابل قبول نمي باشد	CU8 NI 40	دوپلكس	معمول	آلياژهاي روي (Zamak)	CrE-1

- تركيبات نقل شده محدود نمي باشند و مي توان درصورت لزوم تركيبات مختلفي را ارائه نمود كه البته تنها بعد از آزمايشات كامل قابل تأييد خواهند بود.
2- كروم معمول: رسوب در مخزن هاي تركيب معمولي ايجاد مي شود و حداقل ضخامت آن m 0.5 است.
كروم با ترك هاي ريز : رسوبي است كه حداقل داراي 250 ترك خوردگي در هر سانتيمتر مربع و در تمام جهات است و حداقل ضخامت آن 0.3Um مي باشد (دستورالعمل آزمايش D251002)
3- لازم به توجه است كه اين آزمايش براي ايجاد قابليت تشخيص كيفي بين رسوبات نيكل و نيكل- مس مناسب نمي باشد زيرا معرف شيميايي مورد استفاده داراي يون مس مي باشد كه تسريع كننده خوردگي براي نيكل و بدون تأثير بر روي مس مي باشد.
2.1.2 قطعات داخلي
(پوشش،‌مس، نيكل،‌كروم، و نيكل كروم).

ملاحظات	آزمايش CASS-TEST MED231001	تركيب مطلوب پوشش (1)	نام	فلز پوشش داده شده	علائمي كه بايد در شكل ذكر گردد
ملاحظات	آزمايش CASS-TEST MED231001	حداقل ضخامت روكش به m (2)	نام		علائمي كه بايد در شكل ذكر گردد
	16 ساعت بدون زنگ زدگي	NI 15 Cr 0.2	كلاسيك	فولاد	CrI-1
محل واشرهائي را كه ممكن است باعث مشكل درپرداخت شوند را نظارت كنيد	16 ساعت بدون خوردگي	Cu8 NI15 Cr0.2	كلاسيك	آلياژ روي (Zamak)	CrI-1

1- تركيبات فوق الذكر محدود نمي باشند. مي توان تركيبات متفاوتي را ارائه نمود كه تنها بعد از آزمايشات قابل تأييد مي باشد.
2- پوششهاي نيكل مي توانند، نيكل براق، نيكل دوپلكسي يا تري نيكل باشند.
كروم پوششها مي تواند ”معمولي“ يا ”ترك دار“ باشد.

1.1قطعات نيكل كاري شده

نمونه كاربرد

آزمايشات

ضخامت لايه

فلز پوشش داده شده

علامتي كه بايد بر روي شكل ذكر شود

شمع هاي پيش گرمايشي ديزل

تخلخل

ME D 201253

4 الي8

فولاد

Ni4

1.1.2 قطعاتي كه پوشش مسي دارند.

نمونه كاربرد	ضخامت لايه	فلز پوشش داده شده	علامتي كه بايد بر روي شكل ذكر شود
پيچ اگزوز	4 الي 8 M	فولاد	Cu4

2.1.5 پرداخت و صيقل
پرداخت اوليه بايد بر طبق اصول هنري صورت گيرد و هيچگونه زدگي و آثار بجاي مانده قابل قبول نمي باشد. ظاهر قطعه بايد يكنواخت باشد. در مورد قطعاتي كه از جنس آلياژ روي هستند، پرداخت نبايد سطح فوقاني غير متخلخل را بردارد.
اگر سطح قابل رؤيت قطعه بگونه اي باشد كه پذيرش وضعيت سطح خام ريخته گري را فراهم سازد ديگر نيازي به پرداخت نيست و مي توان پوشش مس را براي قطعه ريخته گري اعمال نمود.
اين مسئله از نقطه نظر مقاومت در برابر خوردگي بسيارمطلوب است.
2.1.6 ارتباط با علامت گذاري ISO
CrE-1 بر روي آهن: Fe/Ni 40dcrr
Fe/Ni 30dCrmc
Fe/Cu 15 NI 15b crmc
CrE-1 بر روي Zn/Cu8N40dcrr Zamak
Zn/Cu8NI30dcrmc
Zn/Cu20NI20d crmc
CrI-1 بر روي آهن: Fe/NI 15bcrr
CrI-1 بر روي Zamak: Zn/Cu8NI 15bcrr

