چکیده:

نيترات به عنوان يکي از شاخصهاي شيميايي آلودگي آب، مطرح است که با استفاده از روشهاي فيزيکي- شيميايي و بيولوژيکي مي توان آن را حذف نمود. در اين تحقيق عملکرد دو سيستم تبادل يوني و اسمز معکوس در حذف نيترات بررسي شد. دستگاه اسمز معکوس مورد استفاده، از يک غشا نيمه تراواي TFC به ظرفيت 300 ليتر در روز، به همراه مخزن تحت فشار و مجهز به فيلترهاي 1 و 5 ميکروني تشکيل شده بود. نيترات، با غلظتهاي 25، 50، 100 و 200 ميليگرم بر ليتر، در TDS ثابت وارد دستگاه شد.
جنس ستون تبادل يوني، از پلکسي گلاس شفاف و حجم بستر ستون حاوي رزين BV/hr 15 بود. در اين مرحله، نيترات با غلظتهاي 25، 50، 100 ميليگرم بر ليتر در TDS متغير (1000، 700، 400) ميليگرم بر ليتر به ستون وارد شد.

نتايج بررسيهاي انجام شده که به مدت هشت ماه به طول انجاميد به قرار زير است:

- افزايش غلظت نيترات ورودي سبب پايين آمدن راندمان سيستمهاي مورد مطالعه مي شود. به طوري که، راندمان حذف، از 93.5 درصد به 82.5 درصد در سيستم اسمز معکوس و از 99.7 درصد به 95 درصد در سيستم تبادل يوني، کاهش مي يابد.
- افزايش TDS بر کارايي سيستمها اثر منفي دارد، به طوري که راندمان حذف نيترات از 99.8 درصد به 83 درصد در غلظت مشخص ورودي به 25 ميليگرم بر ليتر در سيستم تبادل يوني کاهش مي يابد.
- افزايش غلظت ساير آنيونها از جمله سولفات در محلول ورودي سبب کاهش راندمان سيستم تبادل يوني در حذف نيترات مي شود.
- نوع ماده احياکننده بر عملکرد سيستم تبادل يوني تاثيرگذار است و بهترين راندمان در TDS=400 ميليگرم بر ليتر به ميزان 99.8، مربوط به احياکننده هيدروکسيدسديم است.
- بالاترين راندمان حذف در هر دو سيستم مربوط به غلظت 25 ميليگرم بر ليتر و TDS=400 ميليگرم بر ليتر است، که در سيستم تبادل يوني، به مقدار 99.8، و در سيستم اسمز معکوس، به مقدار 93.5 درصد است.

اثرات کروم بر سلامتي انسان

افراد از طريق تنفس، خوردن، آشاميدن و تماسهاي پوستي کروم و ترکيبات کروم را دريافت ميکنند. ميزان کروم در هوا و آب بسيار اندک است. مقدار کروم در آب آشاميدني بسيار کم است اما ممکن است که آبهاي آلوده حاوي مقداري کروم 4 و کروم 6 باشند که جز انواع خطرناک کروم محسوب ميشوند. اغلب افراد از طريق عذا کروم 3 دريافت ميکنند. کروم 3 به طور طبيعي در سبزيجات، ميوه ها، گوشت، زرده تخم مرغ و دانه ها وجود دارد. روشهاي متنوع نگهداري و ذخيره مواد غذايي ممکن است، محتواي کرم مواد غذايي را تغيير دهد. اگر غذا در تانکهاي فولادي يا قوطي ها نگهداري شود، مقدار کروم غذا افزايش مي يابد.

کروم 3 در تغذيه انسان نقش اساسي دارد و کمبود آن موجب مشکلات قلبي، اختلال در متابوليسم و ديابت شود. اما اگر مقدار کروم 3 که انسان مصرف ميکند، از حد معمول بيشتر باشد، بر سلامت انسان اثر گذاشته و به عنوان مثال، باعث خارش پوستي ميشود.

کروم 6 براي انسان بسيار خطرناک است. به خصوص براي افرادي که در صنعت آبکاری ،فولاد و نساجي کار ميکنند، کروم 6 خطر بيشتري دارد. افرادي که تنباکو مصرف ميکنند، بيشتر از ساير افراد در معرض خطر کروم قرار دارند.

کروم 4 اثرات متعددي بر سلامت انسان دارد. معمولاً ترکيب کروم در محصولات چرمي وجود دارد. اين ترکيب باعث آلرژي شديد در افراد ميشود، مانند خارش پوست. با تنفس کروم 4 بيني تحريک شده و خونريزي بيني اتفاق مي افتد.

ساير بيماريهايي که کروم 4 سبب ميشود، عبارت هستند از:
خارش پوستي
زخم معده
مشکلات دستگاه تنفسي
ضعيف شدن سيستم ايمني بدن
آسيبهاي کليوي و کبد
تغيير مواد ژنتيکي
سرطان ريه
مرگ

خطراتي که کروم براي سلامتي انسان ايجاد ميکند، به حالت اکسيدايوني آن بستگي دارد. فرم فلزي کروم خاصيت سمي اندکي دارد، اما کروم 6 بسيارسمي است. اثراتي که کروم 6 بر بدن انسان بر جاي ميگذارد، عبارت هستند از زخم معده، آماس پوست و حساسيتهاي پوستي. اگر کروم 6 و ترکيبات آن با تنفس وارد بدن انسان شود، سبب آسيبهاي معده به خصوص زخم معده ميگردد. علاوه بر اين، مشکلاتي در مخاط دهان، مخاط بيني، گلو و حنجره اتفاق مي افتد. برونشيت، گرفتگي تنفسي و تورم نيز از ديگر بيماريهايي است که بر اثر تنفس کروم 6 بروز ميکنند. علائم بيماريهاي حاصل از کروم 6 در دستگاه تنفسي شامل عطسه کردن، خس خس کردن، تنفسهاي کوتاه و منقطع و خارش بيني است.

