ASTM B 679 | رسوب الکتریکی پالادیم برای کاربردهای مهندسی |
MIL-P-45209 | آبکاری پالادیم، رسوب الکتریکی |
رودیم (جدول 16)
ASTM B 634 | رسوب الکتریکی رودیم برای کاربردهای مهندسی |
MIL-R-46085 | آبکاری رودیم، رسوب الکتریکی |
نقره (جدولهای 17 و 18)
AMS *2410 | آبکاری نقره، آبکاری نیکل مستقیم، حرارت بالا |
AMS 2411 | آبکاری نقره، برای کاربردهای دمای بالا |
AMS *2412 | آبکاری نقره، آبکاری مس مستقیم، حرارت پایین |
Fed.QQ-S-365 | آبکاری نقره (رسوب الکتریکی)، برای عموم نیازها |
نقره بهعلاوه رودیم (جدول 19)
AMS *2413 | آبکاری نقره و رودیم |
قلع (جدول 20)
ISO 2093 | پوششهای فلزی، پوششهای آبکاری قلع |
ASTM *B 545 | رسوب الکتریکی قلع |
AMS 2408 | آبکاری قلع |
MIL-T-10727 | آبکاری قلع، رسوب الکتریکی یا غوطهوری داغ، برای فلزات آهنی و غیرآهنی |
ورق قلع (جدول 21)
ASTM *A 624 |
آلیاژ قلع– کادمیم
MIL-P-23408 | آبکاری قلع– کادمیم (رسوب الکتریکی) |
آلیاژ قلع– سرب (جدول 22)
ASTM B 579 | رسوب الکتریکی آلیاژ قلع– سرب (ورقهی جوش) |
MIL-P-81728 | آبکاری قلع– سرب (رسوب الکتریکی) |
آلیاژ قلع– نیکل (جدول 23)
ISO 2179 | پوششهای آبکاری آلیاژ قلع– نیکل |
روی (جدول 24)
ISO 2081 | پوششهای فلزی، پوششهای آبکاری فلز روی بر آهن یا فولاد |
ASTM *B 633 | رسوب الکتریکی فلز روی بر آهن و فولاد |
AMS 2402 | آبکاری روی |
Fed.QQ-Z-325 | پوششهای روی (رسوب الکتریکی) |
2-2 روشهای آزمون و بررسی
آزمونهای پوششهای تبدیلی
ASTM B 201 | ارزیابی پوششهای کرومات روی سطوح روی و کادمیم |
ISO 3613 | پوششهای تبدیلی کرومات روی بستری از کادمیم و روی–test method |
ISO 3982 | پوششهای تبدیلی روی بستری از ترکیبات فلزی– تعیین جرم واحد سطح- روشهای وزنسنجی |
برنامهی نمونهگیری
ASTM B 602 | نمونهگیری نسبی از رسوب الکتریکی فلز و سطوح پایانی مرتبط با آنها. |
ISO 4519 | رسوب الکتریکی فلز و سطوح پایانی مرتبط– روشهای نمونهگیری برای بررسی پوشش از روی ویژگیهای آن. |
MIL-STD-105 | روشها و جدولهای نمونهگیری برای بررسی پوشش از روی ویژگیهای آن. |
آزمونهای فرآیندهای آبکاری
ASTM B 519 | آزمون شکنندگی (تُردی) هیدروژنی مکانیکی برای فرآیندهای آبکاری و مواد شیمیایی نگاهداری و تعمیر هواپیما. |
ASTM B 636 | اندازهگیری تنش داخلی پوششهای فلزی آبکاری با انقباضسنج مارپیچی. |
ویژگیهای مواد و فرآیندها
