پوشش ­های روی لایه­ ای بیکروماته B15 3312

1-  موضوع استاندارد

در استاندارد حاضر به پوشش فلزی مرآب از روی و آلومینیم لایه­ ای بیکروماته و روغن­کاری شده پرداخته می شود.

 این پوشش بر روی فلزات آهنی، آلیاژهای آلومینیم و روی به کار می­روند. روند اعمال آنها باعث شکنندگی از طریق هیدروژن نمی­ شوند.

2-            نحوه اشاره بر روی مدارک

نام پوشش توسط سمبل پوشش و مرآب از عناصر زیر می شود:

DAC 500 (جنس پوشش)

حروف S  یا B و A (نوع پوشش)

و به دنبال آن شماره استاندارد حاضر داخل پرانتز:

مثال:

DAC500B (B15 3312)

3-تعریف و عملکرد پوشش

3-1- کلیات

اين پوشش­ ها ازطريق پاشش فلزات آبشده که غالباً شامل روي و آلومينيم لايه اي به نسبت٨٥  و % ١٥دراسيد کروميك(Cr₆) پلي تترافلوئوراتيلن(PTFE)،گليكول ­هاومواد سلولزي برروي قطعات، حاصل مي­ شوند.

پسازاعمال پوشش ­ها،قطعاتدردماي cْ 300قرارداده مي­ شوند. پخت پوشش­ هاباعث ازبين رفتن محصولات ارگانيك (گليكول­ هاوموادسلولزي) شده وعكس العمل­ هاي شيميايي ناشياز اکسيداسيون کاهشيCr₆/Cr ₃که مختص به همين نوع پوشش است ومشخصات ضدخوردگي رامشروط سازي مي کند مي گردد.

2-3- ساختار

ساختارپوشش غيرارگانيك مي باشد.

پوشش بدست آمده ازنوع رنگي نيست وبه رنگ”خاکستري متاليك روشن“ مي باشد

٣-٣- عملكرد

وظيفه اين پوشش محافظت فلزات آهني در مقابل خوردگي است. اين پوشش از طرق زير اعمال مي شود :

ذرات ريز روي و آلومينيم آه باعث محافظت آاتدي فلز سطح دريافت آننده و محافظت در مقابل خوردگي جوي مي گردند:

بيكروماته اي قرار گرفته در ضخامت لايه پوشش باعث محافظت ذرات روي در برابر خوردگي جوي، آه به آيفيت ظاهري پوشش لطمه وارد مي سازند، مي شوند.

پلي تترافلوئوراتيلن (PTFE (آه در عين فراهم آوردن مشخصات لغزندگي، اثرات مكانيكي (اصطكاك) را بر توسعه خوردگي کاهش مي دهد.

.

4-3 - نحوه اعمال پوشش

اين پوشش بر روي تمام قطعات با اشكال، ابعاد و ويژگي هاي متالورژيك مختلف قابل اعمال است. استفاده از آن براي محافظت قطعاتي که بايستي شكل اصلي خود را در معرض ناملايمات جوي، شيميايي و حرارتي ويژه شرايط محيطي خودرو حفظ آنند، توصيه مي گردد

مثال:

اتاقك موتور

اين پوشش آه اعمال آن مولد هيدروژن شكننده نيست، براي محافظت قطعاتي با مقاومت مكانيكي بالا (1200Mpa ≥ Rm (توصيه مي گردد

مثال:

                                قطعات فولاد حرارت ديده و پيچ و مهره هاي با آلاس بالاتر از ٩/١٢ آه پخت آهنا در دماي ْ300c ممكن است بدون اثر بوده و يا در مشخصات مكانيكي مورد نظر محسوب گردند. با اين حال آماده سازي سطوح پيش از اعمال پوشش نبايستي به هيچ وجه باعث شكنندگي قطعات تحت تأثير هيدروژن شود.

.

مثال:

احتمال شكنندگي درصورت کربن زدايي ازطريق اسيد شیمیایی

5-3- محدوده  اعمال پوشش

پوشش نبايستي برروي قطعاتي که ممكن است درمعرض دماي بيشتراز cْ280 قراربگيرند،اعمال شود

.

٤- مشخصات   فنی                                                                                                                                                                                                                                       

شرايط آماده سازي سطح واعمال پوشش مختص هرقطعه وعمليات حرارتي مربوطه تعريف شده ­اند.اين شرايط بايستي مطابق بادستورالعمل­ هاي ساخت وتوليدبوده ونبايستي بدون توافق قبلي بخش ­هاي مربوطه در PSA تغييرداده شوند.

اصول پايه اي که بايستي مدنظرقراربگيرند،شامل مواردزيرمي­ باشند

:

1-4 - آماده سازي سطح

قابليت سطوحي که قراراست پوشش شوند:

قطعه اي آه تحت عمليات حرارتي قرار نگرفته است: انواع آماده سازي آلاسيك سطح (روغن زدايي، پرداخت)، آماده سازي شيميايي يا الكتروشيميايي،

قطعه اي آه تحت عمليات حرارتي قرار گرفته: آماده سازي مكانيكي سطح (سامچه زني ريز) و به دنبال آن انواع آماده سازي آلاسيك سطح

2-4- نحوه پوشش­ دهی بر روی سطح

سه روش متفاوت جهت پوشش ­دهی سطح موجوداست:

• پوشش غوطه وري با سانتريفيوژ (براي قطعات رزوه شده، گيره ها، آليپس ها، واشرها و قطعات آوچك پرسي)
• سیستم حامل غوطه وری با سانتریفیوژ (برای قطعات مرکب دارای حفره که مستلزم  نفوذ مناسب محصول کوچک پرسی).
• سیستم حامل با پیستوله الکترو استاتیک (برای قطعات ساده بدون حفره و یا قطعاتی که برخی از نواحی آنها نیاز به پوشش ندارد).
• پیچ ­ها، مهره ­ها، پیچ­ های دو سر رزوه، پیچ های ستونی Colonnette، میله های رزوه شده و بطور کلی تمام قطعاتی که برطبق استاندارد B11 3110  و برحسب کلاس تلرانس رزوه کاری H6/g6 شامل رزوه کاری متریک ایزو می شوند.