با توجه به برنامه سمشناسي ملي آمريکا (NTP) و ليست مربوط به آن کروم 3 ظرفيتي و ترکيبات حاصل از آن بر روي جانوران آزمايشگاهي اثر سرطانزا ندارد. اما داده هاي حاصل از NTP درباره کروم 6 و ترکيبات حاصل از آن، شواهد زيادي را دال بر سرطانزا بودن اين عنصر شيميايي براي جانوران آزمايشگاهي نشان ميدهد. اين ترکيبات کرومات کلسيم، تري اکسيد کروم، کرومات سرب، کرومات استرونتيم و کرومات روي ميباشند. آژانس بين المللي سرطان (IARC) فلز کروم و ترکيبات کروم 3 ظرفيتي را در ليست گروه سوم (يعني گروهي از عناصر که سرطانزا نيستند) طبقه بندي کرده است.

سومین نشست هم اندیشی مدیران و کارشناسان صنایع آبکاری با حضور جمع کثیری از آبکاران

زمان برگزاری: 9 مهرماه 1397

مکان برگزاری: دفتر انجمن صنایع آبکاری ایران

سومین جلسه هم اندیشی صنایع آبکاری در تاریخ دوشنبه ۹ مهرماه به دعوت هیئت مدیره انجمن صنایع آبکاری ایران با حضور نزدیک به ۳۰ نفر از مدیران و نمایندگان آبکاران در دفتر این انجمن برگزار شد.
در ابتدا، ریاست هیئت مدیره انجمن صنایع آبکاری (جناب آقای مهندس رفیعی) ضمن مروری بر موارد مطرح شده در جلسات قبلی، لزوم برگزاری این جلسات را به منظور ایجاد همدلی و اتحاد بیشتر بین جامعه آبکاری برشمردند و به ذکر برخی از اقدامات انجمن در ماه های اخیر به منظور حمایت و رفع مشکلات صنایع آبکاری پرداختند.
سپس مهندس حاجیلو (از آبکاری حاجیلو) به ذکر پاره ای از مشکلات اصلی آبکاران پرداختند نظیر:
?مسئله مالیات
?نحوه قیمت گذاری قطعات آبکاری شده
?ورود افراد بصورت غیر قانونی در این صنعت
?افزایش بی رویه قیمت مواد اولیه
ایشان در رابطه با مالیات عنوان کردند که متاسفانه اداره دارایی، واحدهای آبکاری را واحد خدماتی در نظر می گیرد و نه واحد تولیدی و مالیات واحدهای خدماتی بین ۱۵ تا ۲۵ درصد است که عملا آبکاران را بالاترین درصد یعنی ۲۵ درصد در نظر می گیرند. این در حالی است که واحدهای تولیدی بین ۷ تا حداکثر ۱۵ درصد مالیات پرداخت می کنند. البته وزارت صنایع با این دیدگاه که واحدهای آبکاری پروانه بهره برداری اخذ نموده اند این واحدها را تولیدی محسوب می کند ولی اداره دارایی با بیان اینکه آبکاران بصورت امانی کار را انجام می دهند از این مسئله طفره می روند. اینجاست که نقش انجمن صنایع آبکاری برای پیگیری حقوق صنفی آبکاران دارای اهمیت است.
همچنین ایشان در رابطه با ورود افراد بصورت غیرقانونی و اصطلاحا زیرپله ای در این صنعت هشدار دادند و یکی از دلایل عدم اتحاد در این صنعت را وجود این افراد دانستند و به مشکلات متعددی که این گروه در رابطه با مسئله آلودگی محیط زیست و همچنین نحوه قیمت گذاری و رقابت ناسالم بوجود می آورند اشاره نمودند.
در زمینه قیمت گذاری ایشان پیشنهاد کردند که آبکاران باید قیمت را بروز و بصورت نقدی بدهند و محاسبات بصورت آنلاین و بر اساس قیمت روز مواد آبکاری برآورد شود. بطور مثال در مجموعه ایشان در حال حاضر، قیمتها نسبت به سال قبل، ۱۸۰ درصد افزایش داشته است.
در ادامه، جناب آقای مصطفی عارفی (از آبکاری عارفی) با بیان اینکه بحث گرانی مواد اولیه یک حسن هم داشت که واحدهای زیرپله ای و غیرقانونی از گردونه خارج شوند عنوان کردند که متاسفانه بزرگترین لطمه را خودمان با اعمال غیرحرفه ای به صنف وارد می کنیم. ایشان در بحث قیمت گذاری اشاره کردند که حدود ۴۰۰ درصد به نرخمان اضافه کرده ایم و هزینه را هم اول می گیریم. همچنین ایشان به شرکت تعاونی آبکاری هم اشاره کردند که در حال حاضر هیچگونه بدهی ندارد و امکان ادامه کار آن خصوصا در بحث واردات مواد اولیه آبکاری وجود دارد.
سپس مهندس زردوز (از شرکت حدید روان) ضمن برشمردن اهمیت و جایگاه آبکاری در صنعت که متاسفانه به خوبی هم شناسانده نشده است بر لزوم استیفای حق و حقوق این صنف و ارائه راهکارها و ساز و کارهای عملیاتی بدین منظور تاکید کردند.
ایشان با اشاره به اینکه وضعیت اقتصاد کشور در نقطه عطفی قرار گرفته که قطعا امکان برگشت به رویه قبل را نخواهد داشت لزوم تطبیق همه دست اندرکاران صنعت و تجارت برای پیوند به اقتصاد جهانی را متذکر شدند. ایشان پیشنهاد کردند که انجمن مشکلات حاد صنعت را دسته‌بندی کرده و برای آن‌ها با مشورت اعضا و دیگر دست‌اندکاران، راهکارهایی را ارائه نماید. قطعا با هم صدایی کلیه اعضا، در نهایت مصوبات انجمن برای دولت و صنعت، در آینده الزام‌آور هم خواهد شد.
ایشان با اشاره به افزایش بی رویه قیمت مواد اولیه پیشنهاد کردند که آبکاران با همه طرف‌ها قرارداد ببندند - قیمت تمام شده را بصورت واقعی محاسبه کنند و هزینه‌ها را بروز رصد نمایند (به عنوان مثال در شرکتشان تا 7± درصد تغییر قیمت‌ها را در محاسبات اعمال نمی‌کنند ولی تغییرات بالاتر را در نظر می‌گیرند) - فروش صرفا بصورت نقدی باشد - و در نهایت از رقابت ناسالم پرهیز کرده و قیمت‌ها را نشکنیم و یک سود متعارف 20 الی 30 درصدی را در نظر بگیریم.
مهندس فرشچی (از اعضای هیئت مدیره انجمن و مدیرعامل شرکت نیکاب شیمی) هم عنوان کردند که مشکلات پیش آمده عملا مدت‌هاست که در صنعت آبکاری وجود داشته و گریبانگیر دست‌اندرکاران بوده است. ایشان به لزوم پرداختن به مقوله آموزش (هم مسائل تکنیکی و هم مسائل مالی) تاکید کردند و دوره‌ای را که انجمن به منظور آشنایی بیشتر آبکاران در بحث نحوه قیمت‌گذاری در نظر دارد برگزار نماید را معرفی نمودند.
مهندس پاکروانفر (از شرکت زاگرس آلوم پارت) از همکاران خواستند که برای کاهش هزینه‌ها باید به سمت بازیابی مواد رفت. همچنین با حداقل سود این مرحله را گذراند و سهم مواد اولیه را بصورت نقدی با مشتریان حساب نمود.