مواردی که ارتباط نزدیکی با آبکاری الکتریکی دارند، عبارتند از: ساچمهزنی، آبکاری مکانیکی، آبکاری الکترولس، اسپری فلزی، رسوبگذاری در خلأ و آندایز کردن. ویژگیها و روشهای آزمون مرتبط شامل موارد زیر هستند:
آبکاری مکانیکی
ASTM B 635 | کادمیم– قلع بهطور مکانیکی روی آهن و فولاد رسوب داده میشوند. |
ASTM B 454 | پوششهای فلز روی که بهطور مکانیکی بر روی ترکیبات فروس رسوب داده میشوند. |
MIL-C-81562 A | پوشش کادمیم، قلع– کادمیم و روی (رسوب مکانیکی). |
رسوبهای غوطهور
AMS-2409 | آبکاری قلع، غوطهوری. |
AMS-2420 | آبکاری آلومینیوم برای فرآیند غوطهوری زینکات قابل جوش (لحیم). |
AMS-2421 | آبکاری منیزیم برای فرآیند غوطهوری روی قابل جوش (لحیم). |
اسپری فلز
MIL-M-6874 | فرآیند اسپری فلز. |
AMS-2435 | رسوب شعله، کربیدتنگستن. |
AMS-2450 | پرداخت فلز اسپریشده- آلومینیوم. |
ساچمهزنی
AMS-2430 | ساچمهزنی. |
MIL-S-13165 | ساچمهزنی قطعات فلزی فروس. |
MIL-R-81841(AS) | ساچمهزنی چرخشی قطعات فلزی. |
MIL-P-81985(AS) | ساچمهزنی فلزات. |
رسوبگذاری در خلأ
MIL-C-23217B | پوشش آلومینیوم رسوب داده شده در خلأ. |
MIL-C-8837 | پوشش کادمیم رسوب داده شده در خلأ. |
AMS-2426 | آبکاری کادمیم رسوب داده شده در خلأ. |
ویژگیهای موردنظر برای تجهیزات آبکاری
ترکیب آندها و مواد شیمیایی مورد استفاده در آبکاری الکتروشیمیایی بسیار مهم هستند.
الزامات دولتی برای آندها و ترکیبات شیمیایی وجود دارند که در خلوص ترکیبات سازندهی آندها و حمامهای شیمیایی را تعیین میکنند که در جدولهای 25 و 26 خلاصه شدهاند. یکی از این الزامات مرتبط، ویژگی فدرال بهنام P-C-535 است، ”ترکیب پاککنندهی مورد استفادهی آبکاران برای شستشوی الکتریکی فولاد“. ترکیب مشخصشده حاوی 10 تا 35 درصد سیلیکات بهشکل SiO2، 5 درصد فسفات بهشکل P2O5، 4/0 درصد شویندههای آلی و باقی، سود سوزآور است.
فعالیتهای ASTM
برای حصول الزامات موردنظر ویژگیها و تولید محصولی با کیفیت بالا، باید از روشهای آبکاری مناسبی استفاده کرد. عواملی مانند کیفیت و آمادهسازی فلز پایه، ترکیب و خلوص حمامهای آبکاری، دماها و دانسیتههای جریان مورد استفاده و چرخهی آبکاری مقدماتی بهکار رفته، در تعیین کیفیت محصول نهایی دارای بیشترین اهمیت هستند. همهی این عوامل تأثیر مستقیمی برروی تخلخل، مقاومت به سایش، مقاومت به خوردگی، چسبندگی و ظاهر پوشش دارند.
ASTM، یکسری از فعالیتها را بهمنظور ایجاد روشهایی برای تولید محصولاتی با کیفیت مطلوب انجام داده است.
