چکیده:
نيترات به عنوان يکي از شاخصهاي شيميايي آلودگي آب، مطرح است که با استفاده از روشهاي فيزيکي- شيميايي و بيولوژيکي مي توان آن را حذف نمود. در اين تحقيق عملکرد دو سيستم تبادل يوني و اسمز معکوس در حذف نيترات بررسي شد. دستگاه اسمز معکوس مورد استفاده، از يک غشا نيمه تراواي TFC به ظرفيت 300 ليتر در روز، به همراه مخزن تحت فشار و مجهز به فيلترهاي 1 و 5 ميکروني تشکيل شده بود. نيترات، با غلظتهاي 25، 50، 100 و 200 ميليگرم بر ليتر، در TDS ثابت وارد دستگاه شد.
جنس ستون تبادل يوني، از پلکسي گلاس شفاف و حجم بستر ستون حاوي رزين BV/hr 15 بود. در اين مرحله، نيترات با غلظتهاي 25، 50، 100 ميليگرم بر ليتر در TDS متغير (1000، 700، 400) ميليگرم بر ليتر به ستون وارد شد.
نتايج بررسيهاي انجام شده که به مدت هشت ماه به طول انجاميد به قرار زير است:
- افزايش غلظت نيترات ورودي سبب پايين آمدن راندمان سيستمهاي مورد مطالعه مي شود. به طوري که، راندمان حذف، از 93.5 درصد به 82.5 درصد در سيستم اسمز معکوس و از 99.7 درصد به 95 درصد در سيستم تبادل يوني، کاهش مي يابد.
- افزايش TDS بر کارايي سيستمها اثر منفي دارد، به طوري که راندمان حذف نيترات از 99.8 درصد به 83 درصد در غلظت مشخص ورودي به 25 ميليگرم بر ليتر در سيستم تبادل يوني کاهش مي يابد.
- افزايش غلظت ساير آنيونها از جمله سولفات در محلول ورودي سبب کاهش راندمان سيستم تبادل يوني در حذف نيترات مي شود.
- نوع ماده احياکننده بر عملکرد سيستم تبادل يوني تاثيرگذار است و بهترين راندمان در TDS=400 ميليگرم بر ليتر به ميزان 99.8، مربوط به احياکننده هيدروکسيدسديم است.
- بالاترين راندمان حذف در هر دو سيستم مربوط به غلظت 25 ميليگرم بر ليتر و TDS=400 ميليگرم بر ليتر است، که در سيستم تبادل يوني، به مقدار 99.8، و در سيستم اسمز معکوس، به مقدار 93.5 درصد است.