مهندس انیسی (از آبکاری انیسی) ضمن اشاره به اینکه مشکلات صنف آبکاری عملا بازتاب اعمال خود اعضا صنف است از انجمن خواست تا نسبت به پیگیری تامین‌کنندگان مواد اولیه که ارز دولتی یا نیما گرفته‌اند و احیانا مواد اولیه را با قیمت آزاد به فروش می‌رسانند اقدام نماید.
در ادامه دیگر شرکت‌کنندگان هم نقطه نظرات خود را بیان نمودند.
در پایان مهندس مقدم (دبیرانجمن و مدیرعامل آبکاری نگین) از اعضا و دیگر دست‌اندکاران این صنعت خواستند که انجمن را تقویت نمایند و همه همدل و هماهنگ عمل کرده تا از انجمن صدایی واحد شنیده شود تا در پیگیری‌های آتی از دستگاه‌های دولتی بتوان از حقوق صنفی آبکاران به طور شایسته دفاع نمود.

✅ گزارش کامل و تحلیلی این نشستها را در شماره آینده نشریه پیام آبکار ملاحظه فرمایید.

شرکت کنندگان در این جلسه عبارت بودند از:
?عارفی / آبکاری عارفی
?نوروزخان / آبکاری رنگین
?خانم میخاییل / آبکاری کانینگ
?زردوز / حدید روان
?پاکروان فر / زاگرس آلوم پارت
?انیسی / آبکاری انیسی
?بقال زاده / رنگین پوشش
?کریمی / آبکاری کریمی
?نامور / سیمین
?قره داغی / سیماب گران
?حاجیلو / آبکاری حاجیلو
?محمدی / آبگینه فلز
?شایان منش / آذین فلز پوشش
?دهقان / آیوپاک
?روحی / فراپوشش
?محمد زاده / آبکاری انیسی
?صالحیان / آندایز آروین
?گل تراش / آبکاری گلتراش
?زمانی / آبکاری امیر
?حجت زاده / آبکاری پوشش گستر
?رفیعی / جهانتاب
?مقدم / صنایع آبکاری نگین
?فرشچی / نیکاب شیمی
?خلج زاده / جلاپردازان پرشیا
?شکوهی / پویاب فلز
?کاظمی / کیمیا صنعت
?فضل اللهی / گروه نشریات پوششهای سطحی