این فعالیتها عبارتند از:
B 656 | رسوب خودکاتالیستی نیکل روی فلزات برای کاربردهای مهندسی. |
B 449 | اصلاح کرومات برروی آلومینیوم. |
B 177 | آبکاری کروم روی فولاد برای کاربردهای مهندسی. |
B 322 | شستشوی فلزات قبل از آبکاری الکتریکی. |
B 507 | طراحی قطعاتی که برروی ردیفها (آویزها) آبکاری شوند. |
الکتروفرمینگ:
B 503 | استفاده از محلولهای آبکاری الکتریکی مس و نیکل برای الکتروفرمینگ. |
B 450 | طراحی مهندسی قطعات تولیدی با الکتروفرمینگ. |
B 431 | پردازش قالبهایی برای الکتروفرمینگ. |
آمادهسازی فلزات برای آبکاری الکتریکی:
B 253 | آلیاژهای آلومینیوم. |
B 630 | کروم برای آبکاری الکتریکی با کروم. |
B 281 | مس و آلیاژهای برپایهی مس. |
B 320 | آلیاژهای آهن. |
B 319 | سرب و آلیاژهای سرب. |
B 480 | منیزیم و آلیاژهای منیزیم. |
B 629 | مولیبدن و آلیاژهای مولیبدن. |
B 558 | آلیاژهای نیکل. |
B 343 | نیکل برای آبکاری الکتریکی با نیکل. |
B 242 | فولاد با کربن بالا. |
B 183 | فولاد با کربن پایین. |
B 254 | فولاد ضدزنگ. |
B 481 | تیتانیوم و آلیاژهای تیتانیوم. |
B 482 | تنگستن و آلیاژهای تنگستن. |
B 252 | ریختهگری با فلز روی. |
استانداردهای ISO
سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO)، ویژگیها و روشهای آزمون (بررسی) را برای رسوبات الکتریکی و پوششهای مرتبط که در سراسر دنیا شناختهشده هستند، منتشر کرده است. بعضی کشورها مانند انگلستان، اغلب استانداردهای ISO را در جایی که قابل اعمال هستند بهجای استانداردهای خودشان اتخاذ میکنند. سایر کشورها ممکن است از استانداردهای ISO بهعنوان مبنایی برای نوشتن استانداردهای خودشان استفاده کنند. هدف آن است که این استانداردها برای تسهیل تجارت بینالمللی استفاده شوند.
الزامات استانداردهای ISO برای رسوبات الکتریکی و پوششهای مرتبط تقریباً مشابه موارد ASTM هستند. بههمیندلیل گفته میشود، هر شخص آبکار که براساس استانداردهای ASTM آبکاری میکند، کار او معمولاً منطبق با استانداردهای متناظر ISO است و هیچ مشکلی از بابت تناقض الزامات نخواهد داشت.
استانداردهای ASTM
انجمن آمریکایی آزمون و مواد (ASTM)، ویژگیهای آبکاری موردنظر برای تعدادی از ترکیبات فلزی پایهی پوششها را تهیه و منتشر کرده است. بهطور کلی از نظر ماهیت، این ویژگیها بههیچ کاربرد یا محصول خاصی اشاره نمیکنند اما برای انواع یا ضخامتهای گوناگون برای کاربری در محیطهای متنوع و گوناگونی تهیه شدهاند.
در جدولهای همراه، الزامات ضخامت مربوط به ویژگیهای آبکاری ASTM، بهطور خلاصه آمدهاند. ASTM همچنین روشهای آزمون و اقداماتی را برای آبکاری الکتریکی منتشر کرده است. این استانداردهای ASTM توسط همکاری نمایندگان صنعت آبکاری، تأمینکنندگان، مصرفکنندگان و دولت آماده شدهاند و در ایالات متحده و کشورهای خارجی تا حد زیادی به رسمیت شناخته شدهاند. آنها اغلب بهعنوان مبنای ویژگیها و مشخصههای تهیهشده توسط صنایع و دیگر سازمانها بهکار میروند و بسیاری از این استانداردها بهعنوان استانداردهای ملی آمریکا توسط موسسهی استانداردهای ملی آمریکا تأیید شدهاند.