5-آزمایشات و کنترل­ ها

5-1 سطح کیفیت

مورد کلی

قطعات رزوه شده

در مورد پیچ ­ها، مهره­ ها، پیچ­ های دو سر رزوه، پیچ های Colonnette، میله­ های رزوه شده و بطور کلی تمام قطعاتی که پیش از پوشش شدن در کلاس تلرانس رزوه کاری

تهیه کتاب از روی استاندارد های زیر H6/g6 (استاندارد B11 3110) بایستی نوع A بکار گرفته شود.

تذکر:

در موارد خاص پیچ و مهره ­ها بسیار مشهود و در معرض دید، ممکن است استفاده از پوشش نوع B لازم باشد.

بنابراین در چنین موردی تقلیل رزوه ها ضروری است و کلاس تلرانس مورد نظر پیش از پوشش کردن، بایستی در مدارک تعریف آورده شود (اصولا ^e6 برای پیچ ها و 6G برای مهره ها بر طبق استاندارد B11 3110، که توسط آزمایشگاه­ های مواد گروه مشخص می شوند).

در هر دو مورد، قسمت رزوه شده بایستی با کنترل­های تعریف شده در استاندارد B11 3180 مطابقت داشته باشد.

محل عبور بافر                      مهره

                                                                                                                        عبور بوش

انبارداری

DAC 500 S تنها محافظت بسیار ضعیفی فراهم می آورد و مصرف آن بایستی به موارد ویژه­ای محدود شود.

مثال:

انبارداری قطعات داخلی موتور

1-1-5- مقاومت در برابر سالت اسپری

این مقاومت مطابق استاندارد D17 1058 به نسبت تعداد ساعت­های قرار گرفتن در برابر اسپری پیش از ظاهرشدن زنگ قرمز عنوان می شود. تعداد ساعات هیچ نشانه قابل مقایسه ای با آزمایشات سالت اسپری سایر پوشش­ ها در مورد مقاومت حقیقی مربوطه آنها بر روی خودرو ندارد.

2-1-5- وزن

وزن پوشش از روی استاندارد D25 17723  مشخص می شود.

3-1-5- ضخامت

ضخامت پوشش می­تواند با یک روش تخریبی یا روش دیگری اندازه گیری شود. با وجود این، در صورت اختلاف نظر با اعتراض، تنها نتایج روش میکروگرافی استاندارد D25 1057 بایستی مدنظر قرار بگیرند.

4-1-5- پخت

پخت صحیح از طریق قرار دادن 2 قطره آمونیاک NH₄OH کنسانتره بر روی پوشش انجام می­شود، پس از 30 تا 60 ثانیه رنگ زرد بایستی روی سطح آشکار شود.

تذکر: عدم مشاهده تغییر رنگ علاموت پخش بیش از حد با پخت ناکافی می­باشد. پخت ناکافی از طریق حل پوشش تا سطح فلز دریافت کننده مشخص می شود:

حل پوشش از طریق یک آزمایش اصطکاک دستی توسط یک تکه نمد آغشته به آمونیاک انجام می ­شود.

5-1-5- کنترل چسبندگی

چسبندگی پوشش طبق روش آزمایشی D25 1075 تعیین می­شود.

سپس نوار چسب، مورد آزمایش قرار می گیرد که بایستی با کلمات زیر مشخص شود:

خوب:

چسبندگی نرمال، نوارچسب به رنگ "خاکستری خیلی روشن" می باشد،

متوسط:

چسبندگی محدود، نوارچسب دارای لکه هایی از پوشش است.

بد:

چسبندگی غیرنرمال، نوارچسب دارای نواحی سیاه فام از پوشش به مساحت چندین میلی متر مربع می باشد.

2-5- ضریب اصطکاک

ضریب کلی اصطکاک از روی استاندارد C10 0055  محاسبه می گردد. این استاندارد روش مورد نظر برای تعیین سازگاری با اصطکاک پوشش هایی که عملکرد اصطکاک آنها، مخصوصا در پیچ و مهره ها از اهمیت برخوردار است را تعریف می کند. درتمام موارد این ضریب اصطکاک کلی بایستی معادل FN=0.15 ±0.03 باشد.

3-5- شکل ظاهری پوشش

فیلم بایستی صیقلی، بدون دانه و به رنگ "خاکستری متالیک روشن" باشد.

6-تاریخچه تغییرات

1-6- تاریخچه تغییرات

1-1-6- تدوین

• OR:01/04/1989- تدوین استاندارد

2-1-6: موارد تغییرات

B: 04/05/2006  برای طراحی های جدید کاربرد ندارد

• A:24/02/1997 وارد کردن در سیستم کامپیوتری IDEM

2-6- مدارک نقل شده

1-2-6- مدارک PSA

1-2-2-6- استانداردها

D25 1057, D17 1058, C10 0055, B11 31110, D251723,D25 1075

2-2-6- مدارک خارجی

3-6- معادل با:

4-6- مطابق با

5-6- واژگان کلیدی