فراخوان دوره آموزشی اعمال مدیریت مصرف بهینه و محاسبه قیمت تمام شده صحیح

با توجه به تحریم ها و بحران های ناشی از افزایش بی رویه و چشمگیر قیمت ارز که منجر به افزایش نامتعارف مواد اولیه و در دسترس نبودن آن در صنعت آبکاری شده لذا اعمال مدیریت مصرف بهینه و محاسبه قیمت تمام شده صحیح از اهمیت خاصی برخوردار می باشد تا منجر به تعطیلی و توقف کار نگردد،لذا هیات مدیره برآن شد تا دوره های آموزشی برای فعالان صنعت و بخصوص اعضای محترم برگزار کند ، با توجه به اهمیت قیمت تمام شده برای انواع خدمات آبکاری می باشد که

در روز چهارشنبه مورخ 1397/07/18

برگزار خواهد شد.

جهت اطلاعات بیشتر با دبیر خانه تماس حاصل نمایید

شماره تماس : 44842240-44608085

فرآخوان چهارمین دوره آموزشی:

آندایزینگ آلومینیم

جهاد دانشگاهی صنعتی شریف (با همکاری انجمن صنایع آبکاری ایران)

زمان برگزاری: پنجشنبه ۲۱ تیرماه

مدرس: مهندس پاکروانفر

☎️ 22748812 - 22874342

استفاده از آب در تمام صنایع امری رایج بوده و بدون حضور این ماده حیاتی ، انجام فعالیتهای صنعتی غیر ممکن خواهد بود. مثالهایی ارائه شده در زیر نمونه هایی از اهمیت آب در عملیات کارخانه های صنعتی است....

1- تولید محصول ( کاغذ ، منسوجات و همچنین مواد غذایی )
2- انتقال مواد اولیه ( چغندر، شستشوی خاکستر و رسوبات زاید کوره های بلند ذوب آهن )
3- آبکشی و شستشو در صنایع ( لبنیات، نوشابه سازی، داروسازی و آبکاری )
4- سرد کردن محصولات ( صنایع آبکاری )
5- تهویه مطبوع و دهها مصرف دیگر

مقدار مصرف آب با توجه به فرآیند تولید و سطح فن آوریهای مورد استفاده در هر واحد صنعتی متفاوت می باشد. موارد اصلی استفاده های آب در صنعت را می توان به صورت ذیل خلاصه کرد:
• تولید انرژی از طریق تهیه بخار
• انتقال حرارت
• انتقال و جابه جا کردن مواد خام با محصولات زاید
• فعالیتهای مکانیکی
• تولید محصول

آلودگیهای ناشی از مصرف آب در فرآیندهای صنعتی

از انجا که آب حلال خوبی است در طی تماس با مواد، آنها را در خود حل کرده و همچنین قادر است مواد معلق ریز و نامحلول را نیز با خود حمل نماید. به همین دلیل در آب مصرف شده هر فرآیند صنعتی تغییراتی حاصل می شود که ممکن است فیزیکی، شیمیایی و یا بیولوژیکی باشد. نمونه های زیر مواردی از این تغییرات می باشند:
الف- افزایش دما
ب- انحلال گازها (co2،so2،HF) گرد و غبار یا محصولات شیمیایی و یا بالعکس حذف گازها
ج- سوسپانسیون شدن انواع ذرات
د- انحلال ترکیبات آلی و معدنی مختلف
ھ- ورود روغن، گریس و مواد نرم کننده مورد استفاده در صنعت .

مزایای حاصل از کاهش مصرف آب

کاهش مصرف آب در صنایع از هر طریقی که امکان پذیر باشد منافع فراوانی را هم برای خود صنعت و هم برای جامعه و اقتصاد کشور در بر خواهد داشت. اگر صنعتی میزان مصرف آب خود را کاهش دهد آنگاه :
- با کاهش مصرف اب در صنعت، آب بیشتری برای استفاده شرب و کشاورزی در دسترس خواهد بود.
- هزینه های برق مصرفی جهت پمپاژ آب و تصفیه خانه ( واحدهای اختلاط مواد شیمیایی و پمپ ها ) و همچنین میزان مواد شیمیایی مصرف شده ( مثلا آلوم ) برای تصفیه آب کاهش خواهد یافت.
- با کاهش مصرف آب، از حجم فاضلاب تولید شده ( ناشی از تبدیل آب به فاضلاب ) نیز کاسته شده و در نتیجه هزینه تصفیه فاضلاب کاهش خواهد یافت.
- با کاهش تخلیه فاضلاب آلوده صنایع ( که حای مواد آلی تجزیه پذیر زیستی و همچنین مواد آلی سنتیک و مقاوم و مواد غیر آلی چون فلزات سنگین نظیر سرب و کادمیم و ... می باشد ) منابع آبی در برابر ورود انواع آلودگی محافظت شده و در نتیجه کیفیت خود را برای بهترین مصرف حفظ خواهد کرد.
باز چرخش و استفاده مجدد از تکنیکهای اصلی برای کاهش در مصرف ویژه آب واحدهای صنعتی در دهه 1970 بود که علاوه بر کاهش مصرف آب سبب کاهش تخلیه مواد زاید به محیط آبی نیز می شد.