ویژگیهای فدرال
ویژگیهای فدرال مطرح شدهاند تا نیازهای مربوط به فعالیتهای تدارکاتی دولت فدرال را برآورده کنند. سازمانهای خصوصی گاهیاوقات از ویژگیهای فدرال استفاده میکنند اما چنین استفادهای داوطلبانه است، بهجز در زمان فروش تجهیزات به دولت. اغلب ویژگیهای مدنظر دولت برای پوششهای آبکاری توسط وزارت دفاع (DOD)نوشته میشوند. اگر یک آژانس غیرنظامی بهطور منظم (همواره) از یک ویژگی استفاده میکند، این ویژگی بهعنوان یک ویژگی فدرال مطرح میشود؛ اگرچه این ویژگی توسط DOD نیز تهیه و یا استفاده شود. بهبیاندیگر، چنانچه این ویژگی تنها موردنظر DOD باشد، ویژگی بهعنوان یک ویژگی آبکاری موردنظر ارتش خواهد بود. این ویژگیهای فدرال توسط اعدادی بهفرم QQ-S-365 B و MIL-G-45204 B نشان داده میشوند. ویژگیهای فدرال با گروهی از یک، دو یا سه حرف بزرگ و ویژگیهای ارتشی با MIL شروع میشوند. حرف میانی در کُد (طرح نوشتاری) ویژگی، نشاندهندهی اولین حرف از عنوان ویژگی است. حرفی که در انتهای شماره سریال ویژگی قرار دارد نشاندهندهی بازنگری است.
تعداد ویژگیهای مورد استفاده توسط DOD چشمگیر بوده و هر روز در حال افزایش است. طرح، توسعه و حفظ این ویژگیها برای DOD بسیار هزینهبر و زمانبر هستند. درنتیجه، سیاست اتخاذشدهی DOD، استفاده از ویژگیهایی است که توسط سازمانها و جوامع تخصصی و تکنیکی شناختهشدهی ملی نوشته میشوند (ASTM, ANSI,…).
سیاست DOD، استفاده از این ویژگیها، مادامی که الزامات موردنظر DOD را برآورده میکنند، است. هر سند غیردولتی اتخاذشده برای استفاده توسط DOD در DODISS لیست میشود (فهرست مشخصات و استانداردهای وزارت دفاع). DODISS هر یک از چنین سندهایی را توسط نماد گروه صنعتی، عدد، عنوان، تاریخ موضوع مورد تصویب وزارت دفاع و فعالیتهای هماهنگ نظامی در وزارت دفاع، شناسایی میکند.
ویژگیهای صنعتی
بهطور کلی، ویژگیهای آبکاری صنعتی برمبنای ویژگیهای ASTM و ویژگیهای فدرال هستند، بهعلاوهی اصلاحات و الزامات بیشتر که مخصوص به خطوط تولید و فرآیندهای مورد استفاده هستند.
جدول (15) - ویژگیهای آبکاری پالادیم برای کاربردهای مهندسی
ویژگی | طبقه | حداقل ضخامت | |
میکرومتر | میلیمتر | ||
ASTM B 679-80 | 5 | 5 | 2/0 |
5/2 | 5/2 | 1/0 | |
2/1 | 2/1 | 05/0 | |
6/0 | 6/0 | 02/0 | |
3/0 | 3/0 | 01/0 | |
F | 025/0 | 001/0 | |
MIL-P-45209 | 3/1 | 05/0 | |
* مگر اینکه شرایط دیگری تعیین شده باشد. |
جدول (16) - ویژگیهای آبکاری رودیم برای کاربردهای مهندسی
ویژگی | طبقه | حداقل ضخامت | |
میکرومتر | میلیمتر | ||
ASTM B 634-78 | 2/0 | 2/0 | 008/0 |
5/0 | 5/0 | 02/0 | |
1 | 1 | 04/0 | |
2 | 2 | 08/0 | |
4 | 4 | 16/0 | |
5 | 25/6 | 25/0 | |
MIL-R-46085 A | 1 | 05/0 | 002/0 |
2 | 3/0 | 01/0 | |