1جدول مشخصات پوششهاي كروم سخت

نمونه كاربرد	محافظت ضد خوردگي	سختي حداقل HV	ضخامت كروم ( m )	علامتي كه بايد بر روي شكل ذكر شود
	ضعيف	900	5 الي 10	CrDur5
ميله و پيستون كمك فنر	متوسط	900	10 الي 40	CrDur10
پيستون كمك فنر	مناسب	900	40 الي 100	CrDur 45

نکته:
a) سختي Vickers براي Cr Dur5 زير ده گرم و براي انواع ديگر زير صد گرم اندازه گيري مي شود.
b) اگر تخليه گاز مورد نياز باشد، حرف D را به ادامه سمبل (نماد) اضافه كنيد.
مثال: Cr Dur 5D
c) حداكثر ضخامتها جهت اطلاع ارائه شده اند، اگر رعايت حداكثر مقدار تعيين شده در دستور العمل اجباري است بايد كه اين نكته در نقشه ذكر شود.
d) در مورد برخي كاربردهاي خاص، مي توان ضخامتهاي ديگر را ايجاد كرد كه مقدار و تلرانس آن در نقشه ذكر مي گردد.

2.2.1 امكان كروماژ سخت انواع فولادها

فولاد با سختي بيش از 32HRC كروماژ باعث تضعيف فولاد و كاهش مقاومت آن مي گردد (اين مقدار براي برخي انواع %40 مي باشد). گازگيري بمدت 2 ساعت و درجه حرارت cْ180 بعد از كروماژ باعث كاهش شكنندگي فلز مي گردد ولي مقاومت آن را كاهش نمي دهد. در ضمن باعث كاهش مقاومت در برابر خوردگي نيز مي گردد.
فلزات با سختي كمتر از 32HRC.
تقويت نسبي مقاومت فولادهاي نوع XC8A

2.2.2 حداكثر درجه حرارت استفاده

سختي در درجه حرارت cْ200 شروع به كاهش پيدا مي كند و مقدار آن در cْ 400 تا HV 600 نزول پيدا مي كند.

3 مشخصاتی كه بايد بررسی شود.

3.1 اندازه گيري ضخامت پوشش
اندازه گيري ضخامت پوشش با يكي از روشهاي زير انجام مي گيرد در صورت اختلاف نظر تنها روش ميكروگرافيك مورد قبول است.
3.1.1 متد ميكروگرافيك
آزمايش طبق دستورالعمل D251057 انجام مي شود.
3.1.2 روش انحلال شيميايي
اين روش مبتني بر انحلال شيميايي پوشش سطحي كه به دقت اندازه گيري شده و اندازه گيري جرم فلزي كه بدين ترتيب حل شده، با استفاده از روشهاي شيميائي مناسب (پلاروگرافي، گراويمتري، اندازه گيري حجم و اسپكتروفوتومتري و ...) مي باشد.
آزمايش طبق دستور العمل PEU1117 انجام خواهد شد.
3.1.3 روش انحلال آنوديك
آزمايش طبق دستور العمل D251056 انجام خواهد شد.
3.1.4 روش مغناطيسي
آزمايش طبق دستور العمل6 PEU 111 انجام خواهد شد.
3.2 محاسبه چسبندگي و شكنندگي پوشش.
3.2.1 آزمايش جدول بندي
آزمايش بر طبق دستور العمل آزمايشگاهي D251075 يا انتخاب پوشش بر طبق NFA91-101 انجام خواهد شد.
3.2.2 آزمايش به روش خم نمودن
اگر قطعه قابل خم نمودن باشد، بايد آنرا در چند نقطه با وارد آوردن نيروي متغير در چند نقطه آنها را خم بنمائيم، تا بدين ترتيب باعث كشيدگي و فشردگي پوشش شويم، اين كار بايد تا هنگام گسيختگي قطعه ادامه داشته باشد. جداشدگي يا پوسته شدن پوشش به هيچ وجه قابل قبول نمي باشد.
اين آزمايش را مي توان در مورد كروم سخت بر روي نمونه اي كه داراي روكش كروم به ضخامت um25 است انجام داد. اين آزمايش مي تواند به عنوان دليلي براي اثبات تطابق روند كار مورد استفاده قرار گيرد.
3.2.3 آزمايش با سوهان
(بجز در مورد كروم سخت)
آزمايش بر طبق دستورالعمل NF-A-91-101 انجام خواهد شد.
3.2.4 آزمايش چسبندگي در حين رفع معايب قطعه.
(در مورد كروم سخت)
چسبندگي نامناسب باعث جداشدن پوشش در حين رفع معايب قطعه مي گردد. پوسته نشدن و جدانشدن پوشش بعد از رفع عيب قطعه نشانة اجراي صحيح فرآيند آب كاري صورت گرفته است.
در حين اعمال پوشش كروم در برخي مواقع مي توان نقاطي را بر روي قطعه براي كروم كاري اضافي در نظر گرفت و بدين ترتيب آزمايش چسبندگي پوشش را در اين نقطه با اصلاح و تغيير در فلز پايه، انجام داد.
3.2.5 آزمايش شوك حرارتي
قطعه را در كوره اي كه درجه حرارت آن مناسب فلز پايه است با تلرانس cْ10 ± گرم مي نمائيم.
• فولاد: cْ300 بمدت 1 ساعت
• آلياژ روي: cْ160 به مدت 30 دقيقه