مرجع : سایت انجمن صنایع آبکاری

مقاله خارجی در خصوص بررسی مواد ضد حساسیت بکار رفته در ساخت فریم عینک - 2006

گزارش کامل را در بارگیری پیوست های زیر دانلود کنید:

آسیب های چشمی ممکن است از انجام کار بدون دقت کافی در اطراف تانک های عملیات آبکاری که بدون استفاده از عینک های محافظ چشم، صورت گرفته باشد، اتفاق افتد. بنابراین خطرات مواد شیمیایی پوشش های ضد زنگ را در مورد چشم نباید تادیدیه گرفت بلکه باید مورد تاکید جدی قرار داد و به آن توجه نمود. از آنجا که در فرآیند های آبکاری معمولا از جریان الکتریکی استفاده می شودخطر شوک الکتریکی به طور جدی وجود دارد. واضح است که نه تنها از جریان برق در فرآیند آبکاری استفاده می شود، بلکه برای تامین نیروی محرک از دستگاه ها و وسایلی مانند کمپرسور هوا، مکنده های تهویه هوا، یکسو کننده ها و المان های حرارتی جهت گرم کردن تانکها استفاده می شود. بنابر این بسیار حائز اهمیت است که این وسائل طوری سیم کشی شده و حتما دارای سیم اتصال به زمین باشند که طبق کدهای الکتریکی ملی جهت حفاظت کارکنان در مقابل شوک الکتریکی بسیار مهم هستند.

آتش سوزیها در کارگاه های آبکاری کمتر مورد توجه قرار می گیرند ولی این آتش سوزی ها با خسارات زیاد در آبکاری ها اتفاق می افتد که به علت نگهداری و انبار کردن و یا جابجایی غلط ظروف حاوی مواد و یا استفاده نا صحیح از وسایل، ممکن است حادث شود به علت نگهداری و انبار کردن و یا جابجایی غلط ظروف حاوی مواد و یا استفاده ناصحیح از وسایل، ممکن است حادث شود به عنوان مثال محلول های سیانور عوامل احیا کننده هستند و اگر با اکسید کننده قوی مثل نیترات آمونیوم یااسید کرمیک تماس پیدا کند، می تواند منجر به انفجار شود. المانهای حرارتی برق در وانهای آبکاری جهت گرم گردن محلول ها در تانک های پلاستیکی می تواند موجب آتش سوزی با خسارات بسیار شود. در صورتیکه سطح مایع داخل تانک به علت تبخیر کاهش پیدا کند، المانهای حرارتی، دیواره بدنه پلاستیکی تانک را تحت تاثیر قرار داده موجب آتش سوزی و در صورت پیشرفت به داخل کانال های پلاستیکی که اغلب در سیستم تهویه اطراف تانکها وجود دارد، موجب پیچیدگی و ایجاد خسارت بیشتر شود.

بسیاری از این خطرات ویژه، زمانی اتفاق می افتد که از مقررات کار گاهی تحت عنوان تیتر ۲۹، سر پیچی شود. بخش ۱۹۱۰ این مجموعه که مقررات فدرال دراین مورد بی نهایت موثر است بوسیله Niosh تحت عنوان«راهنمای بهداشت و ایمنی برای کارگاه های آبکاری الکتریکی» باشد تعیین شده که شامل چک لیست ایمنی درباره سر پیچی از مقررات می باشد و اگر به طور صحیح مورد استفاده قرار گیرد می تواند به عنوان وسیله بسیار با ارزش برای دستیابی به شرایط کار ایمن در عملیات آبکاری الکتریکی، می باشد

با تشکر از خانم رضوی به دلیل ارائه مطالب در مورد ایمنی و بهداشت

مرجع: سایت انجمن آبکاری

قوانین کنترل کننده فدرال: قوانین کنترل کننده بنام ویلیام استایگر «قانون بهداشت و ایمنی حرفه ای ۱۹۷۰» (پی- ال ۹۱-۵۹۶) که به صورت قوانین تصویب شده «بمنظور اطمینان بخشی شرایط کار ایمنی و بهداشت برای زنان و مردان…» می باشد. این قانون سازمان ملی برای ایمنی و بهداشت حرفه ای (Niosh) را تاسیس کرد که تحت نظر دپارتمان بهداشت، آموزش و رفاه (DHEW) و اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای (OSHA) که تحت نظارت دپارتمان کار (DOL) می باشد، فعالیت می نماید.
این قوانین تامین کننده شرایط لازم جهت تحقیقات، اطلاعات، آموزش و کار آموزی در زمینه ایمنی و بهداشت و تقویت استانداردهای جدید مناسب مربوطه در این مورد می باشد. بند ۲۹، فصل ۱۷ در مورد مزایای ویژه مهندسی ایمنی بخش آبکاری از «ادراه بهداشت و ایمنی حرفه ای» را در دپارتمان کار تحت، عنوان بخش ۱۹۱۰، ایمنی و بهداشت کارکنان با استانداردهای قانونی پوشش به خود منحصر کرده است.

با توجه به اهمیت حفاظت محیط زیست، در سال های اخیر قانون جدیدی بوجود آمده که تحت تاثیر مستقیمی در زمینه ایمنی محیطی در صنایع تکمیلی فلزات داشته است. این قانون با عنوان « منبع حفظ و بهبود قوانین ۱۹۷۶» یا (RCRA) شناخته شده است. این قانون وسیله ای جهت اطمینان بخشی و ایمنی مناسب در نگهداری، جابجائی و دفع تمام مواد زائد خطرناک می باشد.(تقریبا تمام زوائد آبکاری در تعریف زوائد خطرناک می گنجد).