3 | 5/0 | 02/0 | |
4 | 5/2 | 1/0 | |
5 | 4/6 | 25/0 |
جدول (17) - ویژگیهای آبکاری نقره
ویژگی | فلز پایه یا نوع، درجه و طبقه | حداقل ضخامت | |||
نیکل یا مس | نقره | ||||
میکرومتر | میلیمتر | میکرومتر | میلیمتر | ||
ASTM B 700-81 | نوع1، %9/99 نقره | ||||
نوع2، %99 نقره | |||||
نوع3، %98 نقره | |||||
درجه A، پوشش نهایی مات | |||||
درجه B، پوشش نهایی براق (براقکنندهها در حمام آبکاری الکتروشیمیایی استفاده میشوند). | |||||
درجه C، پوشش نهایی براق (پوشش بهطور مکانیکی یا شیمیایی جلا داده میشود). | |||||
طبقه N، بدون عملیات اصلاح مقاومت به لکهها و تیرگی. | |||||
طبقهS، عملیات اصلاح مقاومت به لکه و تیرگی (کرومات) | ضخامت پیشنهادی نقره: | ||||
1 | 04/0 | ||||
5/2 | 1/0 | ||||
5 | 2/0 | ||||
10 | 4/0 | ||||
20 | 8/0 | ||||
40 ≤ | 6/1 | ||||
Fed-QQ-S-365 C | فاقد فروس (آهن دوظرفیتی) | 13 | 5/0 | ||
فروس | 13 | 5/0 | 13 | 5/0 | |
AMS 2410 F | در طرح تعیین میشود. | ||||
براق | 3 | 1/0 | |||
AMS 2411 C | در طرح تعیین میشود. | ||||
براق | 3 | 1/0 | |||
AMS 2412 | در طرح تعیین میشود. | ||||
براق | 3 | 1/0 |
جدول (18) - درجههای تجاری ظروف مسطح نقرهاندود، فلز پایه: نیکل- نقره
درجه |
وزن نقره، اُنس (تروی)/ گِراس |
ضخامت متوسط تقریبی | |
میکرومتر | میلیمتر | ||
نیمصفحه | 1 | 4 | 14/0 |
صفحهی استاندارد | 2 | 7 | 28/0 |
صفحهی دولایهای | 4 | 14 | 56/0 |
صفحهی سهلایهای | 6 | 21 | 83/0 |
صفحهی چهارلایهای | 8 | 28 | 11/1 |
ویژگی فدرال، آبکاری (QQ-T-51) | 9 | 32 | 25/1 |
برای قطعات و ظروف لبتخت، غیر از قاشق چایخوری، وزن پوشش نسبت مستقیم با مساحت دارد و ضخامت تقریبی، مشابه آنچیزی است که در بالا داده شده است. |
جدول (19) - ویژگیهای پوششهای کامپوزیتی امتزاجپذیر
ویژگی | لایه | پوشش | ضخامت | ||
میکرومتر | میلیمتر | ||||
AMS 2413B | اول | مس یا نیکل | حداقل: 5/2 | 1/0 | |
دوم | نقره | حداقل: 13 | 5/0 | ||
بیرونی | رودیم | حداقل: 5/0 | 02/0 | ||
AMS 2415D | اول | سرب | ضخامت تعیینشده | ||
بیرونی | ایندیم | ضخامت تعیینشده | |||
AMS 2416E | اول |
نیکل |
(10-5) طبق درخواست | 4/0-2/0 | |
کادمیم | (5-3) طبق درخواست | 2/0-1/0 |
جدول (20) - ویژگیهای آبکاری قلع
ویژگی | عدد شرایط کاربری | فلز پایه | عدد طبقهبندی | حداقل ضخامت | ||
میکرومتر | میلیمتر | |||||
ISO 2093-73 | 4 | فولاد | Fe/Sn30 | 30 | 2/1 | |
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn30 | 30 | 2/1 | |||
3 | فولاد | Fe/Sn20 | 20 | 8/0 | ||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn15 | 15 | 6/0 | |||