سپس قطعه را در آبي كه درجه حرارت آن در حد محيط است خنك مي نمائيم. در اين حالت پوسته و يا جداشدن پوشش قطعه قابل قبول نمي باشد. كلية قطعات آزمايش شده غير قابل استفاده تلقي مي شوند.

4 نحوه بيان بر روي مدارک

پوشش با علامت و شماره دستورالعمل (در بين پرانتز) مشخص مي گردد.
(دستورالعمل CrE-1(B154120)

5 تاريخچه و مدارک مورد اشاره

5.1 تاريخچه
5.1.1 تدوين
1979/12/01 تدوين دستورالعمل
5.1.2 موضوع تغييرات
1997/12/04 وارد شدن دستورالعمل به شبكه كامپيوتري IDEM
5.2 مدارك مورد اشاره
5.2.1 مدارك PSA
5.2.1.1 دستور العملها
D251056,D251002,D231325, D231001,D201253,D251075,D251057
5.2.1.2 غيره
PEU1117 , PEU1116
5.2.2 مدارك خارجي
NF A91-101-10/1971
3-5- معادل با:
4-5- مطابق با:
5-5- كلمات كليدي

منتشرشده در مقالات فرآیند آبکاری نیکل وکروم

برچسب‌ها

ادامه مطلب...

نسخه جدید سایت

نمایش موارد بر اساس برچسب: نیکل کرم

پوشش تزئینی

نرخ پوشش، زمان بر حسب دقیقه برای میانگین ضخامت مشخص شده:

استاندارد ISO 1456 پوشش فلزی- پوشش کامپوزیتی نیکل کروم و مس /نیکل کروم

استاندارد ISO 1456/2 پوشش معدنی فلزی الکتریسیته و دیگر پوشش ها:پوشش نیکل،نیکل / کروم،مس /نیکل / کروم

پوشش ­های فلزی-پوشش ­های الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم ومس

پيشگفتار

مقدمه

١هدف ودامنه کاربرد

٢مراجع الزامي

٣اصطلاحات وتعاريف

4-1 آگاهي­ هاي اساسي

4-2 آگاهي­ هاي تکميلي

٥ عددشرايط کاري

6-1 کليات

6-٢انواع زيرپوشش مس يانيکل

6-٣انواع نيکل

6- ٤پوشش هاي دو وسه لايه

5-6- انواع وضخامت پوشش کروم

6-6 مثال يازشناسه

7- الزامات

7-1 زيرآيند

7-2 شکل ظاهري

7-3ضخامت زيرپوشش مس يانيکل

7- 4ضخامت موضعي

7- 5 چکش خواري

7- 6چرخه حرارتي

7- 7 آزمون خوردگي تسريع شده

7- 8چرخه حرارتي ترکيبي وآزمون خوردگي تسريع شده

7-9 الزامات آزمونSTEP

8- نمونه برداري

9- روش هاي آزمون

پيوست الف

پيوست ب

پيوست پ

پيوست ت

پيوست ث

پيوست ج

پيوست چ

پيوست ح

ارتباط با خانه آبکار

دسترسی سریع

سایت های مفید

منوی سایت

پوشش های فلزی-پوشش های الکتروترسیبی نیکل به انضمام کروم ومس

4-1 آگاهي هاي اساسي

4-2 آگاهي هاي تکميلي