آژانس حفاظت ایمنی محیطی (EPA) مسئولیت تقویت استاندارد هایی که در گذشته تعیین شده بود، بوسیله این قانون (RCRA) پیشنهاد می کند که تمام تولید کنندگان زوائد خطرناک مسئول هستند تا به نحو اطمینان بخشی تعهد کنند، تا هر نوع نگهداری، جابجایی و دفع این زوائد که خطرناک تشخیص داده شده اند، رعایت قوانین کامل را نموده و حتی، پیش از آن، روش های کنترلی و طرح های لازم در مورد جلوگیری از پیش آمدهای احتمالی نظیر، ریختی، پخش و پراکندگی این قبیل مواد به طور تصادفی دارا باشند.

تمام مقررات و ظوابط مربوط به این قانون، مخصوصا آنهائیکه در ارتباط با مواد سمی خطرناک یا زوائدی که مربوط به آن مواد در آبکاری می باشند. بهداشت حرفه ای و کنترل محیطی، تجهیزات حفاظت مزدی، کمک های اولیه پزشکی، سطوح کار، رفت و آمدها، حفاظت از آتش سوزی، جابجایی مواد و نگهداری آنها، ماشین آلات و ابزار و حفاظ آنها و خطرات الکتریکی یا برق گرفتگی باید در نظر گرفته شود.

ایالتی و محلی: در قلمرو بیشتر ایالتها و مراکز محلی مقرراتی راجع به بهداشت صنعتی و ایمنی وجود دارد که نشات گرفته از قوانین فدرال می باشند. در هر صورت ممکن است مقررات ایالتی و محلی گاهی متفاوت با نیازمندی های فدرال، به طور مشخص باشد.

بنابراین به مهندسان ایمنی، توصیه می شود که هر چه بیشتر با نیازمندی های محلی آشنا شده و هر قدر ممکن باشد نسبت به تامین و رعایت آنها اقدام کنند.

سم شناسی و آبکاری:

سم شناسی عملی است که تاثیرات کوتاه مدت(حاد) و بلند مدت(مزمن) در معرض محیط های شیمیایی مختلف قرار گرفتن میکند که می تواند به چهار نوع مختلف ممکن شود:۱-از راه پوست یا درمال ۲-از راه تنفس مواد شیمیایی ۳- از راه خوردن یا بلعیدن مواد شیمیایی ۴- از راه جذب پوستی مواد شیمیایی

سم شناسی نه تنها مواد شیمیایی مختلف در محیط های متفاوت را که بدن انسان می تواند تحمل کند، در یک فاصله زمانی ۸ ساعت کار در روز قبل از اینکه منجر به صدمات احتمالی شود را نیز تعیین می نماید. این مقادیر به طور کلی به نام«مقادیر حد آستانه» یا (TLVS) نامیده می شوند. بعضی از موسسات اجرایی مقررات بهداشتی ایالتی، ترجیح می دهند که به جای (TLVS) از (PLE) استفاده کنند که مخفف کلمات«حد مجاز مواجه»می باشد.

PLE برای مواد مختلف مورد استفاده در کارگاه های آبکاری به میزان زیاد با درجه سمیت آن مواد متغیر می باشد و یاTLVS ممکن است در زمان های مختلف متفاوت می باشد. در بعضی زمانها افزایش پیدا کند. البته برای فاصله زمانی کوتاه و تا آنجا که میانگین تمرکز روزانه آن مواد از مقدارTLV اضافه تر نشود. بعضی مواد علاوه بر TLV تعیین شده دارای مشخصه دیگری با حرف (C) هستند. تمرکز این قبیل مواد هیچگاه نباید از میزان TLV، حتی برای فاصله زمانی کوتاه، افزایش یابد.

بسیاری از مواد شیمیایی مورد استفاده در صنایع آبکاری دارای نامهای اختصاری هستند که در این مورد لازم است فرم شماره ۲۰،OSHA، بعبارت دیگر «برگ مشخصات ایمنی مواد» از توزیع کننده یا فروشنده مواد شیمیایی درخواست شود. برگ مشخصات ایمنی مواد مقادیر حد آستانه یا TLV را برای مواد خواسته شده در زمینه ترکیبات آن، ارائه خواهد داد. علیرغم مطالعات و بررسیهای اخیر که نشان می دهد بیماری های حرفه ای در میان کارکنان صنایع آبکاری به ندرت اتفاق می افتد، در معرض مواد خطرناک با مواد سمی شیمیایی قرار گرفتن، بزرگترین مشکل بهداشتی و ایمنی در صنایع آبکاری می باشد.

در این فصل صرفا آن دسته از مواد که اثرات منفی و مشکلات جدی ناشی از آنها در زمینه ایمنی و بهداشت به مرور زمان آشکار شده، مورد مطالعه و بحث قرار می گیرد.