2 | فولاد | Fe/Sn12 | 12 | 5/0 | ||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn8 | 8 | 3/0 | |||
*1 | فولاد | Fe/Sn4 | 4 |
16/0 |
||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn4 | 4 | 16/0 | |||
F1 | فولاد | Fe/Sn4 | 4 | 16/0 | ||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn4 | 4 | 16/0 | |||
*زیر لایه با ضخامت 2 میکرومتر (08/0 میلیمتر) از مس، برنز یا نیکل روی فلز پایهی برنج. =F پوشش بسیار درخشان و براق |
||||||
ASTM B 545-72 | 4 | فولاد | Fe/Sn30 | 30 | 2/1 | |
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn30 | 30 | 2/1 | |||
Fe/Sn20 | 20 | 8/0 | ||||
Cu/Sn15 | 15 | 6/0 | ||||
Fe/Sn10 | 10 | 4/0 | ||||
Cu/Sn8 | 8 | 3/0 | ||||
Fe/Sn5 | 5 | 2/0 | ||||
Cu/Sn5 | 5 | 2/0 | ||||
MIL-T-10727 B | بهصورت مشخصشده در طرح | |||||
AMS-2408D | بهصورت مشخصشده در طرح | |||||
فلاش | 3 میکرومتر (1/0 میلیمتر) |
جدول (21) - ویژگی آبکاری قلع
ویژگی | عدد (شماره) طراحی |
وزن اسمی هر سطح پوند/ سطح مورد آبکاری |
حداقل میانگین وزن پوشش پوند/ سطح مورد آبکاری |
ASTM *A 624 | 10 | 05/0 / 05/0 | 04/0 / 04/0 |
20 | 1/0 / 1/0 | 08/0 / 08/0 | |
25 | 125/0 / 125/0 | 11/0 / 11/0 | |
35 | 175/0 / 175/0 | 16/0 / 16/0 | |
50 | 25/0 / 25/0 | 23/0 / 23/0 | |
75 | 375/0 / 375/0 | 35/0 / 35/0 | |
100 | 5/0 / 5/0 | 45/0 / 45/0 | |
25/50 | 125/0 / 25/0 | 11/0 / 23/0 | |
25/75 | 125/0 / 375/0 | 11/0 / 35/0 | |
25/100 | 125/0 / 5/0 | 11/0 / 45/0 | |
50/100 | 25/0 / 5/0 | 23/0 / 45/0 | |
25/135 | 125/0 / 675/0 | 11/0 / 62/0 |
جدول (22) - ویژگی آبکاری آلیاژ قلع– سرب
شرایط کاربری | زیرلایه | عدد طبقهبندی | حداقل ضخامت | |
میکرومتر | میلیمتر | |||
ASTM B 579-73 | ||||
ترکیب آلیاژ: قلع– حداقل 50%، حداکثر 70% | ||||
SC4 | فولاد | Fe/SnPb30 | 30 | 2/1 |
*مس | Cu/SnPb30 | 30 | 2/1 | |
SC3 | فولاد | Fe/SnPb20 | 20 | 8/0 |
*مس | Cu/SnPb15 | 15 | 6/0 | |
SC2 | فولاد | Fe/SnPb10 | 10 | 4/0 |
*مس | Cu/SnPb8 | 8 | 3/0 | |
SC1 | فولاد | Fe/SnPb5 | 5 | 2/0 |
*مس | Cu/SnPb5 | 5 | 2/0 | |
*زیرلایهها میتوانند از آلیاژهای مس باشند یا غیرفلزی باشند. اگر زیرلایه برنج با بیش از 15% روی یا مس– برلیم باشد، یک زیرلایه با ضخامت حداقل 5/2 میکرومتر (1/0 میلیمتر) از مس یا نیکل موردنیاز است. |
||||
MIL-P-81728A | ||||
کاربرد | ضخامت | |||
میلیمتر | میکرومتر | |||
غیراز اجزای الکترونیکی | 5/0-3/0 | 13-8 | ||
اجزای الکترونیکی | حداقل میانگین: | 3/0 | 8 | |
حداقل: | 2/0 | 5 | ||
زیرلایهی مس یا نیکل روی آلیاژهای مس با بیش از 15% روی و بر روی آلیاژ مس- برلیم | 1/0 | 3 |
جدول (23) - ویژگیهای آبکاری آلیاژ نیکل– قلع
ویژگی | عدد شرایط کاربری | فلز پایه | عدد طبقهبندی | حداقل ضخامت | ||||
مس | نیکل- قلع | |||||||
میکرومتر | میلیمتر | میکرومتر | میلیمتر | |||||
ISO 2179-72 | 3 | فولاد | Fe/Cu Sn-Ni25 | 8 | 3/0 | 25 | 1 | |
مس و آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni25 | 25 | 1 | |||||
آلیاژروی | Zn/Cu Sn-Ni25 | 8 | 3/0 | 25 | 1 | |||
2 | فولاد | Fe/Cu Sn-Ni15 | 8 | 3/0 | 15 | 6/0 | ||
مس و آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni15 | 15 | 6/0 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni15 | 8 | 3/0 | 15 | 6/0 | |||
1 | فولاد | Fe/Cu Sn-Ni8 | 8 | 3/0 | 8 | 3/0 | ||
فولاد | Fe/Sn-Ni8 | 8 | 3/0 | |||||
مس و آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni8 | 8 | 3/0 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni8 | 8 | 3/0 | 8 | 3/0 | |||
ASTM B 605-75 | 4 | فولاد | Fe/Cu Sn-Ni45 | 4 | 16/0 | 45 | 8/1 | |
مس یا آلیاِژ مس | Cu/Sn-Ni45 | 45 | 8/1 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni45 | 4 | 16/0 | 45 | 8/1 | |||
3 | فولاد | Fe/Cu Sn-Ni25 | 4 | 16/0 | 25 | 1 | ||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni25 | 25 | 1 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni25 | 4 | 16/0 | 25 | 1 | |||
2 | فولاد | Fe/Sn-Ni15 | 15 | 6/0 | ||||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni15 | 15 | 6/0 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni15 | 4 | 16/0 | 15 | 6/0 | |||
1 | فولاد | Fe/Sn-Ni8 | 8 | 3/0 | ||||
مس یا آلیاژ مس | Cu/Sn-Ni4 | 4 | 16/0 | |||||
آلیاژ روی | Zn/Cu Sn-Ni8 | 4 | 16/0 | 8 | 3/0 |
جدول (24) - ویژگیهای آبکاری فلز روی بر فولاد
ویژگی | عدد شرایط کاربری | عدد طبقهبندی | ضخامت، حداقل | |
میکرومتر | میلیمتر | |||
ISO 2081-83 | 4 | Fe/Zn25 | 25 | 1 |
3 | Fe/Zn12 | 12 | 5/0 | |
2 | Fe/zn8 | 8 | 3/0 | |
1 | Fe/Zn5 | 5 | 2/0 | |
ASTM *B 633-78 | 4 | Fe/Zn25 | 25 | 1 |
3 | Fe/Zn13 | 13 | 5/0 | |
2 | Fe/Zn8 | 8 | 3/0 | |
1 | Fe/Zn5 | 5 | 2/0 | |
Fed.QQ-Z-325C | 1 | 25 | 1 | |
2 | 13 | 5/0 | ||
3 | 5 | 02/0 | ||
AMS 2402F |
قطعاتی که از بیرون به یکدیگر بندکشی (متصل) شدهاند | ||||||
بندکشیهای خارجی | سطوح بندکشینشده | |||||
طبقه | میکرومتر | میلیمتر | میکرومتر | میلیمتر | میکرومتر | میلیمتر |
- | 13-8 | 7/0-5/0 | 10-3 | 4/0-1/0 | 13-5 | 5/0-2/0 |
1 | 8-3 | 3/0-1/0 | 8-3 | 3/0-1/0 | 10-5 | 4/0-2/0 |
2 | 10-5 | 4/0-2/0 | 10-3 | 4/0-1/0 | 10-5 | 4/0-2/0 |