بیماری های پوستی (درماتیتبس)

درماتیتبس اصطلاحی کلی است که به بیماری ها یا زخم های مربوط به پیوست اطلاق می شود. تقریبا نصف ادعاهای جبران خسارات، ناشی از بیماری های حرفه ای مربوط به بیماری های پوستی می باشد. به طور اساسی دو نوع از بیماری های پوستی وجود داردکه عبارتند از:۱- تحریک های اولیه بیماری های پوستی که ناشی از عوامل فیزیکی، مکانیکی یا شیمیایی هستند. ۲- بیماری های پوستی حساس شده، که عکس العمل آلرژیکی نسبت به یک ماده معین است. این نوع حساسیت ها در طول یک دوره زمانی معین به وجود می آید. زمانی که حساسیت کامل بر قرار شود، تماس جزئی یا در معرض قرار گرفتن بسیار کم از آن مواد، می تواند موجب عکس العمل جدی شو.د این نوع از بیماری های پوستی تا حدودی بستگی به خصوصیات فردی و زمینه های مساعد و میزان تحمل شخص دارد. بعضی مواد می توانند موجب هر دو نوع بیماری: تحریک های اولیه پوستی وبیماری های پوستی حساس شده باشند. در معمولی ترین کارگاه های صنایع آبکاری، موادی که بتوانند موجب هر دو نوع بیماری شوند: اسید کرمیک، حمام های آبکاری نیکل و تری کلرور اتیلن یا پر کلرور اتیلن که در چربی زدائی تبخیر می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند، می باشند. جدول ۱- لیست موادی که در عملیات آبکاری می توانند موجب بیماری های پوستی نیز شوند را ارائه می دهد. بسیاری از مسائل بیماری های پوستی ناشی از مواد شیمیایی مورد استفاده در آبکاری مانند زخم ها، تاولها و ترکهای پوست در صورتیکه به آنها توجه و رسیدگی و درمان لازم نشود، اغلب منجر به زخم های ثانوی و دردناک می شوند.

جدول۱- مواد شیمیایی مورد استفاده در عملیات آبکاری که تاثیرات شناخته شده روی پوست دارند.

مواد شیمیایی

موارد استفاده

عمل تحریک کنندگی

الف- اسیدها

۱- اسید کرمیک

وانهای آبکاری کرم آندایزینگ کرم- تبدیل پوشش های کرمات

زخم روی پوست«سوراخ های کرم» تنفس کردن بخارات اسید کرمیک موجب سوراخ شدن دیواره بینی می شود.

۲- اسید کلرید ریک (جوهر نمک)

آماده سازی فلزات (زنگ برداری)

حساسیت ها و احتمال زخم پوستی

۳- اسید نیتریک (جوهر شوره)

پاک کردن پوشش فلزات

سوختگیهای جدی و زخم ها

۴- اسید سولفوریک (جوهر گوگرد)[/color

پاک کردن پوشش فلزات و آماده سازی آنها

تورم جدی غشاهای مخاطی و خورندگی پوست

ب- قلیاها(سودها)

۱- هیدروکسید سدیم یا پتاسیم

پاک کردن پوشش فلزات و تنظیم PH وانهای آبکاری

سوختگیهای جدی و زخم های مزمن و از دست دادن ناخن ها

۲- سیانور سدیم یا پتاسیم

وانهای آبکاری

تاولها و زخم های روی پوست

ج- المانهای مواد

۱- نمک های نیکل

وانهای آبکاری نیکل

«خارش نیکل» جوشهائیکه موجب خارش جدی می شوند، بعضی از افراد نسبت به دیگران حساس ترند

د- حلالها

۱- تری کلرور اتیلن

چربی زدایی از فلزات

پوست خشک شده و یا ترکدار می شود که ناشی از حل شدن چربی پوست می باشد.

اسیدها:

اسیدها به طور پیوسته در بیشتر فرآیند های آبکاری به منظور پاک کردن اکسید های فلزی با آماده کردن مناسب سطوح جهت جانشینی مواد پوششی مورد استفاده قرار می گیرند.

به طور کلی اسیدها سولفوریک، اسید کلرید ریک، اسید نیتریک و اسید کرمیک به حالت یرد و رقیق استفاده می شوند. در هر صورت ممکن است هر نوع اسید در ارتباط با تمیز کردن یافرآیند آبکاری مورد استفاده قرار گیرد که میزان غلظت و درجه حرارت آن هنگام استفاده، بسته به نوع کار، متفاوت باشد.

آسیب هایی که به طور کلی از کار با اسیدها بوجود می آیند عبارتند از: درماتیتسهای (بیماری های پوستی که قبلا بیان گردید، سوختگیها و آتش سوزیها، مادام که در جابجایی هر نوع اسید بی دقتی اعمال شود یا در محل کار تهویه ضعیف باشد. مشکلات و خطرات بهداشتی و ایمنی خاص خود را به وجود خواهند آورد.

اسید سولفوریک باید با احتیاط بسیار جابجا و یا مخلوط شود. اسید کرمیک، کرماتها و دی کرماتها اکسید کننده های قوی هستند و در صورت تماس با استن، الکلریال‌گلیسیرین و تینر های لاکی می تواند موجب آتش سوزی و حتی انفجار شوند. اسید کرمیک باید در محیط خشک و دور از چوب و کاغذ و سایر مواد احیا کننده(آتش گیر) نگهداشته شود. ظرف های خالی اسید کرمیک اگر به عنوان ظروف نگهداری ضایعات مورد استفاده قرار گیرد می تواند منجر به آتش سوزی شود. بنابراین هیچگاه نباید بدین منظور از آن استفاده نمود. ظرف های اسید کرمیک، مانند تمام مواد شیمیایی دیگر، حتی وقتیکه مورد استفاده قرار نمی گیرند، باید کاملا بسته و محفوظ باشند.