3 | 13-8 | 5/0-3/0 | 13-5 | 5/0-2/0 | 13-8 | 5/0-3/0 |
4 | 15-10 | 6/0-4/0 | 15-8 | 6/0-3/0 | 15-10 | 6/0-4/0 |
5 | 18-13 | 7/0-5/0 | 18-10 | 7/0-4/0 | 18-13 | 7/0-5/0 |
جدول (25) - ویژگیهای آندها
کادمیم Fed.QQ-A-671 | |||||||
کادمیم (حداقل) | نقره+سرب+قلع (حداکثر درصد) | آرسنیک+آنتیموان+تانتالیم (حداکثر درصد) | درصد روی+ مس | ||||
9/99 | 045/0 | 007/0 | 05/0 | ||||
مس Fed.QQ-A-673 | |||||||
نوع | I- احیانشده | II- فاقد اکسیژن | III- نسبت فسفر احیاشده | ||||
حداقل در صد مس | 9/99 | 95/99 | 9/99 | ||||
حداکثر درصد اکسیژن | 045/0 | ||||||
ناخالصیهای فلزی (حداکثر درصد) |
01/0 | 01/0 | 01/0 | ||||
حداکثر درصد آهن | 003/0 | 002/0 | 003/0 | ||||
حداکثر درصد گوگرد | 003/0 | 003/0 | 003/0 | ||||
حداکثر درصد سرب | 003/0 | 002/0 | 002/0 | ||||
حداکثر درصد آنتیموان | 002/0 | 002/0 | 002/0 | ||||
حداکثر درصد نیکل | 003/0 | 002/0 | 002/0 | ||||
حداکثر درصد فسفر | 001/0 | 04/0-015/0 | |||||
نیکل Fed.QQ-A-677 | |||||||
نوع |
حداقل درصد نیکل+ کربن منوکسید |
حداکثر درصد آهن | حداکثر درصد مس | حداکثر درصد گوگرد | درصد سیلیسیم | ||
I- کربن | 99 | 15/0 | 08/0 | 02/0 | 35/0-2/0 | ||
II- اکسید | 99 | 15/0 | 1/0 | 01/0 | حداکثر 02/0 | ||
جدول (26) - ویژگیهای مواد شیمیایی حمامهای آبکاری
اکسید کادمیم MIL-C-6151 | |||
کادمیم حداقل درصد |
نقره، سرب، قلع، مس، جیوه حداکثر درصد |
آرسنیک، آنتیموان، تانتالیم حداکثر درصد |
ترکیبات فرّار در 105 درصد کربن |
87 | 05/0 | 005/0 | 5/0 |
سولفات مس (II) Fed.O-C-828 | |||
سولفات مس بهشکل CuSO4.5H2O | درصد مواد حلنشدنی | حداکثر درصد آهن | |
حداقل درصد | حداکثر درصد | ||
98 | 105 | 1/0 | 2/0 |
اسید کرومیک Fed.O-C-303 | |||
حداقل درصد اکسید کروم (IV) | حداکثر درصد | حداکثر درصد کلر | حداکثر درصد مواد حلنشدنی |
5/99 | 2/0 | 1/0 | 1/0 |
نمکهای نیکل Fed.O-N-335 | |||
نمکها | NiSo4.6H2O | Niso4.(NH4)2SO4.6H2O | NiCl2.6H2O |
NiSo4.6H2O+NiSo4.7H2O | |||
حداقل درصد نیکل+کبالت | 4/21 | 6/14 | 3/24 |
حداکثر درصد آهن | 02/0 | 02/0 | 02/0 |
حداکثر درصد روی | 025/0 | 025/0 | 025/0 |
حداکثر درصد مس | 005/0 | 005/0 | 005/0 |
حداکثر درصد اسید آزاد | 1/0 | 1/0 | 1/0 |
حداکثر درصد مواد حلنشدنی | 05/0 | 05/0 | 05/0 |
References
- Uhlig, H. H., “Corrosion Handbook”, p.829,John Wiley & Sons, Inc., New York, 1948.
- “Metals Handbook”, 8th Ed., Vol.2, pp.110, 128, 144, 160, AMS, Metals Park, Ohio, 1964.
- Uhlig, H. H., “Corrosion Handbook”, pp.420, 426, 481, John Wiley & Sons, Inc., New York, 1948.