محلول اسید کرمیک و بخارات اسید کرمیک ناشی از فرآیند آبکاری در این محیط ها به علت تماس کارگران با آن، عفونت های پوست ایجاد می کند که معمولا به صورت مرطوب یا خشک سرباز نموده و التیام آن طولانی می باشد. بخارات ناشی از فرآیند آبکاری می تواند موجب سوراخ شدن تیغه بینی شود.

قلیا ها و سود ها

محلول های قلیایی(معمولا خیلی گرم) برای تمیز کزدن فلزات یا پلاستیک، قبل از انجام عملیات آبکاری مورد استفاده قرار می گیرند. سوختگیهای جدی ناشی از پاشیده شدن اتفاقی و با تماس وسیع با این مواد ممکن است رخ دهد. بیشتر حوادث درارتباط با قلیاهای پاک کننده ناشی از بی دقتی در هنگام اضافه کردن به تانکها اتفاق می افتد. افزایش این مواد به تانکها بایستی با دقت و به آرامی و در حال اختلاط آهسته برای اطمینان پیدا کردن از یکنواختی محلول، صورت گیرد. پیشنهاد می شود که آب افزونی را قبلا تا میزان ۵۰ (۱۲۰) گرم شود. تمیز کننده یا سود، اگر به طور سریع به آب سرد اضافه شود ممکن است در ته تانک جمع شده و موجب پیدایش بخارات انفجاری شود. این فرآیند گرما زا بوده که غالبا به فوران محلول از تانک منجر می شود. تمیز کردن الکتریکی نیاز به استفاده از محلول قلیایی دارد ولی این روش با خبر کردن و تمیز کردن با جریان الکتریکی که موجب تولید حباب هایی در سطح تمیز شونده می گردد، متفاوت است. این حباب های تولید شده، به نوبه خود ایجاد سطح تمیزتر جهت پوشش دهی نسبت به نوع تمیز کردن غیر الکترولیتیک خیساندنی می شود. بنابر این همان خطراتی که برای شارژ مجدد تانک می باشد ممکن است دراینجا نیز ایجاد گردد. بعلاوه محلول های تمیز کننده با روش الکتریکی، تولید گاز هیدروژن می کنند که گاز حاصل بسیار قابل انفجار بوده و صرفا با جرقه ای کوچک مشتعل می گردد. بنابر این بسیار حائز اهمیت است که هنگام وارد یا خارج کردن. قطعات کار از تانک تمیز کننده الکتریکی، برق آن قطع باشد. در صورتیکه نتوان برق دستگاه را قطع کرد، بایستی دقت فوق العاده را نمود تا هنگام خارج نمودن قطعات کار از تانک، از زدن جرقه جلوگیری شود.

حلالها:

حلالها در صنایع آبکاری به منظور حذف روغن، چربی و کثیفی از قطعه ای که باید آبکاری شود، مورد استفاد قرار می گیرند. این حلالها همان تاثیرات پاک کردن کثیفی را روی پوست بدن انسان دارند و موجب پاک کردن یا حذف چربی طبیعی پوست می شود که تجربه خوشایندی است.

دو حلالی که بیشترین کاربرد در چربی زدایی کارگاههای آبکاری دارند عبارتند از: تری کلرور اتیلن و پر کلرور اتیلن، در صورتیکه برای مدت طولانی فردی در معرض این حلالها قرار گیرد می تواند موجب سر درد، سر گیجه، تهوع، غش و حتی مرگ او شود.

بیشترین حوادث جدی در ارتباط با این حلال های سریع چربی، وقتی اتفاق می افتد که عملیات پاکسازی تانکها صورت می گیرد. واضح است که از همه راهنمائیهای ایمنی و پیشگیری در هنگام عملیات پاکسازی تانکها باید استفاده نمود.

خطرات ویژه:

علاوه بر خطرات بهداشتی در ارتباط با مواد شیمیایی در عملیات آبکاری، خطرات ویژه بسیاری در عملیات روزمره کارگاهی ممکن است اتفاق بیفتد. بسیاری از صدمات کارکنان آبکاری مربوط به لغزیدن آنها در راه رفتن است که ناشی از تخلیه بین تانکها و افزایش رطوبت محیط در عملیات پوشش دهی می باشد. برای اصلاح و رفع این مشکل، بسیاری از کارگاه ها صفحات جای پا و رفت و آمدی نصب می کنند. این صفحات، کارکنان را از سطوح لغزنده کف کارگا ها مصون نگه می دارد و درصورتیکه این صفحات به علت شرایط محیط، زنگ زده و یا خوردگی پیدا کنند از بین می روند که اگر به طور صحیح تعمیر و یا قسمت های فرسوده تعویض نشوند ممکن است موجب صدمات جدی برای کارکنان شود.

تهیه خانم رضوی واحد مدیریت کیفیت شرکت جلاپردازان
 مرجع: سایت انجمن آبکاری